هر 10خانواده ايراني 18 فرزند دارد
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت گفت: هر خانواده ايراني به طور متوسط 8/1 فرزند دارد. قانون 3 فرزند را تحت پوشش بيمه قرار مي‌دهد اما هرچه قدر ميزان سواد خانوادهها بيشتر مي‌شود، تعداد فرزندان كم مي‌شود.
يكي از مهمترين دلايل تراكم پايين جمعيت در كشور وسعت سرزمين است. تراكم جمعيت ايران در سال 1380 به بيش از 40 كيلومتر مربع افزايش نيافت.
به افرادي كه با يكديگر در يك خانه دركنار هم زندگي مي‌كنند و با يكديگر هم خرج هستند و معمولاً بر سر يك سفره مي‌نشينند خانوار مي‌گويند. در بحث خانوار بايد به بعد و تعداد خانوار توجه كرد. جمعيت در مفهوم عام به مجموع زن و مرد اطلاق مي‌شود.
محمد اسلامي، رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت در گفت‌و‌گوي تفصيلي درباره ميانگين رشد جمعيت در كشور مي‌گويد: با استفاده از داده‌هاي ثبتي از جمعيت تفاضل تعداد ولاد‌ت‌ها منهاي تعداد مرگ تقسيم بر جمعيت ميانه سال ضرب در عدد ثابت ثبت به دست مي‌آيد.
*در سال 88 رشد جمعيت 1.3 درصد اعلام شده است
-----------------------------------------------------------------
به گفته وي متولي رشد جمعيت در ايران مركز آمار است، به دليل اينكه سرشماري جمعيت را هر 10 سال يكبار انجام مي‌دهد؛ ميانگين رشد جمعيت 10 ساله را اعلام مي‌كنند. رشد جمعيت در ايران در سال‌هاي 75 تا 85 به 1.61 رسيده بود و در سال 88 رشد جمعيت 1.3 درصد اعلام شده بود.
*وزارت بهداشت سياستگزار رشد جمعيت كشور نيست
-----------------------------------------------------------------
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت اضافه ميكند: در بحث جمعيت و افزايش جمعيت ما مداخله‌اي نداريم و وزارت بهداشت صاحبنظر نيست و به نظر من بايد تعادلي در خانوادهها وجود داشته باشد و يك خانواده بايد آن‌قدر فرزند داشته باشد كه سلامت خانواده تأمين شود.
اسلامي مي‌افزايد: سلامت داراي ابعاد متفاوتي از جمله سلامت اجتماعي و سلامت معنوي است. در واقع سياستگذار تعداد جمعيت در جانواده وزارت بهداشت نيست و خيلي ديگر از سازمان‌ها با همفكري يكديگر تعادلي بين اين امر ايجاد مي‌كنند و سياست‌هاي چند دستگاه زير نظر رياست جمهوري و معاونت راهبردي رياست جمهوري تصميم‌گيري مي‌كنند كه چه ميزان جمعيت افزايش پيدا كند. اگر امكانات توسعه‌اي فراهم باشد جمعيت جوان مي‌توانند كار كنند و موجب پيشرفت كشور شوند.
*رشد جمعيت كشور بر اساس آخرين آمار 1.3 درصد است
------------------------------------------------------------------
وي مي‌گويد: رشد جمعيت بر اساس آخرين آمار 1.3درصد است و در گذشته يك رشد جمعيت 3.2 درصدي را داشته‌ايم در بين سال‌هاي 65 تا 68 اطلاعات نشان مي‌دهد كه قبل از اينكه برنامه تنظيم خانواده شروع شود مردم خودشان به تنظيم خانواده رو آورده بودند و تعداد فرزندان خود را كاهش دادند.
اسلامي اضافه كرد: حدود 960 تا 970 هزار نفر در كشور در سال گذشته به دنيا آمدند و حدود 400 هزار نفر فوت كردند و زماني كه مواليد پارسال را از مرگ كم كنيم رشد جمعيت به دست مي‌آيد.
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌گويد: در بين سال‌هاي 75 تا 85 كاهش رشد جمعيت 0.3 درصدي را داشته‌ايم.
وي گفت: در مركز آمايش سرزميني آمده است كه رشد جمعيت هيچ شهرستاني نبايد بيشتر از 1.5 درصد باشد و رشد جمعيت كشور نيز نبايد از يك درصد بيشتر شود و محدوده رشد يك درصدي را در نظر گرفته است و اين نشان دهنده اين است كه قانون تعادل را بين جمعيت برقرار كرده است و اينكه در شهري از كشور رشد جمعيت بيشتر و شهر ديگر رشد جمعيت منفي نداشته باشد.
اسلامي مي‌افزايد: اطلاعات نشان مي‌دهد كه در هيچ جاي كشور رشد جمعيت منفي نيست و علي‌رغم اينكه سيستم‌هاي باروري در نقاط مختلف كشور متفاوت است، رشد جمعيت نيز در همه جاي كشور مثبت است و اگر مهاجرت‌ها كمتر صورت گيرد، رشد جمعيت شهرها نيز تغيير ميكند.
وي ادامه كرد: به عنوان مثال افرادي كه از گيلان به استان اردبيل مهاجرت مي‌كنند يا افرادي از استان‌هاي ديگر به تهران مهاجرت مي‌كنند، رشد جمعيت آنان كاهش پيدا ميكند و مي‌بينيم كه اگر اين مهاجرت صورت نگيرد رشد جمعيت يك شهر به 0.7 يا 0.8 يا حتي بالاتر از يك درصد مي‌رسد و اگر مهاجرت صورت گيرد، رشد جمعيت كمتر از يك درصد مي‌شود.
*متوسط بعد خانوادهها بر اساس آخرين آمار 4 نفر است
----------------------------------------------------------------
وي معتقد است: متوسط بعد خانواده‌هاي ايراني بر اساس آخرين آمار 4 نفر است و معمولاً خانوادهها داراي 2 فرزند هستند. سرشماري سال 86 نشان مي‌دهد كه 1.96 فرزند براي هر خانواده بوده است و به نظر مي‌رسد كه اكنون هر خانواده ايراني به طور ميانگين 1.8 فرزند دارد.
اسلامي مي‌گويد: آمار سال 89 نشان مي‌دهد كه هر خانواده ايراني 1.8 فرزند دارند و طبق گزارشي كه آمده است هر 10 زوج ايراني 18 فرزند دارند كه متوسط تعداد فرزندان در خانوادهها 3 فرزند است. قانون براي دوقلوها و چندقلوها استثنا قائل شده است اما محدوديت تعداد فرزند وجود ندارد. قانون 3 فرزند را براي خانوادهها معين كرده است ولي خانواده‌هاي هنوز همان 1.8 فرزند را دارند.
*سن و سواد خانوادهها با فرزندآوري ارتباط مستقيم دارد
------------------------------------------------------------------
رئيس اداره جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌افزايد: اشتغال، سلامت، سن ازدواج، تحصيلات بيشتر زنان، وضعيت اقتصادي خانوادهها در تعداد فرزندان اثرگذار است.
*در سال 88 يك ميليون و 348 هزار و 546 نفر تولد و 193 هزار و 514 مرگ ثبت شده است
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
اسلامي مي‌گويد: سن ازدواج يكي از مسائل مهم در فرزندآوري است. سن و سواد خانوادهها با فرزندآوري ارتباط مستقيم دارد. رشد جمعيت در سال 87، 1،23 درصد در سال 86، 1.24 درصد در سال 85، 1.26 درصد و در سال 84، 1.23 درصد بوده است.
وي مي افزايد: اين آمار نشان مي‌دهد كه جمعيت در سال 88 جمعيت نسبت به سال‌هاي گذشته افزايش پيدا كرده است به دليل اينكه افرادي كه در سال‌هاي 65 تا 68 به دنيا آمده‌اند؛ الان در سنين باروري قرار دارند در سال 88 يك ميليون و 348 هزار و 546 نفر به دنيا آمده‌اند و 193 هزار و 514 نفر فوت كرده‌اند.
وي مي‌گويد: در صورتي كه تعداد جمعيت در همه سنين اعم از سنين منفرد يا گروههاي سني منظم 5 تا 10 ساله به تفكيك سن و جنس مشخص باشد، مي‌توان از روي آن نموداري به عنوان هرم سني جمعيت ترسيم كرد. در صورتي كه دامنه اين هرم گسترده، بدنه آن لاغر و رأس آن بسيار باريك باشد، اين هرم نشان دهنده جمعيت جوان است.
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌افزايد: در اين جمعيت‌ها حداقل 40 درصد افراد در سنين كمتر از 15 سال قرار دارند . جمعيت 65 ساله به بالاي آنها از 3 تا 4 درصد تجاوز نمي‌كند اغلب كشورهاي در حال توسعه از اين هرم تبعيت مي‌كنند. برعكس اگر هرم سني افراد كمتر از 15 ساله به حدود 20 تا 25 درصد جمعيت يا كمتر و به نسبت افراد سالخورده 8 درصد يا بيشتر افزايش پيدا كند هرم سني جمعيت سالخورده است مانند كشورهاي توسعه يافته است. كه به اين جمعيت‌ها در حال گذر مي‌گويند.
* مهاجرت ساخت معمولي جمعيت را به هم مي‌زند
------------------------------------------------------------
وي مي‌گويد: مهاجرت ساخت معمولي جمعيت را به هم مي‌زند به گونه‌اي در نواحي مهاجرپذير به تجمع و تراكم افراد در برخي گروههاي سني منجر مي‌شود و برخي نواحي كه مهاجرفرست هستند به كاهش جمعيت آن گروه سني مي‌انجامد.
* تعداد ازدواج از سال 55 تا 88 از 168 هزار مورد به 644 هزار مورد رسيده است
--------------------------------------------------------------------------------------------
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌افزايد: ازدواج پيوند قانوني ميان زن و مرد است كه بر اساس قوانين مذهبي، مدني يا قوانيني ديگر موجب به رسميت شناختن پيوند مي‌شود. روند ازدواج‌هاي سالانه ثبت شده در ايران از سال 1355 تا سال 1380 يك روند صعودي بوده است و از 168هزار مورد به 644 هزار مورد رسيده است كه بيانگر 3.7 برابر افزايش در 25 سال اخير در كل كشور است و با توجه به روند افزايش جمعيت و تغيير ساختار سني آن و افزايش ضريب شهرنشيني، تغييرات مطلق ازدواج يا طلاق ثبت شده به تنهايي نشان دهنده تغيير وضعيت زناشويي جامعه نيست.
*بيشترين آمار مرگ و تولد مربوط به استان سيستان و بلوچستان است
-----------------------------------------------------------------------------------
اسلامي مي‌گويد: بيشترين آمار مرگ مربوط به استان سيستان و بلوچستان است به دليل اينكه محروميت در اين استان زياد است و بالاترين موارد مربوط به استان تهران و سيستان و بلوچستان است. زماني كه متوسط باروري در كشور رقم 6 را به خود اختصاص داده بود متوسط باروري در سيستان و بلوچستان 9 بود و امروز كه رقم باروري كشور به 1.8 فرزند رسيده است و 4.2 درصد كاهش پيدا كرده سيستان و بلوچستان رشد جمعيتي معادل 3.5 تا 3.7 را دارا است و حدود 5.4 درصد كاهش پيدا كرده است.
رئيس اداره جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌افزايد: در 40 سال گذشته جمعيت مناطق شهري بسيار بيشتر از مناطق روستايي افزايش يافته است اگر چه متوسط نرخ رشد جمعيت روستايي در فاصله بين 35 تا 55 نشان دهنده نوسانات چشمگيري است در همين فاصله زماني جمعيت شهري با دامنه تغييرات كمي همواره رو به افزايش بود. و در سال 1355 تا سال 1365 نرخ رشد جمعيت در مناطق روستايي و شهري به نحوي استثنايي بالا رفت.
وي مي‌گويد: در سال 1345 نرخ خام مرگ 16.2 درصد در هزار برآورده شده است كه اين شاخص در سال 1350 به رقم 15.2 در هزار كاهش يافت . بر اساس نتايج به دست آمده از زاد و ولد بين سال 52 و 55 ميزان نرخ خام مرگ 11.5 برابر شد كه بر اين اساس مرگ در نقاط روستايي 13.9 درصد در هزار و در مناطق شهري 8.3 درصد در هزار بوده است.
*در سال 55 مرگ نوزادان 113در هزار تولد زنده بوده است
--------------------------------------------------------------------
اسلامي مي‌افزايد: ميزان مرگ كودكان زير يك سال در زماني كه گفته شد براي كل كشور رقمي معادل 113 در هزار تولد زنده بوده است و در سال 1375نرخ مرگ خام و مرگ كودكان زير يك سال كشور به ترتيب 5.5 و 34 در هزار تولد برابر شده است.
وي مي گويد: علت كاهش سريع ميزان خام مرگ و ميزان مرگ نوزادان زير يك سال را مي‌توان گسترش شبكه‌هاي منسجم بهداشتي و درماني در سراسر كشور دانست.
تهران بيشترين تراكم نسبي جمعيت را دارا است
-----------------------------------------------------------
رئيس اداره جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت اضافه ميكند: بيشترين تراكم نسبي جمعيت (نفر در كيلومتر مربع) مربوط به استان تهران است كه بالغ بر 729.8 نفر است و بعد از آن استان گيلان با 174.5 نفر و استان مازندران با 126.3 نفر است.
وي مي‌گويد: زاد و ولد يكي از 2 پديده طبيعي و ذاتي جمعيت و عامل منحصر به فرد افزايش جمعيت در مقياس جهاني است. اين پديده در جمعيت‌شناسي از اهميت خاصي برخوردار است، چرا كه با توجه به اين پديده مي‌توان در خصوص حجم، توزيع يا تركيب جمعيت برآوردهاي مهمي براي آينده جمعيت كه بحث روز جامعه ما نيز هست، ارائه مي‌شود.
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌افزايد: ثبت ولادت در مهلت قانوني و ثبت جاري 2 شاخص مهم ثبتي است كه سازمان ثبت احوال اقدام به جمع آوري داده‌هاي آن ميكند.
*در سال 1388 از هر 100 تولد 43.8 تولد در مناطق روستايي ثبت شده است
------------------------------------------------------------------------------------------
اسلامي مي‌گويد: در سال 1388 به ازاي هر 100 تولد ثبت شده در مناطق شهري 43.8 تولد در مناطق روستايي ثبت شده است. ثبت ولادت در نقاط روستايي نسبت به نقاط شهري طي سال‌هاي اخير روند كاهشي را در پيش گرفته است كه عوامل اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي از علل كاهش ثبت ولادت در نقاط روستايي طي ساليان اخير است.
*ميانگين سني مادراني كه در سال 88 فرزند به دنيا آورده‌اند، 27 سال است
------------------------------------------------------------------------------------------
وي مي‌افزايد: با توجه به اينكه دوران بارداري از هفت گروه سني پنج ساله منظم از سن 15 تا 49 سالگي تشكيل مي‌شود، مي‌توان هفت محاسبه جداگانه در اين مورد انجام داد. با استفاده از داده‌هاي ثبتي سال 88 بيشترين ميزان باروري ويژه سني در سال 88 مربوط به گروه سني 25 تا 29 ساله است و همچنين ميانگين سني مادراني كه در سال 88 فرزند زنده به دنيا آورده‌اند برابر با 27 سال است.
* بيشترين تولد در سيستان و بلوچستان و كمترين در استان گيلان است
---------------------------------------------------------------------------------
رئيس جمعيت و تنظيم خانواده وزارت بهداشت مي‌گويد: ميزان باروري كل نشان دهنده سطح باروري است. ميزان باروري كل از حاصل جمع باروري ويژه سني واقع در سن باروري به دست مي‌آيد. ميزان باروري كل با استفاده از اطلاعات ثبتي در سال 1388 مربوط به استان‌هاي سيستان و بلوچستان با 3 فرزند براي هر زن و بعد از آن استان‌هاي هرمزگان، كهگيلويه و بويراحمد و خوزستان با 2.2 فرزند براي هر زن محاسبه شده است.
اسلامي مي‌گويد: كمترين ميزان باروري در سال 88 مربوط به استان‌هاي گيلان با 1.2 فرزند براي هر زن و استان‌هاي تهران، مازندران و مركزي با 1.4 فرزند براي هر زن محاسبه شده است. اين ارقام با ارقام به دست آمده از روش‌هاي غيرمستقيم برآورد باروري، تقريباً نزديك است.
منبع : فارس