---- بیمارستانسازی بشدت به تکنو لوژی روز و پیشرفتهای جدید وابسته است . آنهم از نوع وابستگی حیاتی ؛ زیرا ضوابط حرفه ای ، آگا هی های جامعه ، وخود بیمار واطرافیان وی اجازهء چشم پوشی از دستاورد های جدید را درامر درمان به هیچ مرجعی نمی دهند.
---- بیمارستانسازی یک فعالیت چند بعدی است و اعضاء متخصص تیم بیمارستانساز، نه تنها بایستی برعلم تخصصی خود کاملا مسلط و به واقع مجری مجربی باشند ، بلکه توانایی انجام کار گروهی و درک و رعایت زوایای تخصصی علم خود برای حل مشکل طرف مقابل را داشته باشند ( چیزی که در کارهای تیمی دیگرکمتر احساس می گردد)
---- سرعت تغییر در دستگاهها و تجهیزات پزشکی و به تبع آن استانداردهای فضای درمانی آنقدر زیاد است که بعضا فرصت طرح و حلاجی آنها به صورت واحدهای درسی دانشگاهی برای آموزش کلاسیک رخ نداده و قبل از طرح و تدوین و تصویب سیلابس دروس مذکور در دانشگاهها ، بعضا آن مبحث از دور خارج و جایگزین جدیدی برای آن بدست آمده است.
به همین دلیل ، مدیران سا یت تخصصی بیمارستان سازی در ایران ، بر این اعتقاد بوده و هستند که گارگاههای آموزشی مداوم و کوتاه مدت ، موثرترین راه انتقال تجارب به نسل جدید دست اندر کار بیمارستانسازی خواهد بود . سه مشخصهء صدر الذکر ما را ملزم به ارائه تکنیکی نموده است که بتوانیم ضمن الزام انتقال مباحث علمی ، بحث سرعت این انتقال ، رعایت زوایای تخصص های مختلف ، و پرهیز از تشریفات رایج در تهیهء دیگر منابع درسی ، را مد نظر قرار دهیم.
در این راستا ستون ثبت یک تجربه را به عنوان ابزاری برای حل این مشکل طراحی نموده ایم که بتواند ضمن آنکه تابلوی گویای تجربه های کاری پیشکسوتان صنعت بیمارستانسازی گردد ، از طرف دیگر به سرعت این یافته ها را با پرهیز از تشریفات و به صورت حتی چند جمله ، جمع آوری و ثبت و ارائه و انتقال نماید تا موضوعات مختلف برای پژوهشگران کاربردیتر و برای پیشکسوتان کم درد سرتر ، و از همه مهمتر اینکه این همه ، بتواند در یک مرجع معتبر طرح و قابل ارایه گردد.
لهذا علی رغم مشکلاتی که به لحاظ فشردگی کارهای جمع اوری وارائه مقالات تخصصی و از نظر کمبود وقت داریم ، درحال حاضربا فعا ل کردن ستون ثبت یک تجربه قصد داریم فرصت را از د ست نداده و با ثبت تجارب کوتاه و مختصر اساتید فن بیمارستان سازی و بیمارستان داری ، از این نظر نیز پیشرو باشيم:
نكاتي در مورد شبكه فاضلاب بیمارستانی
نوشتهء : مهندس محمد رضا اردلاني
. . . . يكي از اصلی ترین مشکلات بیمارستانها در طول زمان بهره برداري و استفاده و نگهداری ٬ مشکلات شبکهء فاضلاب بیمارستان میباشد .
.
.
گذشته از مباحثی که در طراحی شبکه فاضلاب بیمارستانی بایستی مد نظر قرار گیرد ٬ بعلت الزامات خاص فضای درمانی ، مواردي همچون : بهسازی اجتناب ناپذیر تجهیزات و بخش های بیمارستانی ، تغییرات مداوم در انواع تجهيزات پزشكي و بيمارستاني جديدالورود و . . . . . موجب ميگردد تا همواره در لوله کشی های سیستم فاضلاب بیمارستانی شاهد تغييراتي در طول شبکه - شیب شبکه - قطر شبکه - و .... بوده و به همين دليل بیشترین حجم عملیات نگهداشت اماکن درمانی را ، تغييرات و تعمییرات شبكه فاضلاب بيمارستاني به خود اختصاص میدهد .
.
.
بایستی توجه نمود که در توسعه و بازسازی بخش هاي بيمارستانها ٬ مصارف جدیدی که منجر به تغییرات در حجم و نوع فاضلاب حاصله خواهد شد ٬ ایا با توان و قطر و شیب و طول شبکهء لوله های فاضلاب موجود همخوانی دارد یا خیر ؟
.
.
پس از در نظر گرفتن این مهم ٬ یادمان باشد در هر شرایطی لوله های افقی فاضلاب در بیمارستانها ٬ بایستی سریعا و با کمترین فاصله به لوله های اصلی عمودی ( رایزرهای عمودی ) وصل و ادامه آنها به صورت عمودی قرار گیرد . فاضلاب بیمارستانی میتواند مملو از انواع وسایل یکبار مصرف بهداشتی - تکه های پوسیدهء طی های طنابی نظافتچی ها - لوازم بهداشتی زنانه - چسب و باندهای طبی - و . . . . باشد . لهذا قطر لوله ها و عمودی بودن انها در هر شرایطی بایستی در الویت انتخاب و اجراء باشد . همواره متذكر شده ام كه لولهء فاضلاب افقی ٬ یعنی بمب ساعتی ٬ اگر به اين موضوع توجه نشده باشد ، شما هر لحظه بایستی امادگی گرفتن لوله فاضلاب افقی در بیمارستان را داشته باشید .
.
.
از طرفی در صورت اجبار به اجرای افقی شبکه فاضلاب بیمارستانی ٬ این اجراء باید به گونه ای باشد که فاضلاب به صورت ثقلی جریان یافته و شبکه ء لوله های فاضلاب خود به خود تمیز شوند . دقت شود مواد جامد و مایع در طول مسیر حرکت در شبکه لوله های فاضلاب ٬ بایستی بدون نشست (رسوب ) - ارام - بدون صدا - بدون لرزش - بدون مزاحمت و به سمت سپتیک اصلی به صورت ثقلی حرکت نماید.
.
.
یکی ديگر از مهمترین مشکلات در شبكهء فاضلاب بيمارستاني مسئلهء خروج و نشط هوا و گازهای الوده از شبکه فاضلاب به داخل فضای ساختمانها میباشد . چیزی که در اماکن غیر درمانی شاید اهمیت چندانی نداشته باشد ٬ لیکن در اماکن درمانی به دو دلیل اصلی ( نوع گاز فاضلاب خروجی - ظرافتهای سلامتی بیماران ) بسیار مهم و در مواقعی نظیر اپیدمی ها و یا شیوع عفونت های بیمارستانی ٬ کاملا حیاتی میباشد .
.
.
از انجاییکه وظیفهء خروج این گازها از شبکه فاضلاب ٬ به لوله های ونت سپرده شده است ٬ پر واضح است که در صورت بروز مشگل نشط بو و گازهای الوده در داخل فضای ساختمان بیمارستان ٬ قريب به يقين بايستي دانست كه لوله هاي ونت این سیستم دچار معضل گردیده است .
.
.
یکی از این معضلات میتواند ایجاد فشار معکوس یا مکش سیفونی بوده باشد . پدیدهء فشار معکوس یا مکش سیفونی موقعی به وجود خواهد امد که فشار داخل لوله های هوا ( ونت ) از حدود اتمسفر کمتر باشد . در چنین شرایطی بایستی چک شود که عمق اب هوابندی سیفون ٬ در اخرین و پایین ترین شاخهء افقی شبکه فاضلاب که به لوله های قائم متصل میشود در چه حدی است ؟
.
.
این ارتفاع اب در هوابندی سیفون ها بایستی به شرح ذیل باشد : در ساختمان های تا سه طبقه حد اقل ارتفاع این ستون اب از زیر زانوی پایین لولهء قائم ۴۵ سانتیمتر - در ساختمانهای بلندتر از سه طبقه تا پنج طبقه ٬ این فاصله حداقل ۷۵ سانتیمتر - در ساختمان های بلند تر از پنج طبقه این ارتفاع ستون اب در هوابندی سیفون ٬ حداقل بیش از یک طبقه باشد
.
.
یکی ديگر از معضلات شبكه فاضلاب بيمارستاني وصل غير كارشناسي خروجي بعضي از دستگاههاي بخار ساز به شبكهء فاضلاب بيمارستان است . يادمان باشد كه دستگاههایی که گرمای فاضلاب خروجی انها ٬ بیش از ۶۵ درجه سانتیگراد است ٬ (مثل سیستم هایی که توانایی بخار سازی و یا مصرف بخار دارند و همچنین سیستم هایی که با اب داغ کار میکنند ) نباید فاضلاب خروجی شان مستقیما به شبکه فاضلاب وصل و تخلیه شوند ٬ بلکه بایستی فاضلاب خروجی انها ابتداء از سیستم های خنک کننده عبور و پس از رسیدن به درجه حرارت حداکثر ۴۵ درجه سانتیگراد ٬ و خنک شدن ٬ به شبکه فاضلاب بیمارستانی وصل گردند .
.
.
عدم رعایت این مطلب نه تنها مشکلاتی را در عمر سیستم لوله کشی ایجاد میکند ٬ بلکه باعث ایجاد گاز های خطر ناک عفونی و بالارفتن ریسک عفونتهای بیمارستانی خواهد بود و اين موضوعي است كه بايستي در طول مدت بهره برداری و ادامه فعالیت بیمارستان ٬ و برای کلیهء دستگاهها و تجهیزات جدید و قدیمی بکارگیری شده در بیمارستان ٬ همواره مد نظر قرار گيرد . . . . .
.
قسمتی از مقالهء ضوابط احداث شبکه و سیستم جمع آوی فاضلاب بیمارستانی نوشتهء مهندس محمدرضا اردلانی