کمتر از نیم درصد مقالات علمی پزشکی به خدمت مردمی تبدیل می‌شود
عضو شورای نخبگان بنیاد ملی نخبگان گفت: کمتر از نیم درصد تحقیقات علمی پزشکی به خدمت مردمی تبدیل می شود در یک نمونه در یکی از کشورها از مجموع ۲۵ هزار مقاله منتشره در مجلات معتبر طی ۲۰ سال فقط یک مقاله منجر به خدمت جدید شد چون علمی که طراحی شده بود علم نافع نبود.
سید حمید جمال الدینی اظهار داشت: کشورهایی که به توسعه یافتگی رسیدند در حوزه پژوهش از لحاظ کاربردی موفق بودند و در قدم اول نیازها و مشکلات را در علم یا فناوری استخراج می‌کنند.
پژوهش‌های کاربردی اولویت ماست
وی گفت: یک هدف پژوهش این است که چیزی به علم بیفزاید و یک هدف دیگر نگاه کاربردی است. کشورهایی که محدودیت منابع دارند باید روی اولویت دوم یعنی پژوهش با نگاه کاربردی سرمایه گذاری کنند که مشکلات و معضلاتشان را حل کنند و اگر پژوهش موفق باشد آن هزینه در نهایت به سیستم بر می‌گردد و صرف پژوهش بعدی می‌شود.
عضو شورای نخبگان بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اینکه مشکلات را اولویت‌ها تعیین می‌کنند افزود: کشورهای پیشرفته مشکلات را به صورت پروژه‌های تحقیقاتی کلان تهیه و به صورت ریز پروژه‌ها تقسیم می‌کنند. این ریز پروژه‌ها به مراکز تحقیقاتی خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان بر اساس توانمندی مراکز واگذار می‌شود.
وی در مورد حسن این گونه پژوهش‌ها گفت: نیروهای پژوهشگر جوان در این ریز پروژه‌ها وارد می‌شوند و در حین تحقیق و پژوهش درآمدی هم برایش ایجاد می شود و در ضمن آن مشکل با پژوهش کاربردی حل می شود.
رقابت بین بخش دولتی و خصوصی خروجی بیشتری دارد
جمال‌الدینی تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته سعی کرده‌اند رقابت را بین دولت و بخش خصوصی حفظ کنند و خروجی آن سبب شده پروژه‌های کلان زودتر به نتیجه برسد. به عنوان مثال پروژه ژن‌ام در آمریکا که هدف این پروژه شناسایی کل ژن‌های انسانهاست که از نظر سرمایه‌گذاری معادل پروژه‌های نظامی آمریکا بود.
وی ادامه داد: اول در آمریکا این پروژه را به چند سیستم دولتی واگذار کردند و یک بخش خصوصی بدون حمایت دولت شروع به کار کرد و دیدند خروجی بخش خصوصی بهتر است، ولی بخش دولتی را حذف نکردند بلکه کنسرسیوم تشکیل دادند و در مواردی با هم کار کردند تا پروژه چند سال زودتر پیش برود.
مسئول بخش تحقیقات ژنتیک بیمارستان شهید رجایی خاطر نشان کرد: باید در راستای تولید علم و ثروت از راه علم و فناوری و نوآوری وارد شویم به این معنی که ایده را به محصولی که وارد چرخه تولید می شود تبدیل کرده و زمینه را برای حضور قوی بخش خصوصی فراهم کنیم.
از ۲۵ هزار مقاله معتبر فقط یکی منجر به خدمت شد
وی با اشاره به بررسی‌های صورت گرفته در مجلات معتبر گفت: در کشورهای توسعه یافته ۲۵ هزار مقاله‌ای را که در مجلات معتبر چاپ شده بود بررسی کردند و انتظار بود حداقل ۱۱۰ تحقیق کاربردی شود. ۲۰ سال دنبال کردند دیدند فقط ۵ مقاله کاربردی شد و تنها یکی از این ۵ تا منجر به ارائه یک خدمت جدید شد چون علمی که طراحی شده بود علم نافع نبود.
جمال‌الدینی راهکار دیگر کاربردی شدن علم را علاوه بر اولویت بندی نیازها تقویت شبکه‌های تحقیقاتی عنوان کرد و گفت: مثلاً بیماری قلب و عروق مقام اول مرگ و میر را در کشور دارد پس ایجاد مرکز تحقیقات قلب و عروق باید اولویت اول ما باشد یعنی علم و پژوهش جهت داشته باشد.
ایجاد صندوق‌های مالی خطرپذیر کمک حال پژوهش است
وی گفت: ما نیاز داریم برای تقویت بخش خصوصی دولت صندوق‌های مالی و صندوق‌های سرمایه خطرپذیر را ایجاد کند که این صندوق‌ها شرکت‌های دانش بنیان که توسط بخش خصوصی فعال شده را با اولویت منابع مالی به صورت وام‌های کم بهره با بی بهره در اختیارشان قرار دهد و فقط نقش نظارتی را ایفا کند تا پول در جای درست هزینه شود.
خیران فقط بیمارستان نسازند، برای پژوهش هم می‌توان خیر بود
وی گفت: ما احساس می‌کنیم کارهای خیریه و حمایت‌های مالی که افراد می‌خواهند جنبه خیر داشته باشد فقط به احداث بیمارستان یا مراکز درمانی خلاصه می‌شود. اگر این فرهنگ را جا بیندازیم که فرد خیر «گرنت» پژوهشی را بدهد و به جای اینکه ۳۰۰ میلیون هزینه ساخت بدهد ۳۰۰ میلیون را برای تحقیقات لازم مانند تحقیقات در سرطان بدهد به پیشرفت کشور کمک بزرگی می‌شود.
منبع: فارس