نگاه مدیران و متولیان امور بیمارستانی به هر بیمارستان  ٬ بدون اگاهی از تاریخچهء   آن بیمارستان  ٬ نمیتواند ٬   نگاهی  عمیق  - کارامد - موثر - ملی  - علمی - فرهنگی و حتی اقتصادی باشد . اشنایی با  اطلاعات تاریخی بیمارستانها ٬ انگیزهء  ما برای معرفی تاریخ بیمارستانها  بوده است  . باشد که در تصمیم گیری امور توسعه و نگهداری بیمارستانهای قدیمی  ٬ جدای مبحث فرسودگی ٬ ارزشهای تاریخی را تشخیص و حفظ کنیم ......

جهت مطالعهء  مطالب قسمت اول این تاریخچه که شامل بیمارستانهای  نجمیه ، سینا ، مسیح دانشوری ، فارابی ، شریعتی ، امام خمینی (ره) میباشد ٬ میتوانید بر روی کلمهء   ادامه متن  در کادر ذیل کلیک فرمائید . 

متن کامل

بیمارستان نجمیه - تهران

 بیمارستان «نجمیه» تهران  وقف بانو «ملک تاج خانم نجم‌ السلطنه» مادر دکتر «محمد مصدق» است، خبر تخریب بخشی از ساختمان قدیمی این بیمارستان را یک مقام مطلع  تایید کرد اما در عین حال یادآور شد که این «تخریب تنها با هدف بازسازی این بخش از بیمارستان انجام می‌شود». این مقام مطلع در بخش «فرهنگی» این بیمارستان بدون معرفی خود در گفت‌وگو با خبرنگار آفتاب توضیح داد: «به علت فرسوده بودن بخشی از ساختمان این بیمارستان که بنای آن متعلق به سال 1345 هجری قمری است، نیاز به مرمت و بازسازی آن وجود داشت و مدیریت این بیمارستان به همین علت اقدام به این کار کرد.» وی در این رابطه گفت: بنای این ساختمان متعلق به میراث فرهنگی و جزو آثار ملی است اما به علت فرسوده بودن بیش از حد، نیاز به بازسازی آن وجود داشت. این مقام مطلع در عین حال تاکید کرد که مسئولین این بیمارستان علاقمند به آثار باستانی و مقید به حفظ آن‌ها هستند و قصدی برای تخریب آثار ملی ندارند. با این وجود، این مقام مطلع در پاسخ به این پرسش که «آیا برای تخریب و بازسازی ساختمان بیمارستان، مجوز نهادهای مربوطه و به خصوص مجوز سازمان میراث فرهنگی اخذ شده است؟»، گفت: این بیمارستان زیرنظر یک نهاد نظامی اداره می‌شود و هرگونه توضیح درباره آن تنها با مراجعه حضوری خبرنگار و ارائه کارت شناسایی امکان‌پذیر است.بیمارستان «نجمیه» تهران، در سال 1345 هجری قمری توسط «ملک تاج خانم نجم‌السلطنه» مادر دکتر «محمد مصدق» بنا شد و پس از آن با نام وی «وقف» شد.

**********************************************************

بیمارستان سینا - تهران

 تا قبل از تشکيل مدرسه دارالفنون ، با وجود آنکه تعدادی برای تحصيل طب جديد به اروپا عزيمت کرده بودند ، در وضع طبابت و تحصيل طب تغيير چندانی حاصل نشده بود و کتاب قانون ابن سينا و شرح اسباب نفيسی ، کتب معتبر و کلاسيک به شمار می رفتند . برای تحصيل طب نیز محل خاصی وجود نداشت و فراگيرندگان پس از طی مقدمات اوليه خواندن دروس صرف و نحو و حکمت الهی در مطب پزشکان معروف قديمی ، به فراگرفتن حکمت طبيعی (طب وغيره) می پرداختند و بدون هيچ مانعی ميتوانستند پس از گذراندن مقدمات اوليه و کسب اطلاعات مختصری در طب ، به عنوان پزشک به درمان بيماران مشغول شوند . اين وضع تا زمان سلطنت ناصرالدين شاه و صدارت اميرکبير ادامه داشت . در اين دوره بدستور ناصرالدين شاه , دکتر کلوکه ، حکيم باشی دربار برای ارتقای آموزش طبابت به آموزش تعدادی از افراد همت گمارد تا اينکه در سال  1266,  امير کبير قسمتی از ارک شاهی را برای تاسيس مدرسه دارالفنون در نظر گرفت و در سال 1267 قسمتی از آن آماده شد سپس برای ادارة مدرسه  ٬  معلمينی از اروپا دعوت شدند و اداره قسمت علوم طب که شامل طب و داروسازی بود به دکتر پولاک از اطريش سپرده شد . از زمان تاسيس تا مدتها شاگردان مدرسه از شاهزادگان و فرزندان رجال و اعيان بودند . شاگردان طب دروس نظری را در مدرسه می آموختند و قسمت های عملی را در مطب پزشکان معروف و معلمين مدرسه می گذرانيدند و با آنها به عيادت بيماران می رفتند تا با رموز حرفه ای طبابت آشنا شوند  . در سال  1290 ,  ناصرالدين شاه دستور ساخت یک بيمارستان را صادر کرد . او در يكي از سفرهايش به كشورهاي غربي، بيمارستان‌هاي غربيان را ديده بود. ناصرالدين شاه پس از بازگشت به تهران تصميم گرفت تا بيمارستاني در تهران داير كند. لذا  ناظم الاطباء، پزشك مخصوص خود را مامور تاسيس اولين بيمارستان تهران كرد . و به این ترتیب اولين بيمارستان با سبک و سیاق  فرنگ  در تهران و ايران ٬  در ميدان حسن آباد و در محله‌اي به نام هشت گنبد ، در سال 1298 به رياست مرحوم ناظم الاطباء  تاسيس گردید . اين بيمارستان تا سال‌ها به نام "مريضخانه دولتي" ناميده مي‌شد. پس از اين بيمارستان، چند بيمارستان ديگر نيز در تهران داير شد، مي توان از بيمارستان نظامي طهران نام برد كه موسس آن شاهزاده عليقلي ميرزا بود . مريضخانه دولتي" پس از چندي به پاس زحمات پدر طب ايران به بيمارستان سينا تغيير نام داد. اين بيمارستان سال‌هاي متمادي، محلي براي معالجه و درمان امراض بيماران بود. پس از آنكه  بيمارستان شروع به فعاليت كرد ، ناظم الاطباء به ناصرالدين شاه پيشنهاد كرد تا در اين بيمارستان ، پزشكان تربيت شده ايراني به معالجه بيماران بپردازند. پس از آن و با موافقت ناصرالدين شاه ، تدريس رشته طب در مدرسه دارالفنون پذيرفته شد و هر ساله تعدادي دانشجو ، به منظور فراگيري دانش پزشكي وارد اين مدرسه مي‌شدند و بر اساس تعاليم ناظم الاطباء به فراگيري اين دانش مي‌پرداختند. اين عده، همزمان در مريضخانه دولتي و تحت نظر پزشكان غربي به كارآموزي پرداخته و توانستند اولين نسل از پزشكان تربيت شده دارالفنون شوند  . سپس دانشکده های ديگری نيز از مدرسه دارالفنون منشعب گرديد - دانشکده رياضيات و مهندسی - دانشکده معدن شناسی- دانشکده نظام و موزيک - دانشکده ادبيات - دانشکده هنرهای زيبا . . . در سال 1297, تشکيلات مدرسه طب از دارالفنون جدا شد و به ساختمانی در خيابان شيخ هادی منتقل گرديد و مرحوم لقمان الدوله ادهم به رياست آن برگزيده شد و از همين دوره , بخصوص از سال 1307, آموزش طب (در مدرسه طب) نظم و قوام بيشتری پيدا کرد و به دوره های آموزش علوم پايه و بالينی تقسيم شد و تا سال  1313 , امور علمی و فنی و اداری مدرسه های مختلف که بنام مدارس عالی ناميده شدند , مانند مدارس ابتدايی و متوسطه تحت نظر وزارت معارف قرار داشت . در سال 1313 قانون تاسيس دانشگاه تهران به تصويب مجلس رسيد و هريک از مدارس , دانشکده ناميده شدند که يکی از آنها دانشکده طب بود . در 5 تيرماه  1313 ,  وزارت فرهنگ قطعه زمينی از اراضی جلاليه در شمال تهران را بقيمت 90 هزار تومان خريداری و شروع به ساخت دانشگاه کرد و اولين قسمت آن تحت عنوان دستگاه ابن سينا در 15 بهمن 1313 افتتاح شد که می توان گفت اولين دانشکده در کشور است .دانشکده طب يا پزشکی تهران و ساير دانشکده ها بتدريج پس از آن افتتاح شدند . در سال 1319, بيمارستانهای تهران ضميمه دانشکده پزشکی شدند و از سال 1317 نام دانشکده طب بدانشکده پزشکی تبديل شد. تا سال 1319, دانشکده پزشکی مشتمل بر دانشکده پزشکی , داروسازی و دندانپزشکی بود و عناوين اعضای هيئت علمی , تحت عنوان اساتيد با کرسی , اساتيد بی کرسی و دانشياران مشخص می گرديد . در سالهای بعد , دانشکده داروسازی و دندانپزشکی از دانشکده پزشکی جدا شده و بطور مستقل اقدام بتربيت دانشجو نمودند . دانشکده پزشکی فعلی درضلع شمالی دانشگاه تهران واقع شده و وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران است . بيمارستان سينا در حال حاضر دارای بخشهای زیر است : بخش جراحی عمومی- راديولوژی- داخلی- جراحی عروق- قلب- پاتولوژی- بيهوشی و ICU- جراحی مغز و اعصاب- جراحی استخوان- جراحی کليه- داخلی اعصاب

***********************************************************************

بیمارستان مسیح دانشوری - تهران ( کاخ شاه آباد سابق ) :

 مظفرالدین شاه قاجار در روستای دارآباد در شمال اقدسیه ، عمارتی ییلاقی بنا کرد که به نام شاه آباد معروف گردید . بعدها به همین مناسبت منطقه دارآباد ، نیز شاه آباد خوانده می شد . این عمارت تنها کاخی بود که مظفرالدین شاه در شمیرانات بنا نمود . ساخت این قصر زیبا باید در حدود سال 1320 ه.ق آغاز شده و قبل از صفر سال 1321 ه.ق به پایان رسیده باشد ، زیرا ملیجک در مورد این بنا در سی ام صفر چنین می نویسد : « .......... ، عمارت جدید شاه آباد را هم به صدیق همایون دادند ............ » در زمان رضا شاه این قصر را به بیمارستان مسلولین اختصاص دادند و بناهای جدیدی نیز در محوطه باغ احداث نمودند . این قصر هم اینک به بیمارستان مسیح دانشوری مشهور است ، و در حال حاضر ساختمان اداری بیمارستان در ان استقرار یافته است و از انجاییکه تعمیرات مفصلی در آن انجام داده اند ، در وضعیت نسبتا خوبی بسر میبرد   

********************************************************************

بیمارستان فارابی - تهران  

بیمارستان فارابی ابتدا به صورت باغی بود   که در سال 1300 از حاجی معدل شیرازی خریداری شد و به آسایشگاه شهرداری اختصاص یافت و بعد تبدیل به کارخانه شعربافی گردید . سپس بیماران موسسات خیریه مانند دارالایتام و دارالمساکین را در این محل جا دادند و بنام  ( مریضخانه فقرا  )  موسوم شد .  پس از آن بیماران به بیمارستان بلدیه منتقل شدند و محل مذکور به کارخانه برق بخش 10 اختصاص یافت . این وضع چند سال ادامه داشت تا اینکه در مسکین خانه تیفوس شیوع یافت  . ناگزیر چند تختخواب در این محوطه قرار داده و بیماران مبتلا به تیفوس را در آن بستری کردند و به  (  مریضخانه نمره 2  )  موسوم گردید . پس از آنکه بیماری تیفوس از میان رفت بخشهای طبی و جراحی در این بیمارستان دائر گردید و درمانگاههای مختلف پزشکی ٬  جراحی  ٬ دندانپزشکی ٬  بخش و درمانگاه بیماریهای گوش و حلق و بینی ٬  و داروخانه در آن تشکیل شد و در سال 1319 به صورت یک بیمارستان مجهز به دانشکده پزشکی ملحق گردید . در آغاز سال 1321 احداث ساختمان چشم پزشکی به مساحت 13102 متر مربع شروع و در سال 1324 پایان یافت  که این ساختمان درروز دوم آذرماه سال 1325 افتتاح و مورد استفاده قرار گرفت .  ساختمان مذکور  شامل بخشهای پزشکی ٬  گوش و حلق و بینی  ٬  آزمایشگاه و داروخانه بوده و گنجایش 120 تخت بستری را در انزمان داشت ٬  لیکن  بعدها تا 220 تخت گسترش داده شد .در دوم خرداد 1336 به پاس خدمات مرحوم لسان شمس استاد فقید چشم پزشکی  ایران  ٬ اطاق عمل بخش چشم پزشکی بیمارستان بنام آن مرحوم نامگذاری شد .در ان زمانها در تشکیلات چشم پزشکی  ٬ کلاس تخصصی چشم پزشکی دایر و مدت دوره آن سه سال بود و کسانیکه دانشکده پزشکی را بپایان می رساندند با طی نمودن این دوره آموزشی علمی وعملی تخصصی و گذراندن امتحانات لازم در رساله مربوطه ... در رشته چشم پزشکی متخصص می شدند  . در سال 1359 پس از تخریب خانه های قلعه لایحه واگذاری کلیه اراضی حدود صدهزار متر مربع به دانشکده پزشکی دانشگاه تهران ابلاغ و عملیات ساختمانی بیمارستان جدید فارابی شروع گردید .این ساختمان با مساحت 23 هزار متر مربع زیربنا در سال 1366 و با حضور نخست وزیر وقت ( جناب آقای مهندس میرحسین موسوی ) افتتاح و به تشکیلات قدیم افزوده شد .

***********************************************************************

  مركز آموزشي ، پژوهشي و درماني دكتر شريعتي :

در سال    1344  اولین قسمت يعني بنای مرکز پزشکی هسته ای و مرکز تحقیقات غدد مترشحه داخلی دانشگاه تهران ، با تشویق و همت جناب آقای دکتر نظام مافی (متخصص طب هسته اي وغددمترشحه داخلي واستاد دانشگاه تهران) ازمحل ثلث مرحوم ابراهیم قره گوزلو در محل فعلی که بعدها بیمارستان دکتر شریعتی در کنار آن احداث شد ، ایجاد گردید که به همراه تجهیزات اولیه در اختیار دانشگاه تهران قرار گرفت . اين مركزاز سال 1347 باریاست استاد دکترنظام مافی شروع به کار نمود ، ضمن اینکه توسعه بنا تا سال 1349 ادامه یافت و به شکل کنونی درآمد که در واقع قدیمی ترین مرکز پزشکی هسته ای کشور محسوب می گردد.ساختمان بیمارستان شریعتی نیز در سال 1349کنار مرکز پزشکی هسته ای بر پا شد ، درابتدا قراربود به عنوان بیمارستان  روانی به بیمارستان روزبه تحویل داده شود ولي چندسال بلاتكليف ماند تابالأخره درحدودسال 1352دانشكده پزشكي دانشگاه تهران تصميم گرفت بيمارستانها را به  3 مركزپزشكي تقسيم كند :1- مركز پزشكي پهلوي-بيمارستان امام خميني فعلي-(بابيمارستانهاي كمك شماره3وپهلوي)2- مركز پزشكي رازي(با بيمارستانهاي سينا،اميراعلم وفارابي)3- مركزپزشكي داريوش كبير-بيمارستان شريعتي فعلي- كه بعنوان یک بیمارستان جنرال (عمومی) به ریاست جناب آقای د کتر پرفسور عاملی جراح مغز و اعصاب و معاون ایشان جناب آقای دکتر دواچی و با همکاری چند تن دیگرازاساتید مجرب دانشگاه تهران شروع بکار نمود.پس از افتتاح بيمارستان تصمیم گرفته شد براي اولين باردر ايران بخشها بصورت فوق تخصصي باشند به اين معني كه بخش داخلی به بخشهای فوق تخصصی شامل قلب ، ریه ، کلیه ، گوارش ، روماتولوژی ، اعصاب و خون تقسیم شده و هر بخش بطور مستقل فعالیت نمایند. بطوريكه تجهيزات و دستگاههای مورد نیاز ،همچنین استخدام کادر آموزشی و فوق تخصص هربخش ( بااين شرط كه در شورای گروه امتیاز کافی کسب نماید) توسط بخش مربوطه صورت مي گرفت.از طرفي چون كادر علمي همه دوره هاي فوق تخصصي خود را اكثرا در كشورهاي خارجي گذرانده بودند و داراي بوردهاي تخصصي مربوطه بودند ؛ اين كار با موفقيت انجام شد.همزمان باشروع فعاليت بخشها ، واحدهای پشتيباني ازقبيل امور مالی و ادرای ، سمعی و بصری ، کتابخانه ، آزمایشگاه ، ارتوپدی ، کارگزینی و خدمات و..نيز با تعیین مسئول شروع به کار نمودند ، دو نفرتکنسین وچند نفرعکاس هم جهت آموزش به دانشگاه تهران و دانشکده بهداشت فرستاده شدند. همچنين یک سالن برای کتابخانه د رنظر گرفته شد و به منظورغني سازي آن نسبت به تهيه كتابهاي مرجع اقدام گرديد.چند روز قبل از افتتاح بیمارستان بودكه اتاق مدیران و منشی ها مجهز به وسایل مورد نیاز شده و تابلوی اتاقها نصب گرديد. دراين راستا آزمایشگاه نیز مجهز و براي بهره برداري آماده شد. بخش پاتولوژی درابتدا با یک میکروسکوپ و تجهیزات اولیه مهیا گشت تادرمراحل بعدي به تدريج نسبت به تكميل اقدام گردد. تا اینکه آذر ماه 1353يعني روز افتتاح فرا رسید، مراسم افتتاحیه با حضور تعدادی از سران کشور و جناب آقای دکتر پرفسور عدل برگزارگرديد و پس ازاتمام مراسم ،شركت كنندگان از واحدهای مختلف مركزبازديدنمودند . دراين مراسم ، «مرکز پزشکی داریوش کبیر» دراختیار دانشگاه تهران قرار گرفت.از همان اوایل به دلیل حضور پزشکان و افراد مجرب و کوشا ،بیمارستان بطورقابل توجهي در عرصه هاي درماني ،آموزشي و پژوهشي پيشرفت نمودبطوريكه يك سال بعداز تأسيس به عنوان يكي ازمعتبرترين مراكزتخصصي ،پزشكي درسطح ايران شناخته شد .همچنين برگزاري کنفرانس ها و کنگره های مهمي نظير"كنگره بين المللي جراحان مغزواعصاب در خاورميانه "باشركت جراحان مغزواعصاب بنام دنيا درمركزپزشكي داريوش كبيرومقالات تحقيقاتي متعددي كه ازاين مركزدركنگره هاي بين المللي ارائه ودرمجلات معتبربه چاپ رسيدباعث كسب اعتباراين مركز درمجامع علمي خارج ازكشور گرديد.دراين ميان تعدادی از پزشکان مركزنيز جهت آموزش به دانشگاه یوتا ( در ایالت متحده آمریکا )اعزام گرديدند. در سال 1356 در حاليكه حدود 50 نفر از دانشجویان پزشکی در دانشکده داریوش کبیر دوره های علوم بالینی خود را می گذراندند،دانشگاه تهران تصمیم گرفت دانشکده پزشکی خود را به دو دانشکده به نامهاي دانشكده علوم پايه ودانشكده علوم باليني (شامل دانشكده پزشكي پهلوي،دانشكده پزشكي اميراعلم ودانشكده پزشكي داريوش كبير) تقسیم نماید .دانشكده هاي پزشكي فوق كاملا"مجزابوده وتحت نظررئيس دانشگاه تهران فعاليت مي كردند.بعد از پيروزي انقلاب دانشكده هاي پزشكي مذكورادغام گرديدو نام دانشكده داريوش كبيرنيز به بيمارستان دکتر شریعتی تغییر نام یافته و همچنان زیرنظر دانشگاه علوم پزشکی تهران به کار خود ادامه داد. واحد های اضافه شده از زمان تأسیس در این مرکز عبارتند از:1- بخش ایزوتوپ که بیماران تحت درمان با (ید) در آنجا بستری می شوند که درآن زمان بخش جداگانه ای وجود نداشته و این نوع بیماران در داخل بخش طبی یا بخش گوارش و غدد بصورت ایزوله به مدت 24 ساعت بستری می شدند.2-بخشهای آنژیوگرافی (کت لب و پست کت لب)، جراحی قلب و پست جراحی قلب3- ICU جراحی اعصاب که در دهه 70 به صورت مجزای فعلی بازسازی شد.4- آزمایشگاه و مرکز تحقیقات روماتولوژی5- بخش نازایی 6- اتاق عمل جراحی قلب و باز 7- بخش ICU جنرال8- بخش NICU  که به زودی درحال افتتاح می باشد.9- مرکز تحقیقات غدد و دیابت۱۰ - آزمایشگاه انکولوژی (خون وBMT) و بخشهای خون و پیوند مغز استخوان 11- بخش پیوند کلیه12- بخش جراحی فک و صورت13- درمانگاه و بخش اورژانس که از هم مجزا شده و هر کدام بصورت جداگانه فعال هستند.14- برونکوسکوپی و اسپیرومتری و انجام تست تنفسی PFT- لازم به ذکر است که در اکثر بخشهای تخصیصی مثل جراحی قلب باز و آنژیوگرافی (کت لب ) و بخشهای خون و پیوند مغز استخوان بیماران خارجی (بیمارانی از کشورهای عربی و خاورمیانه ) پذیرش می شوند.

*****************************************************************************

بيمارستان امام خميني (ره)   -  تهران

فكر تاسيس دانشگاه تهران به همراه شعب فرعي آن از سال 1307 بوجود آمد ولي چون وسايل اين كار فراهم نبود ناچار اجراي آن به تاخير افتاد . در سال 1310 طرحي جهت تاسيس دانشگاه ارائه گرديد كه در بندي از آن آمده است ((دانشكده پزشكي تاسيس و سالي 250 دانشجو بپذيرد و دوره آن نيز 6 سال باشد ))در سال 1313 از طرف دولت وقت ، پس از تخصيص بودجه 250 هزارتوماني به وزارت معارف و خريد باغ جلاليه عمليات احداث دانشگاه آغاز شد. اولين بنايي كه ساخته شد عمارت تشريح بود كه تا آن زمان تشريح جسد عملا" معمول نبود. در اسفندماه 1316 دانشكده طب با تمام شعب آن رسما" افتتاح گرديد.در خصوص تاريخچه بيمارستان امام خميني (ره) نيز بايد گفت كه ، كار تاسيس بيمارستان امام خميني(ره) در سال 1317 در زميني به مساحت 250 هزار متر مربع ( 500×500) در شمال جاده مخصوص كرج توسط شركت آلماني فليپ هلتسمن با نقشه اي كه كوپ مهندس آلماني تهيه كرده بود ، آغاز گرديد . اين بيمارستان در ابتدا براي گنجايش 500 تختخواب در نظر گرفته شده بود ولي بعدها بعلت افزايش تخت ، به بيمارستان هزار تختخوابي معروف شد. پس از پيروزي شكوهمند اسلامي نيز به بيمارستان حضرت امام خميني "ره" ( سال 1357 ) تغيير نام داد . تا سال 1320 قسمت اعظم بنا و سفت كاري آن پايان يافت و پس از شروع جنگ جهاني دوم و ورود قواي متفقين به ايران كار ساخت آن متوقف شد . اين وضع تا سال 1325 يعني پايان جنگ جهاني ادامه داشت . در سال 1325 از طرف دولت وقت مبلغ ده ميليون تومان براي خريداري، تكميل و تجهيز بيمارستان اختصاص يافت . از اين مبلغ 8 ميليون و 600 هزار تومان بابت بهاي بيمارستان به وزارت دارايي پرداخت و يك ميليون و چهارصد هزار تومان بقيه براي تكميل ساختمانها ، تعمير و خريد اثاثيه و لوازم جراحي صرف گرديد . بيمارستان امام خميني (ره) در سال 1327 رسما" افتتاح گرديد اين بيمارستان در ابتدا شامل قسمتهاي :بناي مركزي ( ساختمان اصلي)بناي غربي ( ساختمان عفوني فعلي ) بناي شرقي ( ساختمان انستيتوكانسر فعلي ) بوده است .بين سال هاي 1330 تا 1332 بيمارستان داراي يك مركز تلفن به ظرفيت 300 شماره (هم اكنون 1000 شماره داخلي ) ، يك دستگاه پخش صدا ، كارخانه يخ سازي ، كارگاه مكانيكي و تراشكاري بوده و نحوه قرارگرفتن بخشهاي مختلف نيز به شرح زير بوده است: بناي مركزي ( ساختمان اصلي ) :طبقه زيرزمين : شامل كارخانه يخ سازي ، قسمت كالبد شكافي و انبار بيمارستان قرار بوده است . طبقه اول : قسمتهاي اداري ، درمانگاههاي مختلف و اتاق كارورزان و بخش چشم پزشكي بوده است .طبقه دوم : شامل بخشهاي راديولوژي ، قلب ، كودكان ، عفوني و جراحي بوده است .طبقه سوم : بخشهاي جراحي و قسمتي از بخش جراحي اعصاب ، آزمايشگاه و تالار قرار بوده است .طبقه چهارم : شامل بخشهاي جراحي ، پوست و آميزشي و قسمتي از بخش جراحي اعصاب بوده است .طبقه پنجم : نيز شامل آشپزخانه ، انبار خواربار و انبار البسه بيماران قرار بوده است .نمايی از مدخل جنوبی ساختمان امام و انستيتو کانسر در ابتدای تاسيس بناي غربي ( ساختمان عفوني ) : بناي غربي شامل ساختمان عفوني فعلي است كه در شمال آموزشگاه پرستاري قرار داشته وگنجايش آن يكصد تختخواب بوده است كه درآن زمان موقتا بخشهاي طبي- زنان- ميزراه و بيماريهاي گندزا (عفوني) بمنظور كارآموزي دانشجويان آموزشگاه پرستاري در آن داير شده بود0 كليه امور پرستاري اين ساختمان و بخش جراحي