توصیه های ایمنی را جدی بگیرید
قاتل نامرئی همچنان هموطنان را به کام مرگ فرومی برد و این در حالی است که مسوولان همواره درباره رعایت نکایت ایمنی و استفاده درست از وسایل گازسوز هشدار می دهند.
اما سهل انگاری و جدی نگرفتن مساله و عدم رعایت موارد ایمنی و یا کوچک پنداشتن خطرات گاز سمی مونوکسیدکربن و این تصور غلط که چنین حوادثی همیشه برای دیگران رخ خواهد داد، آمار مرگ و میر بر اثر گازگرفتگی را در فصل سرما افزایش می دهد.
گازگرفتگی و مرگ خاموش به دلیل اشتعال ناقص سوخت و تهویه نامناسب در وسایل گرمایشی موجب می شود گاز مونوکسیدکربن در فضا پخش شود. مونوکسیدکربن گاز کشنده ای است که به دلیل بی رنگ و بی بو بودن توسط انسان قابل تشخیص نیست و پس از انتشار، با ایجاد خواب آلودگی، ضعف، کرختی بدن، سردرد، تهوع و درد قفسه سینه و در نهایت گیجی و بی حالی در افراد، آنها را به کام مرگ می برد.
همچنین نشت گازهایی نظیر متان، گاز کپسول و... در فضای سربسته علاوه بر تهدید سلامت افراد، پس از جمع شدن در محیط می تواند با اولین جرقه حاصل از جریان الکتریسیته، انفجار مهیبی را ایجاد کرده و خسارات جبران ناپذیری را موجب شود.
به گفته کارشناسان بسیاری از حوادث، مربوط به مسمومیت و مرگ با گاز مونوکسیدکربن بر اثر استفاده از وسایل گرمایشی غیر استاندارد و استفاده در مکان نامناسب، نصب لوله بخاری و مسدود بودن کلاهک دودکش و عدم تجهیزات ایمنی در منازل، خوابگاه ها و مدارس و... اتفاق می افتد.
وسایل گرمازا که عمدتا از سوخت های فسیلی مانند نفت و گاز استفاده می کنند، اگرچه گرمابخش محیط هستند، اما رعایت نکردن اصول و موازین ایمنی در هنگام استفاده تلفات جانی نگران کننده ای را رقم خواهد زد.
به گفته کارشناسان، سوختن کامل زمانی انجام می شود که اکسیژن کافی باشد، چرا که عمدتا در دستگاه های گرم کننده، هوای مورد نیاز باید از خارج از محیط تامین و گازهای مضر ناشی از سوختن مانند گازکربنیک و منوکسید کربن باید در خارج از محیط تخلیه شود.
در وسایل گرمازای دودکش دار، در صورتی که دودکش بدون نقص باشد، عمل تهویه (ورود اکسیژن لازم و تخلیه گازهای مضر) بخوبی از طریق آن انجام می شود، اما در وسایل گرمازا با شعله باز و بدون دودکش، این شرایط فراهم نیست.
به این ترتیب این وسایل، اکسیژن لازم برای سوختن را از همان محیط می گیرند و طبعا گازهای مضر حاصل از سوختن را نیز به همان محیط برمی گردانند که با توجه به سرمای هوا و بسته بودن راه های تهویه هوا مثل پنجره ها، دریچه های کولر و درها، عمل تهویه هوا به درستی انجام نمی شود و در اثر سوختن ناقص و تجمع گازهای مضر بخصوص گاز CO در این محیط، افراد دچار مسمومیت یا به اصطلاح «گازگرفتگی» شده و در اثر این مسمومیت در اندک زمانی جان خود را از دست می دهند.
کارشناسان بارها اعلام کرده اند که استفاده از وسایل گازسوز و گرمایشی بدون دودکش، نقص در دودکش و نشت گاز در فضای مسکونی، استفاده از وسایل خوراک پزی جهت گرمایش، به کارگیری روشنایی گازی به مدت طولانی بخصوص در فضای بدون تهویه، ضعف در نصب دودکش شومینه، معیوب بودن مشعل شوفاژ در موتورخانه، آبگرمکن های دیواری و زمینی بویژه وقتی که دودکش مناسب ندارند و استقرار اتومبیل روشن در پارکینگ از جمله مهم ترین منابع و راه های تولید گاز منوکسیدکربن در منازل و ساختمان ها به شمار می روند.
● علائم را بشناسید
علائم وجود گاز منوکسیدکربن در محیط به منظور پیشگیری از خطر گازگرفتگی، شناخت نسبی و اولیه در مورد علائم گاز منوکسیدکربن و چگونگی ایجاد آن، بهترین راه برای پیشگیری است، چرا که به این ترتیب گازگرفتگی و به دنبال آن مسمومیت منجر به فوت به وقوع نمی پیوندد.
بخاری نفتی، گازی، آبگرمکن نفتی و گازی، شومینه های گازی و یا هیزمی، چراغ های خوراک پزی و بخاری های نفتی و دستی و... وسایل گرمازایی هستند که معمولا مورد استفاده قرار گرفته و در اثر سوختن ناقص مواد و گازها در این وسایل، گاز مونوکسیدکربن یا اکسید دوکربن ایجاد می شود که این گاز فوق العاده خطرناک، سمی، بی رنگ، بی بو و بی طعم است.
این گاز اگرچه سبک تر از هواست اما قابلیت انتشار آن در محیط بسیار زیاد است به همین دلیل در تمامی نقاط یک فضا به سرعت متراکم شده و چون این گاز ۲۵۰ برابر بیشتر از اکسیژن تمایل به ترکیب شدن با هموگلوبین خون را دارد اکسیژن دیگر به بافت های بدن نرسیده و به سرعت موجب مسمومیت شده و سلسله عصبی را فلج کرده و قدرت هرگونه حرکتی را از سوی فرد مسموم شده سلب می کند، این در حالی است که اگر ۷۰ تا ۸۰ درصد هموگلوبین بدن با مونوکسیدکربن ترکیب شود. «مرگ» رخ می دهد.
● توصیه های ایمنی
اکنون هشدارهای مسوولان بار دیگر زنگ خطرهای جدی را برای همه مردم به صدا در آورده است. اما چون این قاتل نامرئی غیرقابل حس، بی رنگ و بی بو است، افراد کشنده بودن آن را جدی نمی گیرند. بنابراین بهتر است با پیشگیری از فاجعه در فصل سرما هشدار گازگرفتگی را جدی بگیریم.
با توجه به رعایت نکات ایمنی برای گرم کردن محیط حتما از وسایل گرمازای استاندارد استفاده کرده و پیش از به کارگیری در نظر داشته باشیم که فرد متخصص آن را بازبینی و سرویس کند. همچنین شرایطی فراهم شود تا عمل تهویه هوا در محیط آسان شود، به عنوان مثال بازگذاشتن دریچه های کولر، یک پنجره کوچک یا در به طوری که بسته نشود، راه مناسبی جهت تهویه هواست. هشدارهای کارشناسان را جدی بگیرید تا از مرگ خاموش در امان بمانید. روزنامه جام جم
این وقایع گازگرفتگی ٬ واقعی است - توصیه ها را جدی بگیرید
مسموميت 1379 نفر در سال گذشته با گاز CO - آبان ۸۷ - اورژانس تهران - بنا بر آمار اورژانس تهران؛ تعداد 1379 نفر در سال 86 با گاز CO مسموم شدند. هر سال با فرا رسيدن فصل سرما، تعدادي از هموطنان به دليل خطا در نصب وسايل گرمايشي، دچار مسموميت با گاز CO مي‌شوند كه اين رقم در سال گذشته 1379 نفر بوده است.بنا براطلاعات اورژانس تهران، 572 تن از 1379 نفر به بيمارستان منتقل شدند، همچنين 83 نفر فوت كردند و 87 نفر نيز به طور سرپايي درمان شدند. بنا براين گزارش، 637 مورد ديگر بعد از اطلاع به اورژانس، تماس‌شان لغو شد كه در اين حالت احتمال رفع آسيب ديدگي از مسمومان وجود دارد.
3 برادر بر اثر گازگرفتگي جان باختند - ۱/۱۲/۸۸ - فارس - 3 برادر كه در يك خانه مجردي زندگي مي‌كردند بر اثر گازگرفتگي جان باختند. ساعت 8 صبح امروز مأموران كلانتري 136 فرجام از طريق مركز فوريتهاي پليسي 110 تهران بزگر از وقوع يك حادثه با خبر شدند. مأموران با حضور در يكي از خيابان‌هاي اين منطقه دريافتند ساكنان يك واحد آپارتماني بر اثر نشت گار مونو اكسيد كربن دچار خفگي شده و جان باخته‌اند. حيدري، بازپرس شعبه دهم دادسراي امور جنايي تهران بزرگ درباره اين پرونده گفت: تحقيقات نشان داد اين افراد كه 3 برادر هستند و همگي دانشجو بوده‌اند در اين خانه به صورت مجردي زندگي مي‌كرده‌اند. وي ادامه داد: صاحبخانه اين افراد صبح در حين خروج از خانه خود متوجه باز بودن شير آب شده و همين امر باعث شده تا در واحد اين 3 جوان را بزند اما كسي پاسخگو نبوده است. وي افزود: به همين دليل موضوع را به مأموران پليس اطلاع مي‌دهد كه مأموران با حضور در محل و باز كردن در آپارتمان پي به خفگي اين 3 جوان برده‌اند.
.
94 نفر بر اثر مسموميت با گاز منوكسيد كربن جان باختند - ۱۵/۱۲/۸۸ - فارس - سازمان پزشكي قانوني اعلام كرد: در دي امسال 94 نفر بر اثر مسموميت با گاز منوكسيد كربن جان خود را از دست دادند . به گزارش اداره كل روابط عمومي سازمان پزشكي قانوني كشور، بر اساس آمارهاي اين سازمان در دي امسال 94 نفر بر اثر مسموميت با گاز منوكسيد كربن جان خود را از دست دادند كه از اين تعداد 59 نفر مرد و 35 نفر زن بودند. ميزان مرگ و مير ناشي از مسموميت با گاز co، در دي امسال در مقايسه با مدت مشابه سال قبل 42 درصد در كل كشور كاهش يافت. همچنين در 10 ماهه سال جاري تعداد فوت‌شدگان ناشي از گازگرفتگي در كل كشور 578 نفر بوده است.
.
مرگ 148 نفر بر اثر مسموميت با مونوكسيدكربن در دي امسال - ۱۷/۱۲/۸۹ - فارس - رئيس مركز تحقيقات پزشكي قانوني گفت: در دي امسال 148 نفر بر اثر مسموميت با گاز مونوكسيدكربن جان خود را از دست دادند كه از اين تعداد 112 نفر مرد و 36 نفر زن هستند.به سازمان پزشكي قانوني كشور، جابر قره‌داغي با اشاره به كاهش 14 درصدي مرگ ناشي از مسموميت با گاز در 10 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل اظهار داشت: با وجود كاهش مرگ و مير ناشي از مسموميت با گاز در 10 ماهه امسال، متأسفانه ميزان مرگ و مير ناشي از مسموميت با گاز مونوكسيدكربن در دي امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزايش يافته به نحوي كه رقم 94 نفر فوتي در دي سال گذشته به 148 نفر در دي ماه امسال رسيده است. وي افزود: در 10ماهه امسال 497 نفر به دليل مسموميت با گاز مونوكسيدكربن جان خود را از دست دادند كه از اين تعداد 355 نفر مرد و بقيه زن بودند. قره‌داغي بيان كرد: بيشترين ميزان مرگ ناشي از مسموميت با گاز مونوكسيدكربن در دي امسال با رقم 37 نفر مربوط به استان تهران است كه از مجموع اين افراد 29 نفر مرد و 8 نفر زن بودند. رئيس مركز تحقيقات پزشكي قانوني در ادامه به هموطنان هشدار داد: با توجه به نزديك شدن نوروز و آغاز سفرهاي نوروزي، مسافران در انتخاب اقامتگاه‌ها حتماً به ايمني وسايل گرمازاي به كار گرفته شده در اين مراكز توجه لازم داشته باشند و از روشن كردن گازهاي خوراك‌پزي در چادرهاي مسافرتي جداً خودداري كنند. وي بيان كرد: براي پيشگيري از گازگرفتگي با گاز مونوكسيدكربن بايد در محل استفاده از وسيله گرمايشي، تهويه مناسب وجود داشته باشد، به نحوي كه امكان ورود هواي تازه به آن فضا و خروج مقداري از هوا يعني رفت و آمد هوا وجود داشته باشد. قره‌داغي خاطرنشان كرد: براي برقراري تهويه بايد از لوله و كلاهك دودكش مناسب و هواكش برقي استفاده كرد تا هميشه منفذي براي ورود هوا به محل زندگي وجود داشته باشد.
.
نشت گاز جان چهار نفر را گرفت - ۱۴/۲/۹۰ - ایرنا - نشت گاز خانگی جان سه عضو یک خانواده و میهمان آنها را در دزفول گرفت. این حادثه ی ناگوار شب هنگام در یکی از منازل مسکونی دزفول در کوی آزادگان و بر اثر رعایت نکردن نکات ایمنی از سوی خانواده ی مزبور به وقوع پیوست. رییس سازمان آتش نشانی دزفول اظهارداشت:دلیل وقوع این حادثه نشت گاز از آب گرمکن منزل بوده است. مرتضی همایون نسب اسامی این افراد را بهروز نقاش 49 ساله پدر خانواده، میترا حاجی مانده مادر خانواده 43 ساله، مجید نقاش 19 ساله و سید رضا موسوی اصل 19 ساله که میهمان خانواده بود ذکرکرد. وی افزود: متاسفانه اینگونه حوادث به شکلی هستند که آتش نشانی نمی تواند در رفع آن نقشی ایفا کند و برای جلوگیری از آن تنها نیاز به رعایت نکات ایمنی می باشد.
.
مرگ 3 نفر بر اثر گازگرفتگی در قزوین - ۱۴/۲/۹۰ - ایرنا - سه مسافر در قزوین بر اثر گاز گرفتگی جان باختند. این حادثه بر اثر نشت گاز پیک نیک در داخل یکی از چادرهای مسافرتی در بوستان دهخدا قزوین رخ داد. کارشناس پزشکی قانونی هم با بیان اینکه اعلام نتیجه قطعی فوت نیاز به زمان دارد گفت: شواهد و قرائن موجود در صحنه حاکی است فوت این افراد بدلیل استفاده از کپسول گاز پیک نیک برای گرم کردن در محیط بسته و استنشاق گاز منو اکسید کربن است.
.
افزايش گاز گرفتگي سه ماهه نخست امسال نسبت به سال پيش - ۱۷/۵/۹۰ - ایلنا - به گزارش سازمان پزشكي قانوني استان تهران با 80 نفر بالاترین آمار مرگ ناشی از سوختگی را دارد، خوزستان با 62 مورد و خراسان رضوی با 53 مورد سوختگی ناشی از مرگ، استان‌هایی هستند که بعد از تهران قرار دارند.آمار كساني كه در سه ماهه نخست امسال به دليل گاز گرفتگي فوت شده‌اند، نسبت به سال گذشته افزایش 50 درصدی داشته‌است. سازمان پزشكي قانوني كشور در گزارشي آورده است كه آمار کسانی که در سه ماهه اول سال گذشته (1389) بر اثر گازگرفتگی با منوکسید کربن جان باختند 145 نفر بود اما امسال در همین بازه زمانی، با افزایش 50 درصدی، گازگرفتگی باعث مرگ 218 نفر شد. 147 نفر از این آمار مرد و 71 نفر از آنها زن بودند. بر اساس اين گزارش در سه ماهه نخست امسال جمعا 770 نفر بر اثر سوختگی و گازگرفتگی جان خود را از دست دادند. میانگین فوت های ناشی از گازگرفتگی با منوکسید کربن در دهه 80 نشان می دهد هر ساله 728 نفر به این دلیل جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط سازمان پزشكي قانوني استان تهران (+ البرز) با 86 مورد گازگرفتگی با منوکسید کربن ، بالاترین آمار گازگرفتگی را در بین استان های کشور دارد و استان های آذربایجان شرقی با 17 و قزوین با 14 مورد گازگرفتگی بعد از تهران و البرز قرار دارند. در همین زمان از سه استان بوشهر، سیستان و بلوچستان و هرمزگان هیچ مورد مسمومیت با گاز منوکسید کربن گزارش نشده است. تهران اول،خوزستان دوم در آمار سوختگي - به گزارش سازمان پزشكي قانوني استان تهران با 80 نفر بالاترین آمار مرگ ناشی از سوختگی را دارد، خوزستان با 62 مورد و خراسان رضوی با 53 مورد سوختگی ناشی از مرگ، استان هایی هستند که بعد از تهران قرار دارند. در سه ماهه اول امسال 552 نفر که 275 نفر آنها زن و 277 نفر آنها مرد بودند، بر اثر سوختگی جان خود را از دست دادند. آمار سوختگی بهار امسال در مقایسه با 575 نفری که در زمان مشابه سال گذشته جان باخته‌اند، 4 درصد کاهش را نشان می دهد. میانگین ده ساله آمار مرگهای ناشی از سوختگی نشان می دهد هر ساله 2هزار و 690 نفر بر اثر سوختگی جان خود را از دست می دهند. سیر آمار در ده سال گذشته رو به کاهش است، به طوری که این آمار از 3 هزار و 234 مورد در سال 80 به 2هزار و 310 مورد در سال 1389 رسیده است. البته سال 88 با 2هزار و 281 مورد کمترین آمار را در مرگهای ناشی از سوختگی در دهه 80 داشته است.
.
تهران رکورددار گازگرفتگی کشور - ۸/۸/۹۰ - پزشکی قانونی - رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی گفت: در 6 ماه نخست امسال 287 نفر بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست دادند که این آمار در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، 59.4 درصد رشد را نشان می دهد . دکتر محمود خدادوست با یادآوری اینکه در بهمن ماه سال گذشته بیشترین تعداد تلفات گازگرفتگی در سال 89 ثبت شد، تصریح کرد: طی سال گذشته 782 نفر که 566 نفر آنها مرد و 216 نفر زن بودند به علت مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان باختند که تنها 164 نفر این گازگرفتگیها در بهمن ماه اتفاق افتاده است.وی بیشترین میزان وقوع مرگ بر اثر مسمومیت با گازگرفتگی را در استان تهران اعلام کرد و گفت: تهران با 209 نفر، استانی بود که بالاترین تعداد مرگهای ناشی از گازگرفتگی را در سال 1389 ثبت کرد و پس از آن، اصفهان با 82 و آذربایجان شرقی با 58 نفر، دومین و سومین استانی بودند که بیشترین تعداد گازگرفتگی در آن ها روی داد. کمترین میزان گازگرفتگی در سال گذشته نیز در استان های هرمزگان با یک نفر، بوشهر با دو نفر و ایلام با 4 نفر در طول سال گذشته روی داده است.رئیس مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی با اشاره به محاسبه مرگهای ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن بر اساس هر 100 هزار نفر در جمعیت استانها اظهار داشت: اردبیل با مرگ دو نفر در ازای 100 هزار نفر، استانی است که بیشترین تعداد مرگ بر اساس هر 100 هزار نفر را ثبت کرده است و پس از آن، اصفهان و خراسان شمالی هر کدام به 1.7 نفر و آذربایجان شرقی با 1.6 نفر در هر 100 هزار نفر، استانهای دوم و سوم هستند.خدادوست در تشریح میزان تلفات گازگرفتگی در طی 6 ماه نخست امسال گفت: در شش ماهه نخست امسال به ترتیب در فروردین ماه 85 نفر (67 نفر مرد، 18 نفر زن)، اردیبهشت ماه 75 نفر (41 نفر مرد، 34 نفر زن)، خردادماه 58 نفر (39 نفر مرد، 19 نفر زن)، تیرماه 34 نفر (22 نفر مرد، 12 نفر زن)، مردادماه 23 نفر (15 نفر مرد، 8 نفر زن) و شهریورماه 12 نفر (10 نفر مرد، 2 نفر زن) بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست داده اند.وی با تاکید بر رعایت اصول ایمنی در نصب وسایل گازسوز توسط هم میهنان اظهار داشت: از فصل پاییز و با سرد شدن هوا، شهروندان اقدام به نصب وسایل گرم کننده می کنند که بیشتر مصرف آنها گاز شهری است. عدم رعایت اصول ایمنی باعث مسمومیت با گاز منوکسیدکربن می شود، لذا هم میهنان در استفاده از این وسایل نهایت دقت را داشته باشند.رئیس مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی کشور به هم‌میهنان توصیه کرد ضمن استفاده بهینه از وسایل گرمازا، به توصیه های ایمنی در خصوص سالم بودن و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی و مسیر خروجی گاز مونوکسید کربن از دودکش این وسایل توجه نمایند.
------------------------------------------------------------
.
تهیه و تنظیم : هاجر اردلانی