حدود 13 تا 15 درصد كل زوج های ایرانی نابارور هستند
طبق گزارشهای سازمان بهداشت جهانی بیش از ۸۰ میلیون زوج نابارور در جهان وجود دارند.نتایج مطالعات مختلفی كه تاكنون در ایران انجام شده است نشان می دهد به طور كلی 15 درصد زوج‌های جوان نابارور هستند كه حدود 3 میلیون زوج را تشكیل می‌دهند.
سازمان بهداشت جهانی میزان ناباروری در جهان را حدود 10 تا 15 درصد گزارش كرده است؛ این در حالی است كه در ایران این آمارها بیش از 20 درصد است.
نتایج مطالعات مختلفی كه تاكنون در ایران انجام شده است،میزان باروری را از ۱۰ تا ۲۴ درصد ذكر كرده‌است.
اگر سالانه در كشور 800 هزار تا یك میلیون ازدواج ثبت شود به تعداد زوج‌های نابارور 150 هزار نفر افزوده می‌شود ،حتی برخی از بررسی‌ها نیز آمار ناباروری در ایران را بین 13 تا 6/18 درصد بیان می‌كند.
به اعتقاد پزشكان نازایی مشكل زنانه نیست بلكه فاكتورهای مردانه نیز در این امر دخالت دارند و حدود ۵درصد موارد را شامل می شود . حدود ۴۰درصد ناباروری ناشی از ناتوانی زن، ۴۰درصد آن ناشی از ناتوانی مرد و در ۲۰درصد موارد هر هم زن و هم مرد را شامل می شود .
مهمترین مشكلات در درمان ناباروری هزینه گزاف درمان است .بیمه‌ها چنین هزینه‌هایی را تحت پوشش قرار نمی‌دهند و یكی از دلایل عدم مراجعه به متخصصان زنان و زایمان و نازایی گرانی خدمات درمانی است.
درایران درمان ناباروری تحت‌پوشش خدمات بیمه ای قرار نگرفته است و تنها برخی بیمه‌های تكمیلی آن هم بخشی از هزینه‌های درمان را تحت‌پوشش قرار داده اند. هزینه دارو های درمان ناباروی ماهانه مبلغ زیادی را برای زوجین تحمیل می كند .
هزینه درمان‌های ناباروری در ایران یك پنجم دنیاست و به نسبت سایر كشورها پایین است. این امر موجب شده كه از سایر كشورهای جهان برای درمان به ایران سفر كنند .
رییس انجمن باروری و ناباروری ایران در این زمینه می گوید : براساس 21 مطالعه اپیدمیولوژی انجام شده در كشور حدود 13 تا 15 درصد كل زوج های ایرانی نابارور هستند و در حال حاضر حدود 3 میلیون نفر نازا در كشور وجود دارد .
دكتر محمد ابراهیم پارسا نژاد اظهار داشت :مشكلات تخمك گذاری مهمترین علت ناباروری زنان ایرانی است و حدود 13 تا 15 درصد از زوج‌ها در ایران نابارور هستند.
وی اضافه كرد : در ایران 50 مركز ناباوری خصوصی و دولتی فعال هستند كه به زوج ها خدمات خود را ارایه می دهند تا با روش ها و اقدامات علمی بتوانند صاحب فرزند شوند .
وی خاطر نشان كرد : حدود 70 تا 75 درصد زوج هایی كه به مراكز درمانی مراجعه می كنند با روش های معمولی درمان می شوند و می توانند باردار شوند و 25 درصد زوج های نابارور به روش های پیشرفته ناباروری و یا روش های كمك ناباروری نیاز دارند .
پارسا نژاد اضافه كرد :برخی از زوج ها برای بچه دار شدن نیاز به جنین اهدایی ، رحم واگذاری ،تخمك اهدایی و سایر روش هایی دارند كه از منظر فقهی و حقوقی و روانشناختی نیاز به ملاحظات خاصی دارد .
به گفته رییس انجمن باروری و ناباروری ایران خوشبختانه فقه شیعی از پویایی زیادی برخوردار است و در حال حاضر در بسیاری از موارد احكام فقه شیعی در جهت رفع مشكلات ناشی از ناباروری نظریه های مناسبی را ارایه داده است.
وی با بیان اینكه در ایران تمامی روش های پیشرفته ناباروری به صورت علمی و اصولی انجام می شود خاطر نشان كرد : ایران در منطقه خاورمیانه یكی از كشورهایی است كه در زمینه باروری از پیشرفت قابل توجهی برخوردار شده است و در حال حاضر در كشورمان هیچ زوج نابارور برای درمان به خارج از كشور اعزام نمی شود .
پارسا نژاد خاطر نشان كرد :شایعترین علت ناباروری زنان در كشورهای غربی مربوط به اختلالات لوله‌های رحم است كه این مشكل ناشی از بی بند و باری‌های جنسی است كه در ایران با چنین معضلی روبرو نیستیم .
وی درباره تاثیر مصرف دخانیات و مواد مخدر بر ناباروری اظهار داشت : یكی از عوامل مهم ناباروری در مردان و زنان، مصرف مواد مخدر و دخانیات به ویژه سیگار است. بنابراین سازمان بهداشت جهانی به مردم توصیه می‌كند تا از استعمال دخانیات و مواد مخدر خوداری كنند .
معاون پژوهشی پژوهشگاه فناوری نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی - ابن سینا در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: در حال حاضر تمامی زوج ها می توانند با استفاده از روش های پیشرفته و روش های كمك باروری صاحب فرزند شوند كه این به نوع علت ناباروری و روش درمانی بسیار متفاوت بستگی وجود دارد .
وی اضافه كرد :حدود 50 درصد از زوج هایی كه لقاح خارج رحم (IVF ) انجام می دهند موفق می شوند یعنی از هر دو نفر كه اقدام به این كار می كنند یك نفر نتیجه می گیرد .
دكتر محمد رضا صادقی در زمینه روش های كمك باروری اظهار داشت : در حال حاضر چندین روش درمراكز درمانی ناباروری در ایران انجام می شود یكی از این روش ها (IUI ) است در این روش ها تلقیح اسپرم شسته شده به داخل رحم زن صورت می گیرد .
وی خاطر نشان كرد : امروزه با توجه به پیشرفت علم می توان 10 تا 15 سال جنین منجمد شده را در شرایط خاصی نگهداری كنند و زوجین پس از سالها می توانند مجددا صاحب فرزند شوند .
صادقی ادامه داد: حدود 2تا 3 سال پیش مجلس شورای اسلامی مصوبه 'اهدای جنین' را تصویب كرد تا زوجین با استفاده از این روش به صورت حقوقی و قانونی از جنین مناسب و شرعی استفاده كنند .
وی خاطر نشان كرد : در این روش كمك باروری افراد زیادی متقاضی 'اهدای جنین ' هستند اما اهداء كننده جنین كم است و اصولا اهدای جنین در زمانی صورت می گیرد كه سلول ها در مرحله 4 تا 8 سلولی قرار دارد و با چشم دیده نمی شود .
به گفته صادقی در روش اهدای جنین زوجینی انتخاب می شوند كه مشكل ژنتیكی نداشته باشند.
وی با اشاره به اینكه استفاده از روش های كمك باروری هزینه زیادی را بر دوش زوجین می گذارد، گفت : در روش لقاح خارج از رحم (IVF ) می توان 2 تا 3 بار این روش را در بیمار تكرار كرد و اگر نتیجه نگرفت از دیگر روش های كمك ناباروری باید استفاده كرد .
معاون پژوهشی پژوهشگاه فناوری نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی - ابن سینا افزود : یكی دیگر از روش ها تزریق اسپرم توسط سوزن به تخمك است كه بیشتر زمانی انجام می شود كه تعداد اسپرم مرد كم بوده و لوله انتقال دهنده اسپرم بسته شده باشد .
صادقی گفت :تجهیزات پیشرفته و علمی آزمایشگاه ها در ایران این امكان را داده است كه این روش ها به سرعت و با دقت بیشتری در محیطها ی آزمایشگاهی انجام شود و در زمان مناسب برای زوجین مورد استفاده قرار گیرد .
وی به مقوله تحقیقات گسترده در این خصوص اشاره كرد و گفت : ما درایران نیازمند تحقیقات علمی در خصوص روش های ناباروری هستیم تا بتوانیم موفقیت های بیشتری را كسب كنیم كه این تحقیقاتی هزینه فوق العاده بالایی دارد .
صادقی با بیان اینكه سالانه تعداد قابل توجهی بیمار از خارج از كشور برای درمان ناباروری به پژوهشگاه ابن سینا مراجعه می كنند می گوید : این بیماران از كشورهای عربی و كشورهای همسایه به ایران عزیمت می كنند و تحت نظر پزشكان ایرانی معالجه می شوند به طوری كه حدود 60 تا 70 درصد هموطنان ایرانی مقیم خارج از كشور برای درمان به ایران می آیند .
وی اضافه كرد : هزینه درمان در ایران برای لقاح خارج از رحمی حدود 10 تا 20 درصد هزینه خارج از كشور است .
صادقی می افزاید:حدود 250 نفر ماهانه برای سیكل لقاح درمان خارج رحمی به پژوهشگاه ابن سینا مراجعه می كنند كه تعداد مراجعه كنندگان 3تا 4 برابر بیشتر است .
دبیر انجمن باروری و ناباروری ایران در باره آمار ناباروری در ایران می افزاید : در حال حاضر آمار دقیقی از میزان ناباروری در ایران وجود ندارد ولی به طور كلی بین 13 تا 18 درصد زوجین نا بارور در كشور وجوددارند .
دكتر محمد رضا نوروزی با اشاره به اینكه روال ناباروری در ایران مانند سایر كشورهای جهان است خاطر نشان كرد :اگر سالانه در كشور یك میلیون ازدواج ثبت شود به تعداد زوج‌های نابارور 150 هزار نفر افزوده می‌شود .
وی اضافه كرد : زوج‌های نابارور به كسانی اطلاق می شود كه به مدت یكسال از هیچ روش جلوگیری از بارداری استفاده نكرد‌ه‌اند ولی هنوز بچه‌دار نشد‌ه‌اند و اقدامات درمانی نیز انجام نداده‌اند.
نوروزی با بیان اینكه بسیاری از زوج‌هایی نابارور به مراكز درمانی مراجعه نمی‌كنند اضافه می كند: مسایل فرهنگی، مالی و ناآگاهی زوجین موجب شده كه آنان اقدامات درمانی را شروع نكنندو یا خیلی دیر به پزشكان و متخصصان مراجعه كنند .
دبیر انجمن باروری و ناباروری ایران دلایل فرهنگی و محیطی، بالارفتن سن ازدواج و افزایش سن تقاضا برای برای بارداری را در این زمینه تاثیر گذار می داند و می گوید:استرس و اضطراب به صورت غیرمستقیم در روند باروری اختلال ایجاد می‌كند. آلاینده های ،صوتی و برخی از فعالیت‌هایی كه در زندگی امروز انجام می‌شود مانند استفاده از لپ‌تاپ كه به صورت مداوم روی پا گذاشته می‌شود و حرارت تولید می‌كند باعث اختلال در نطفه‌سازی در مردان می‌شود.
نوروزی اضافه می كند :تاثیر آلاینده‌های محیطی و شیمیایی در ناباروری نیز تاثیر گذار است. به طور نمونه مواد شیمیایی در محیط كار آقایان بر نطفه‌سازی مردان تاثیر می‌گذارد.
همچنین تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد كه تاثیر برخی از موادی كه در ظروف جدید نچسب به كار می رود از طریق مواد غذایی قابل‌انتقال است و بر باروری مردان تاثیر می‌گذارد.
نوروزی افزود :روش‌های درمانی مانند اهدای تخمك و رحم جایگزین یا حتی اهدای جنین در مورد زوج‌های نابارور استفاده می شود ؛این روش‌ها هم پشتوانه قانونی و یا فتواهای شرعی در مورد آنها وجود دارد.
وی خاطر نشان می كند: تمامی روش های پیشرفته دنیا در ایران انجام می شود و تحقیقات گسترده ای در خصوص باروری از طریق سلول ها ی بنیادی در حال انجام است . افرادی كه توانایی برای باروری در حد صفر را داشته اند درمان این افراد از طریق سلول بنیادی و كشت سلول بنیادی امكان باروری آنها را افزایش خواهد داد.
منبع: ایرنا - گزارش: پروانه امانی