غيرحرفه‌اي‌ها همچنان در رشته راديولوژي دخالت مي‌كنند
نزديك به 6 ماه از اعتراض راديولوژيست‌ها و تحصن يك روزه آنها مقابل ساختمان وزارت بهداشت مي‌گذرد
اعتراضي كه تنها به‌دليل دخالت غيرمتخصصان راديولوژي در زمينه سونوگرافي بيماران بود و در نهايت معاون سلامت اين وزارتخانه را بر آن داشت تا اعلام كند انجام سونوگرافي تشخيصي فقط و فقط در محدوده تخصص راديولوژي است.به‌دنبال همين اتفاق و با پيگيري انجمن راديولوژي قرار شد آيين‌نامه‌اي در زمينه سونوگرافي تنظيم شده و به امضاي وزير برسد؛ آيين‌نامه‌اي كه پشتوانه اجرايي داشته باشد؛ يعني طبق آن سونوگرافي فقط توسط متخصصان راديولوژي انجام شود.
اين آيين‌نامه قرار بود ظرف 2هفته تنظيم و ابلاغ شود ولي اين اتفاق نيفتاد. در همين زمان رزيدنت‌ها و دستياران راديولوژي هم اعلام كردند كه چون با اين وضعيت آينده شغلي‌شان را در خطر مي‌بينند، خواهان تغيير رشته هستند چون به قول وزارت بهداشت هيچ اعتمادي نداشتند. با اين اتفاق بار ديگر معاون سلامت قول ديگري داد كه تا 3هفته ديگر اين آيين‌نامه را تنظيم مي‌كند.
اواخر دي ماه سال گذشته دستياران راديولوژي طي اطلاعيه‌اي اعلام كردند كه از اول بهمن‌ماه دسته جمعي درخواست تغيير رشته مي‌كنند و در همان ماه به‌طور كلي دست از كار كشيدند. اين كار باعث بروز بي‌نظمي‌هايي در بيمارستان‌هاي آموزشي كشور شد؛ البته اين اتفاق موقتي بود ولي تا امروز كه از اين جريان 4ماه مي‌گذرد از آيين‌نامه هيچ خبري نيست، به‌طوري كه دكتر عبدالرسول صداقت، رئيس انجمن راديولوژي معتقد است هيچ عزمي در اين زمينه در وزارت بهداشت وجود ندارد.
به گفته كارشناسان رشته راديولوژي، اين رشته با تمام رشته‌هاي پزشكي سر و كار دارد و با توجه به اين قضيه جذابيتي در تمام دنيا در اين رشته ايجاد شده است، به‌طوري كه در حال حاضر كساني كه وارد اين رشته مي‌شوند نفرات اول آزمون دستياري هستند.
در آستانه بيست و ششمين كنگره راديولوژي كه به‌مدت 4روز در هتل المپيك تهران برگزار مي‌شود، دكتر عبدالرسول صداقت در گفت‌وگو با همشهري مي‌گويد: گسترش علم به‌گونه‌اي است كه رشته‌هاي مختلف پزشكي با دستگاه‌هاي مختلف راديولوژي آشنا شده و مايلند از آن استفاده كنند.
به گفته وي، اين موضوع در ايران از رشته زنان شروع شده و برخي متخصصان زنان از سال1370 دوره‌هاي كوتاه‌مدت دوماهه آموزشي را در بخش‌هاي راديولوژي گذرانده‌اند، به‌طوري كه بعد از آزمون قبولي، وزارت بهداشت به اين افراد مجوز داده كه از سونوگرافي در مطب‌شان به‌عنوان يك وسيله تشخيصي استفاده كنند نه به‌عنوان يك وسيله درآمد‌‌زا؛ در ضمن بابت اين كار نبايد از بيمار هزينه جداگانه گرفته شود. اين در حالي است كه سال گذشته هم معاونت درمان وزارتخانه بخشنامه‌اي را با 5شرط اعمال كرد كه با توجه به آنها متخصصان زنان و زايمان مي‌توانستند در مطب خود از دستگاه سونوگرافي استفاده كنند. دكتر صداقت با بيان اين عبارات مي‌افزايد: شرط اول اين بود كه اين متخصصان دوره آموزشي الزامي را گذرانده باشند و اين دوره به تأييد وزارت بهداشت رسيده باشد.
دوم اينكه متخصصان زنان اجازه نداشتند در سربرگ، مهر و تابلوي مطب‌شان كلمه سونوگرافي را ذكر كنند چون اين كار به‌عنوان تبليغ محسوب مي‌شد. سوم اينكه سونوگرافي بايد در حوزه تخصصي خودشان استفاده مي‌شد؛ يعني اينكه اگر بيماري نياز به سونوگرافي كليه داشت، متخصص زنان حق انجام آن را نداشت. وي ادامه مي‌دهد: چهارمين شرط اين بود كه متخصصان زنان و زايمان فقط حق ويزيت بيماران خودشان را داشتند و ويزيت بيماران ديگر ممنوع بود و پنجم اينكه هيچ‌گونه ويزيت جداگانه‌اي از بيماران بابت سونوگرافي نبايد گرفته مي‌شد.
اين بخشنامه به تمام كشور ابلاغ شد و معاونان ديگر وزارت بهداشت نيز در اين چند سال آن را تأييد و روي آن تأكيد كردند، ولي به گفته رئيس انجمن راديولوژي متأسفانه به‌دليل اينكه بخشنامه مذكور در كشور ضمانت اجرايي درستي نداشت، هيچ وقت به آن عمل نشد، به‌طوري كه وضعيت به جايي رسيد كه امروزه درصد بسيار بالايي از متخصصان زنان در مطب‌شان بدون اينكه دوره آموزشي گذرانده باشند، دستگاه سونوگرافي دارند و حتي در تابلو و سربرگشان كلمه سونوگرافي را قيد مي‌كنند.اما مسئله‌اي كه شايد تحمل اين شرايط را براي راديولوژيست‌ها دشوارتر كرده اين است كه هر 20 روز يك بار يك مامور براي بازديد از مطب راديولوژيست‌ها و بررسي استانداردهايي چون رعايت متراژ، داشتن هواكش، داشتن در سربي يا رعايت تعرفه‌ها مراجعه مي‌كند ولي روي مطب متخصصان زايمان هيچ كنترلي حتي از نظر كيفيت دستگاه سونوگرافي صورت نمي‌گيرد.
«الان 2 مطب راديولوژي بايد حداقل 200 متر از‌هم فاصله داشته باشند ولي در خيلي از موارد در طبقه بالاي يك مطب راديولوژي، مطب متخصص زنان و زايمان است كه بيماران را سونوگرافي هم مي‌كند». دكتر صداقت با بيان اين عبارات توضيح مي‌دهد: علاوه بر اين، يك مطب راديولوژي بايد حداقل 90 متر باشد، در حالي‌كه يك متخصص زنان و زايمان در يك اتاق از يك مجموعه به راحتي بيمار را سونوگرافي مي‌كند.
دخالت فراتر از متخصصان زنان است
با اين حال، دكتر ايرج هنربخش، استاديار دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و سرپرست بخش راديولوژي بيمارستان پارس نيز در گفت‌وگو با همشهري معتقد است كه نبود اجراي قانون فقط محدود به متخصصان زنان و زايمان نيست چون حتي خيلي از اوقات ماماها، جراحان و متخصصان داخلي هم با اينكه نمي‌دانند اصلا كاربرد سونوگرافي چيست، اقدام به انجام آن مي‌كنند. وي به نكته ديگري نيز اشاره مي‌كند و مي‌گويد: در اين ميان حتي از دستگاه‌هاي سونوگرافي معمولي براي انجام سونوگرافي سينه هم توسط اين متخصصان استفاده مي‌شود كه اين كار بسيار خطرناك است چون اين دستگاه‌ها وجود تومور در سينه را اصلا نشان نمي‌دهند.
متخصصان زنان سونوگرافيست شده‌اند
دكتر هنربخش در حالي به خطرناك بودن انجام سونوگرافي توسط غيرمتخصصان اشاره مي‌كند كه به گفته دكتر صداقت يك متخصص راديولوژي در طول 4 سال دوره تخصصي، 6 تا 9 ماه فقط دوره فيزيك را مي‌گذراند و اين دوره شامل فيزيك اشعه، فيزيك ام‌آرآي و فيزيك سونوگرافي مي‌شود؛ پس طبيعتا چنين فردي با خطرات راديولوژي خيلي بيشتر آشناست.
دكتر سعيد كاهاني، متخصص راديولوژي و سونوگرافي نيز در گفت‌وگو با همشهري با تأكيد بر اينكه الان ديگر خيلي از متخصصان زنان در حرفه اصلي خود خدمت نمي‌كنند و تقريبا به سونوگرافيست تبديل شده‌اند، معتقد است: براي همين است كه ما اصرار داريم بايد در مورد اينگونه تداخل‌ها حتما ضوابطي وجود داشته باشد و ناآگاهان دست به اين كار نزنند چون علاوه بر اين عدم‌تجربه، حتي نوع دستگاه‌هايي كه در مطب متخصصان زنان است با دستگاهي كه يك راديولوژيست با آن سر و كار دارد هم از نظر قيمت و هم از نظر كيفيت فرق دارد و مسلم است كه كيفيت يك دستگاه 50 ميليوني را نبايد با يك دستگاه 3 ميليوني مقايسه كرد.
رشته راديولوژي ديگر وجود ندارد
با اين حال دكتر آل اسماعيل، رزيدنت راديولوژي نيز به همشهري مي‌گويد: بدترين وضعيت در اين شرايط براي مسئله آموزشي قضيه است. مسئله آموزشي هم مربوط مي‌شود به آينده يك راديولوژيست؛ يعني اگر هيچ بيماري به يك رزيدنت راديولوژي ارجاع داده نشود، پس اين رزيدنت كاري هم ياد نخواهد گرفت چون رشته ما رشته‌اي است كه بيمار حتما بايد ارجاع داده شود و بايد گفت كه وجود رشته‌اي به نام راديولوژي در اين شرايط معني ندارد. براي همين ما بارها پيشنهاد كرده‌ايم كه تغيير رشته داده و دوباره در آزمون دستياري شركت كنيم كه اين اصلا اتفاق خوبي براي سيستم بهداشت جامعه نخواهد بود.
كارنامه ترديد آميز
به عقيده رئيس انجمن راديولوژي، وظيفه وزير بهداشت در قبال اين مسئله سنگين‌تر از وزراي قبلي است چرا كه او خود از متخصصان زنان است و اگر با جديت اين مشكل رشته راديولوژي را حل نكند، تصور نامطلوبي در بين راديولوژيست‌ها ايجاد مي‌شود.
منبع : همشهری آنلاین