14 ویژه گی برای آسانسور سالم
نوشتاری از : مهندس محمدرضا اردلانی
اولين نكتهاي كه در مورد آسانسور ميتوانيم بگوييم اين است كه گول ظاهرش را نخوريد. اگر چه آسانسورها با ظاهری آراسته و زیبا به مردم عرضه میشوند اما برخی از آنها دارای کیفیت مطلوب و استاندارد لازم نیستند . آسانسور سالم وایمن با آسانسور شیک و زیبا لزومآ یکی نبوده و فرقهایی دارند که بایستی به آنها توجه نمود . ضمنآ هر ساختمانی به آسانسوری با کاربری خاص خود نیاز دارد که این موضوع در ساختمانهای ما کمتر مورد توجه قرار میگیرد. علت استفاده نکردن صاحبان ساختمانها و پروژهها از آسانسورهای مخصوص هرساختمان ارزان سازی بوده و این بیتوجهیها بارها موجب سقوط آسانسور های ارزان قیمت یا حبس افراد شده است.
به همین دلیل چند آیتم مهم در بررسی یک آسانسور سالم به شرح ذیل اعلام میگردد ، به پیمانکار آسانسورتان بگویید آنها را برای شما مشخص نموده و ضمن بررسی و نشان دادن به شما ٬ خودتان هم چک کنید آیا برابر مفاد قرارداد همان مارک اعلام شده استفاده شده یا خیر ؟ :
۱- هر ساختمان نیاز به یک نوع سازهء آسانسور با محاسبات خاص خود همان ساختمان را دارد . محل آسانسور در ساختمان - موقعیت بادبندها نسبت به سازهء آسانسور - ارتفاع طبقات - تعداد طبقات - و . . . . در هر سازهء ساختمانی متفاوت است و لذا نبایستی نقشهء آسانسور یک ساختمان را در ساختمان دیگر مورد استفاده قرار داد . عدم وجود مهندس محاسب یا سری کاری در نقشه های اجرایی آسانسور از مهمترین نشانه های مشکل دار بودن هر آسانسوری در دراز مدت خواهد بود . نقشه های اجرایی برای آسانسور خاص همان ساختمان خودتانرا حتمآ مطالبه و مطالعه و نزد خود نگهداری نمایید .
۲- محل موتورخانه بالا و چاهک آسانسور و عمق چاهک در پایین را بازدید نمایید . حتمآ خودتان یا نماینده تان از نظافت – نظم – روکش قطعات و سیم ها و یا رنگ قطعات و همچنین زیبایی و دقت در جوشکاری اتصالات بازدید نمایید . اینها موضوعاتی است که ضمن ساده بودن بررسی ، عمق ظرافت در کار مجری را نمایش میدهد .
۳- از نكات بسيار مهمي كه لازم است در مورد موتورخانه آسانسورها مدنظر قرار بگيرد، اين است كه حتما تابلوبرق به صورت مجزا و مرتب در اين قسمت وجود داشته باشد . تابلو برق آسانسور و تابلوی برق ساختمان حتمآ در کنار هم و مشخص باشند .
۴- در اجرای سازهء آسانسور دقت نمایید حتماً تيرآهنهاي بالاي آسانسور بايد دقيقاً در مركز كابين قرار داشتهباشند و البته يكقلاب هم از آنها آويزان باشد تا در مواقع از كار افتادن موتورها بشود با آن كابين را بالا كشيد. اگر تيرآهنها در مركز نباشند، كار بسيار سخت ميشود .
۵- سيستم تهويه آسانسور هم به صورت مکانیکی و هم طبیعی بایستی پیش بینی گردد . ضمن آنکه بايد این تهویه بهطور مرتب فعال باشد تا سقف كابين و قسمت موتورخانه از خاكگرفتگي و پيامدهاي آن نیز در امان بماند .
۶- گاورنر يا سرعتسنج حتماً در همه آسانسورها بايد وجود داشتهباشد . ايندستگاه كوچك، هر زمان كه سرعت آسانسور از اندازه تعريف شده بيشتر شود، باعث توقف حركت كابين ميشود و در واقع آن را از سقوط نجات ميدهد . دقت نمایید انواع ارزان قیمت و تقلبی آن استفاده نشود لذا مارک و مدل آن را با قرار داد فی مابین چک کنید .
۷- درب ورودي موتورخانه، لزوما بايد قفل داشتهباشد و كليدش هم در دسترس مالك يا مسئول ساختمان قرار بگيرد . اين مساله باعث ميشود، اولاً افراد متفرقه وارد نشوند و ثانياً در صورت لزوم، دسترسي گروه نجات به موتورخانه تسهيل و تضمين شود.
۸- يكسري دستورالعملها، توصيهها و همچنين نكات در مورد مشخصات آسانسور، توسط پیمانکار و شامل اطلاعات : شركت سازنده آن، نحوه كار، ظرفيت ٬ شرح قطعات اصلی و ... بايد در قالب يكتابلو تهيه و در محل موتورخانه نصب شود تا تعميركاران يا افراد گروه امداد بتوانند از اطلاعات آن در مواقع مقتضي استفاده كنند.
۹-در ته چاهك آسانسور سرياستپ وجود دارد كه به منظور حفظ ايمني تعميركاران تعبيه شده تا در مواقع اضطراري برق را قطع كنند. همچنين در اين مكان، يك سكوي بتوني هم وجود دارد كه اگر كسي کنار آن بنشيند، بازهم بايد در سقوط آسانسور كف كابين با سر او مقداري فاصله داشته باشد و به وي آسيبي نرساند.
۱۰- وجود 2استوانه پلاستيكي در قسمت تحتاني آسانسور الزامی است . اينها ضربهگير هستند و از جنس پلاستيك فشرده تهيه شدهاند. يكی زیر استوانه كف كابين قرار دارد و ديگري پايين وزنه تعادل مستقر است كه باعث ميشود در مواقع ضروري و زماني كه آسانسور سقوط ميكند، تلفات و صدمات آن كاهش پيدا كند و از شدت ضربه وارده كاسته شود .
۱۱- مهم ترين قسمت آسانسور، پاراشوت يا چتر نجات آن است. همين قسمت هم بايد از سقوط جلوگيري كند. يعني وقتي سرعت آسانسور از حدي بالاتر ميرود، ترمزهاي پاراشوت فعال شده و مانع سقوط ميشوند . بروز مشكل در اين قسمت مهمترين عامل در كاهش سطح ايمني آسانسورهاست كه بايد با بازديد بهموقع مورد بررسي قرار گيرد . مارک و مدل این قسمت را هم چک کنید تا برابر قرار داد عمل شده باشد .
۱۲- در صورت قطع برق و يا قطع برق سيستم كنترل ، سيستم ترمز آسانسور بايد به طور اتوماتيك عمل كند، بنابراين از ترمزهاي اصطكاكي الكترومغناطيسي بایستی استفاده شود . مارک این ترمز ها را هم با قرار دادتان چک کنید .
۱۳- كابين و وزنههاي تعادل توسط سيم بگسلهاي فولادي معلق نگاه داشته ميشوند. وزنه تعادل در آسانسورهاي كششي و زنجيري براي ایجاد تعادل بین جرم كابين و درصدي از وزن بار يا مسافر بهكار ميرود . حتمآ قطر سیم بکسل ها – مارک – مدل – و فابریک بودن آنها را با قرارهای مالی فی مابین چک کنید .
۱۴- تایید صحت عملکرد آسانسور شما با ماموران استاندارد است . هر نوع تخلف پیمانکار بایستی در این مرحله چک شود . در زمان صدور تاييديه كيفيت آسانسور كه يكي از مدارك لازم براي صدور پايان كار ساختمان نیز میباشد ٬ دقت شود قطعات و دستگاهها به طور دقيق و با ابزارهاي مناسب حتمآ مورد بازرسي واقعی و كنترل كيفيت ماموران اصلی از استاندارد یا آتش نشانی و... قرار بگيرند . این بازدید جواز زندگی یا دفن استفاده کنندگان است . خدا کند مامور بازدید استاندارد مامور واقعی و دلسوز باشد نه از رفیقان پیمانکار شما ، که آنوقت احتمالا جایگزین است و بی تفاوت؟!؟!
-------------------------------------------------------
پایان