معرفي بيمارستان امام خميني (ره) - قسمت 2
عبدالرحمن رستميان، رئيس مجتمع بيمارستان امام خميني، در قسمت اول گفتوگوي تفصيلي با خبرنگار اجتماعي فارس، به تشريح جايگاه بيمارستان امام و سابقه 70 ساله آن پرداخت و گفت كه سالانه حدود يك ميليارد تومان براي ارائه خدمات رايگان درماني به بيماران نيازمند در اين بيمارستان هزينه ميشود اما دولت بايد اعتبار بيشتري براي اين بيماران اختصاص دهد. او از تنوع خدمات در اين بيمارستان سخن گفت و اعلام كرد كه بيمارستان امام روزي 1500 مراجعه كننده از تهران و سراسر كشور دارد.
در قسمت دوم اين مصاحبه، رئيس 43 ساله بزرگترين بيمارستان كشور، از كمبود درآمد و هزينه كردن 40درصد درآمد بيمارستان براي پرداخت حقوق كه موجب كمبود اعتبار براي نوسازي و تجهيز بيمارستان ميشود گله ميكند، او زمان نوبتدهي براي شيمي درماني بيماران سرطاني را در اين بيمارستان 2 هفته اعلام ميكند و از مسئولان ميخواهد با ساماندهي خدمات درماني در شهرستانها از اعزام بيمورد و بيش از حد بيماران شهرستاني به تهران جلوگيري كنند. در حين حال خبرهاي خوشي هم دارد كه خريد و نصب اولين دستگاه تشخيصي ام آر آي 3 تسلا كشور در اين بيمارستان، ايجاد ساختمان جديد بيمارستان امام، نوسازي درمانگاه و اورژانس و بازسازي تونل زيرزميني اين بيمارستان براي زمان بحران از آن جمله است.
فارس: در بخش سرطان اين بيمارستان چند تخت و چه امكاناتي وجود دارد و چه خدماتي به اين بيماران ارائه مي شود؟
رستميان: مجتمع بيمارستاني امام خميني شامل 4 مركز است كه شامل بيمارستان امام خميني، بيمارستان ولي عصر، انستيتو كانسر (سرطان) و مركز تصويربرداري است، انستيتو كانسر بخشهاي مختلف پاتولوژي و ژنتيك را دارد. مركز تحقيقات سرطان هم آنجا فعال است كه يك مجله تحقيقاتي سرطان هم دارد، غير از اين مركز 3 بخش ديگر هم در انستيتو كانسر فعال است كه شامل بخش جراحي است، راديوتراپي و شيمي درماني است. اين 3 بخش باليني در انستيتو سرطان مكمل هم هستند، بعضي بيماران ممكن است به خدمات يكي از مراكز يا چند تاي آن نياز داشته باشند، اخيراً هم شتاب دهنده دوم خطي براي اين مركز خريداري شده و به زودي راهاندازي ميشود كه به كمك خيرين خريداري شده است. اين دستگاه ميتواند عرصه خدمات را گسترش دهد و سرعت پاسخ دهي به بيماران را بيشتر كند. انستيتو سرطان اين بيمارستان از بخشهاي بيمارستاني بسيار مهم كشور است كه در جاهاي ديگر دنيا هم شناخته شده است.
فارس: چند تخت بستري دارد؟
رستميان: حدود 200 تخت.
فارس:چقدر مراجعه كننده دارد؟
رستميان: هميشه همه تختهاي اين مركز پر است، 80 تخت آن تختهاي شيمي درماني است. بقيه، تختهاي جراحي و راديوتراپي هستند، مراجعان زيادي دارد، يكي از هدفگذاريهاي آينده اين بيمارستان بايد اين باشد كه در شهرستانها كه پزشكان هماتولوژي دارند، بيماران سرطاني را همان جا تحت درمان قرار دهند و به اين مركز ارجاع ندهند.اگر همه بيماران به اينجا بيايند با نوبت طولاني مواجه ميشوند و اذيت ميشوند. روزانه حدود 200 نفر مراجعه كننده جراحي و شيمي درماني در اين مركز داريم و مركز تصويربرداري انستيتو سرطان نيز روزانه 80 نفر پذيرش دارد.
فارس: نوبت دهي چگونه است؟
رستميان: تعدادي از بيماران هميشه در نوبت هستند، البته همه مراجعهكنندگان ويزيت ميشوند. عدهاي از بيماران براي جراحي معرفي ميشوند كه به طور متوسط ممكن است 2 هفته در نوبت باشند البته بيماران اورژانسي زودتر جراحي ميشوند.نوبت دهي شيمي درماني و راديوتراپي هم تقريباً همين طور است. البته سرعت خدمات دهي راديوتراپي با آمدن شتاب دهنده دوم خطي خيلي بيشتر ميشود. در مجموع به طور متوسط نوبتدهي براي 2 هفته بعد داده ميشود. شيمي درماني نوبت دهي طولانيتري دارند، چون اكثر اين بيماران، بيماران مزمن و مشتريان دائم اين بيمارستان هستند، بعد از يك دوره 2 هفتهاي كه مثلاً يك بيمار در اين مركز بستري ميشود به طور خودكار نوبت بعدي او تعيين ميشود.
ممكن است بر اساس پروتكل درماني نوبت بعدي مراجعه 3 ماه يا 6ماه بعد باشد. اين بيماران پشت نوبتي محسوب نميشوند مگر اينكه مريض جديد داشته باشيم كه حدود 2 هفته پشت نوبت قرار ميگيرد. اگر هم نياز به بستري براي شيمي درماني باشد ممكن است تا زماني كه تخت خالي شود تا يكماه طول بكشد.
اقدام ديگري كه از سال گذشته شروع شد و به نظر تكميل كننده اين فعاليتها بود، راهاندازي بخش پيوند مغز استخوان در بيمارستان امام بود.كه با كمك يكي از خيرين كه پدر يكي از استادان بيمارستان بود، راهاندازي شد. تا حالا حدود 60پيوند مغز استخوان در اين مركز انجام شده است.بيماران ديگري هم مثل لوسميها، تالاسميها در كنار بيماران سرطاني از خدمات اين بخش سود ميبرند.
فعلاً 3 مركز پيوند مغز استخوان در كشور داريم، بيمارستان شريعتي سابقه طولاني در اين عرصه دارد و تا حالا حدود 2هزار بيمار در بيمارستان شريعتي پيوند مغز استخوان شده است، يك مركز ديگر هم هست كه بيماران بر حسب نياز در اين مراكز درمان ميشوند. گرفتن پيوند مغز استخوان در خارج از كشور شايد 20 برابر بيشتر از اينجا هزينه دارد، ارز زيادي از كشور خارج ميشود. بيماران در خارج از كشور با مشكلات زيادي مواجه ميشوند به نظر ميرسد با توجه به نياز كشور و اثربخشي كه اين كار دارد، اين نوع خدمات در كشور بايد گسترش يابد.
فارس: غير از پيوند مغز استخوان چه پيوندهايي در بيمارستان امام انجام ميشود؟
رستميان: پيوند كبد را داشتيم و از سالهاي قبل انجام ميداديم، بعد از شيراز پيوند كبد در اين مركز انجام ميشود، فعاليت آن گسترش يافته است، اين توان را داريم كه هفتهاي 2 پيوند كبد داشته باشيم، به شرط آنكه فضا و امكانات لازم فراهم شود. الان البته كمتر است. هر ماه يك يا 2 پيوند كبد انجام ميشود بخش جداي هپاتوبليري را فقط براي بيماران كبدي را در شرف افتتاح داريم كه پس از راهاندازي آن تعداد بيشتري از اين بيماران را ميتوانيم پذيرش كنيم.
بخش پيوند قلب را هم داريم كه از فعالترين بخشهاي پيوند قلب در كشور است، موفقيت بالايي دارند، امسال بيش از 12مورد پيوند قلب داشتيم و اين توانايي را داريم كه هر هفته 2 عمل پيوند قلب انجام دهيم. الان هر 2 هفته يك پيوند قلب را داريم. موفقيت اين پيوندها بالاي 90 درصد است.
پيوند كليه هم داريم كه البته در خيلي مراكز درماني كشور انجام ميشود، اولين پيوند ريه هم در اين مركز انجام شده است اما بعد از آن با فعال شدن بيمارستان مسيح دانشوري در زمينه پيوند ريه اين كار بيشتر به اين مركز واگذار شده است. بيماري كه در اين مركز پيوند ريه شد هنوز سالم است و به راحتي به زندگي خود ادامه ميدهد. اولين پيوند قلب كشور هم در بيمارستان امام انجام شده است.
تعداد افراد مرگ مغزي كه به اين مركز ارجاع ميشوند نيز افزايش يافته است قبلاً هر ماه 2 نفر بود الان به ماهي 7 نفر افزايش يافته است كه نشانه ارتقاي مشاركت مردم در عرصه اهداي اعضاي مرگ مغزي است كه قبلاً يكي از مهمترين محدوديتهاي ما در اين زمينه بود.
فارس: نسبت بين دهندگان و متقاضيان پيوند چگونه است؟
رستميان: البته ما فقط آمار بيمارستان امام را داريم، مديريت اين كار در ستاد وزارت بهداشت انجام ميشود اما هميشه فهرست انتظار پيوند خيلي بيشتر از دهندگان است، اين نسبت براي ارگانهاي مختلف بدن فرق ميكند. آمار دقيق اين بيمارستان در درمانگاه پيوند موجود است. اما ميدانم كه براي تمام ارگانها ليست منتظر پيوند داريم، قلب، كليه، ريه كه ميتوانيم آمار ليست انتظار را در اختيارتان قرار دهيم.
فارس: يك كار جديد كه از اين بيمارستان معرفي شد. درمان ضايعات نخاعي با سلولهاي شوان بود كه حدود 3 سال پيش اعلام شد. اين كار چقدر پيشرفت داشته است و چند نفر درمان شدند؟
رستميان: اين پروژه در مرحله اول حدود 30 بيمار را درمان كرد و در گزارش نهايي آن درصد 20 تا 40 درصد موفقيت را اعلام كردند.
فاز دوم اين پروژه با پذيرش 100 بيمار جديد شروع شده است هم عمل جراحي، هم فيزيوتراپي براي اين بيماران انجام ميشود و گزارش اين 100 بيمار هم به زودي منتشر ميشود، در اين عرصه جمع بيشتري از اساتيد براي ارزيابي پروژه، قبل از عمل و بعد از عمل با ما همكاري ميكنند. اين طرح براي 100 بيمار تكميل شده و فكر ميكنم تا 2 ماه آينده گزارش اين مرحله هم منتشر شود.
فارس: انتقادي كه درباره اين طرح مطرح بود اين است كه شايد هنوز زود بود كه اين كار به عنوان يك نوآوري معرفي شود بهتر بود زماني اعلام ميشد كه ميزان موفقيت بالاي آن ثابت شده باشد؟
رستميان: حقيقتاً اين كار يك نوآوري بود. جاهاي ديگر به اين روش عمل نميشد اما اين طور هم نبود كه 100 درصد موفق باشد.
اطلاعات آماري فعلي نشان ميدهد كه 20 تا 40 درصد بهبودي براي بيماران حاصل شده است كه آمار خوبي است.
فارس: يعني 20 تا 40 درصد بيماران كاملا درمان ميشوند؟
رستميان: نه، منظور من اين است كه بيماران 20 تا 40 درصد وضعشان بهتر ميشود. مثلا بيماري كه هيچ حركتي نداشت، حالا عضلهاش حركت ميكند از آن وضعي كه داشته 20درصد بهتر شده است. نه اينكه يك بيمار خوابيده بلند شود و راه برود. از اول هم مجامع علمي به اين شكل اعلام نكردند.
فارس: به هر حال اعلام اين كار، انتظاراتي را در جامعه و براي بيماران به وجود ميآورد و حتماً شما مراجعان زيادي داشتيد؟
رستميان: بله، هنوز هم تعداد زيادي بيمار در نوبت داريم. خيلي زياد 700 نفر براي عمل جراحي در نوبت هستند. نوبتهاي سال 87 تا اواخر 88 پر شده است و ما از الان براي اواخر سال 88 فقط نوبت درمانگاهي ميدهيم.
نوبتهاي آن تقريباً 2 ساله شده است. البته بعد از اجراي فاز اول، بيمارستانهاي ديگر هم اين كار را انجام ميدهند. بيمارستان شريعتي و سينا هم اكنون اين پروژه را اجرا ميكنند. تيم ارزيابي هم به زودي ارزيابي فاز دوم را اعلام ميكند.
فارس: خدمت ديگري كه در اين بيمارستان هم ارايه ميشود. درمان بيماران ترومايي يا حوادث است. قرار بود مراكز جامع تروما در كشور راهاندازي شود كه اولين آن قرار بود در بيمارستان سينا باشد، اين خدمات چقدر در بيمارستان امام كامل است و چقدر مراجعه كننده داريد؟
رستميان: ما به جاي مركز تروما، خدمات طب اورژانس را در اورژانس بيمارستان داريم. هر بيمار اورژانس كه مراجعه ميكند، ارزيابي ميشوند. الان 3 دانشگاه در كشور خدمات طب اورژانس را مستقر كردهاند. در اين سيستم مريض اورژانس بلافاصله پس از مراجعه، خدمات تشخيصي لازم را دريافت ميكند و مشاورههاي لازم از بخشهاي تخصصي براي او گرفته ميشود. تمام گروههاي خدمات درماني مثل جراحي، ارتوپدي، جراحي اعصاب، همه، خدمات مورد نياز بيماران تروما را ارايه ميكنند.
البته كمبود تختهاي ICU را داريم كه تقريباً در تمام بيمارستانهاي دولتي اين كمبود هست. كه بايد حل شود. اين تنها محدوديت ما براي خدمات رساني به بيماران ترومايي است غير از آن مشكلي نداريم. يك مريض حادثه ديده ممكن است به خدمات گروههاي مختلف تخصصي و جراحي نياز داشته باشد. اما واحد «تروما سنتر» كه شايد مد نظر شما باشد نه، به اين نام نداريم اما عملاً همه گروهها براي اين بيماران درگير ميشوند. به خصوص اينكه اين بيمارستان آمبولانس هوايي دارد. هليكوپتر حادثهديدگان بد حال را ميآورد و تمام اين تيم بيمار را ويزيت ميكنند.
فارس: روزانه چند بيمار ترومايي اينجا پذيرش ميشوند؟
رستميان: بستگي دارد، آمار دقيق نداريم ممكن است تا 30 بيمار باشند كه گاهي تا 15 نفر آنها با آمبولانس هوايي آورده ميشوند.
تروماهاي كوچك البته خدمات سرپايي ميگيرند و ميروند.
فارس: همه خدمات بيماران ترومايي رايگان است؟
رستميان: در مورد بيماران تصادف رانندگي بر اساس بخشنامه ماده 92 قانون رايگان است. سند مالي خدمات اين بيماران را به وزارتخانه ميفرستيم و دريافت ميكنيم. اين بخشنامه البته مشكلاتي دارد. اگر كسي خودش دچار تروما شده باشد و با كسي تصادف نكرده باشد هنوز خدمات رايگان نيست كه بايد تكميل شود. اين قانون صراحت دارد و فقط مصدومان ترافيكي را شامل ميشود آن هم در صورتي كه پليس تائيد كرده باشد.
فارس: خدمات اين بيماران براي مراجعات بعدي هم رايگان است؟
رستميان: بله، حتي اگر 6 ماه بعد از حادثه ترافيكي، مراجعه كنند، ممكن است خدمات اوليه را در يك بيمارستان ديگر حتي شهرستان دريافت كرده باشد و بعد از چند ماه براي خدمات بعدي به اينجا مراجعه ميكند باز هم خدمات رايگان طبق ماده 92 دريافت ميكند.
فارس: با توجه به اجراي اصل 44 آيا برنامه واگذاري بخشهايي از بيمارستان امام به بخش خصوصي وجود دارد؟
رستميان: ما معتقديم تا زماني كه بخش خصوصي توانمند شود ابتدا بايد بحشهاي غيرتخصصيتر را واگذار كرد. خدمات تخصصي را به تدريج كه بخش خصوصي توانمند شود. ميتوان واگذار كرد. بخشهاي خدمات، نقليه كم كم در بيمارستانهاي دولتي به بخش خصوصي واگذار ميشود. اما محدوديت اين است كه هر بخشي را كه واگذار ميكنيم بايد منابع اداره آن را از درآمد خود بيمارستان بپردازيم. تا حالا نيروها استخدامي بودند. حالا ديگر اجازه استخدام نيروهاي غيرمتخصص را نداريم بنابراين مجبوريم براي جذب نيروهاي مورد نياز به جاي بودجه جاري از درآمد اختصاصي بيمارستان هزينه كنيم كه از جمله مشكلات جدي ماست و نكته بسيار مهمي است، درآمدي كه بايد صرف ارتقاي وضع بيمارستان شود. صرف حقوق پرسنل ميشود. اين از جمله محدوديتهاي جدي اصل 44 است كه بايد به خوبي براي سياستگذاران و سطوح استراتژيك كه اين اصل را پياده ميكنند بيان شود.
فارس: چقدر از درآمد اختصاصي صرف اين هزينهها ميشود؟
رستميان: حدود 40 درصد درآمد اختصاصي بيمارستان صرف هزينههاي پرسنلي و جاري ميشود.در حالي كه ما خدمات را به شركتهاي خصوصي واگذار كردهايم. مجبوريم پول پرسنل و هزينههاي آنها را از درآمد اختصاصي بيمارستان بپردازيم.در صورتي كه اگر واگذار نميكرديم بايد هزينههاي پرسنل اين بخشها را از رديف بودجه دولتي ميگرفتيم. اين يكي از علل مهمي است كه ممكن است به كاهش سطح كمي و كيفي خدمات درماني بخش دولتي منجر شود. اگر اين مشكل حل شود ميتوانيم با ارتقاء سطح خدمات رضايتمندي مردم از بخش دولتي را افزايش دهيم. واگذاري بايد به نحوي باشد كه اگر ما بخشي را به شركت خصوصي واگذار كرديم كماكان حقوق پرسنل آن را دولت از رديف بودجه عمومي پرداخت كند.
فارس: پس چه كاري به بخش خصوصي واگذار ميشود؟ وقتي حقوق پرسنل را دولت پرداخت ميكند.آيا باز هم واگذاري به بخش خصوصي صورت گرفته است؟
رستميان: ما حقوق پرسنل را به هر حال بايد پرداخت كنيم چه پرسنل دولتي باشند چه شركتي. اگر دولتي باشند ما از منابع جاري وزارتخانه پرداخت ميكنيم. اگر شركتي باشند مجبوريم از درآمد اختصاص حاصل از فروش خدمات هزينه كنيم. در صورتي كه درآمد اختصاص بايد صرف توسعه بيمارستان و خريد تجهيزات باشد.
فارس: پس ترجيح شما اين است كه واگذاري به بخش خصوصي صورت نگيرد؟
رستميان: نه، منظورم اين است كه منابع آن را دولت تامين كند.حقوق پرسنل آن را بايد از بودجه جاري دولت بگيريم. وزارتخانه بايد حقوق پرسنل شركت را پرداخت كند.مثلاً حقوق پرسنل شركتي نگهباني، باغباني يا كارهاي خدماتي كه به شركتهاي خصوصي واگذار شده به بخش خصوصي را هم بايد وزارت بهداشت پرداخت كند.
فارس: خدمات درماني را واگذار نميكنيد؟
رستميان: ICU را واگذار كرديم.البته آزمايشي است. چون اگر واگذار نكنيم مجبوريم 80 نفر پرسنل را استخدام كنيم كه نميتوانيم. البته نبايد يك دفعه وارد اين فاز شويم. در واگذاري خدمات درماني بهتر است اول بخشهاي سادهتر را واگذار كنيم. بعد بخشهاي فنيتر را تا بخش خصوصي كم كم رشد كند و بتواند وارد اين عرصه بشود. قانون خودگرداني بيمارستانها، مصوب مجلس در سال 75 هم صراحت دارد به اينكه وقتي يك بخش بيمارستان دولتي يا يك بسته خدمت بيمارستاني تعريف شده، واگذار ميشود از آن طرف بايد حجم پرسنل كم شود. در واقع واگذاري خدمات به صورت حجمي انجام ميشود. دولت هم موظف بوده است حقوق اين پرسنل را پرداخت كند. اما به تدريج كه زمان گذشته دولت فقط حقوق و دستمزد پرسنل رسمي را تقبل كرده و حقوق پرسنل شركتي را مجبور شدهايم از درآمد بيمارستان بپردازيم كه 40درصد درآمد بيمارستان را به خود اختصاص ميدهد.
فارس: درآمد اختصاصي بيمارستان چقدر است؟
رستميان: درآمد اختصاصي بيمارستان امام حدود يك ميليارد تومان است.
فارس: در ماه؟
رستميان: بله، البته امسال حدود يك ميليارد و 400 ميليون تومان پيش بيني شده است.
فارس: اين اعتبار در بودجه سنواتي قيد ميشود؟
رستميان: بله، آن مقدار درآمد اختصاصي كه در بودجه تعريف ميشود را ما قطعاً كسب ميكنيم. اما در كل كشور بيمارستانهاي دولتي سال گذشته نتوانستند كل درآمد اختصاصي پيش بيني شده را كسب كنند و 30 درصد درآمد اختصاصي تعيين شده بيمارستانهاي دولتي محقق نشد. البته كسري بودجه دانشگاهها بيشتر به بخش بهداشت مربوط است و معمولاً درآمد بخش درمان بر اساس تعرفه تعيين شده كسب ميشود.
فارس: يعني شما كسر بودجه نداريد؟
رستميان: نه، اين طور هم نيست، چون تعرفهها دولتي است اما خريد دارو، تجهيزات و غذاي بيمارستان از بخش خصوصي است. ما درآمد اختصاصي و بودجه دولتي را داريم اما بايد تجهيزات بيمارستان به طور مرتب نو شوند كه اعتبار اين كار را نداريم. بايد تجهيزات جديد براي بيمارستان خريداري شود.روشهاي درماني موثر را بايد وارد كنيم. در اين صورت به منابع بشتري نياز داريم. سالانه بايد 10درصد هزينه خريد تجهيزات صرف نگهداشت تجهيزات پزشكي شود. منابع بهبود استاندارد بايد افزايش يابد.طول عمر تجهيزات 10سال است. بعد از اين مدت بايد دستگاهها تجديد شوند. البته برخي دستگاهها طول عمر كمتر از اين و گاهي 5 ساله دارند. با توجه به اين مسائل بودجه بهبود استاندارد و تجديد تجهيزات كافي نيست و اين وضع مناسبي براي بيمارستانهاي دولتي نيست و موجب نارضايتي مردم و افت خدمات ميشود.
فارس: چند درصد تجهيزات پزشكي بيمارستان امام فرسوده است؟
رستميان : 60 درصد تجهيزات ما عمر بالاي 15 سال دارد. دستگاههايي داريم كه بالاي 20 سال عمر دارند. هزينه بالايي براي نگهداري اين تجهيزات پرداخت ميكنيم كه مقرون به صرفه نيست. اين وسايل بايد كاليبره شوند. مسئله ديگري كه باعث كسري بودجه ميشود هزينههاي تغذيه بيمارستان است كه امسال 40درصد نسبت به پارسال رشد داشت در حالي كه تعرفههاي هتلينگ فقط 12درصد افزايش يافت. ضمن اينكه دولت حتي در مورد هزينههاي پرسنل رسمي هم فقط 75 درصد حقوق را پرداخت ميكند و هزينه اضافه كاري و كارانه آنها را بيمارستان از درآمد اختصاص ميپردازد.
در مجموع هزينهها با درآمدها همخواني ندارد. تعرفهها هر سال بايد 5/1 برابر شود تا بيمارستانها دچار كسر بودجه نشوند. اين كسري باعث ميشود نتوانيم ارتقاي خدمات داشته باشيم چون بر اساس استانداردهاي موجود بايد حداقل 30درصد درآمد بيمارستان صرف توسعه، نوسازي و تجهيز بيمارستان شود ما اين30 تا 40درصد درآمد را نداريم. در واقع درآمد بيمارستان درآمد نيست، پولي است كه دوباره صرف خريد دارو، تجهيزات و غذا ميشود.
فارس: براي ارتقا و توسعه بيمارستان چه برنامههايي داريد؟
رستميان: توسعه بيمارستان امام در برنامه استراتژيك آمده است. اين بيمارستان 70 ساله است، تاسيسات بيمارستان بايد تغييرات جدي داشته باشد. فضاي فيزيكي با اتاقهاي 6 تخته و 8 تخته ديگر جواب نميدهد. بايد فضاهاي 2 تخته، 3 تخته داشته باشيم. تا رضايتمندي بيشتري براي بيماران داشته باشيم. در برنامه استراتژيك ساخت يك بيمارستان جديد ملي كه جايگزين بيمارستان قديمي امام باشد پيش بيني شده است. كارشناسي فن بيمارستان، دانشگاه، استانداري و وزارتخانه آن را تأييد كردهاند و قرار است بيمارستان جايگزين بيمارستان امام ساخته شود.
فارس: در كجا؟
رستميان: در خود فضاي بيمارستان، در حال كارشناسي هستيم تا مكان مناسب آن انتخاب شود. فضاي اورژانس و درمانگاه هم قرار است تفكيك شود فضاهاي استانداري براي هر دوي آنها ساخته شود. همزمان زيباسازي اورژانس را سال گذشته انجام داديم. تونل زيرزمين بيمارستان را با كمك شهرداري بازسازي و زيباسازي ميكنيم كه فضاي مناسب و امني است كه در زمان بروز حوادث كاربرد دارد. زمان جنگ و بمباران هم از آن استفاده ميشد.
فارس: زيرزمين؟
رستميان: بله، تمام بخشهاي بيمارستان از طريق زيرزمين به هم راه دارند. بيمارستان وليعصر، مركز طبي، اورژانس و بيمارستان امام همه از زير زمين به هم راه دارند. ستاد بحران شهرداري بايد به ما كمك كند تا اين فضا در زمان بحران استفاده شود. الان فقط براي رفت و آمد استفاده ميشود. طرح فضاي سبز بيمارستان را با كمك شهرداري بهينه سازي ميكنيم. تجهيزات جديدي قرار است خريداري شود مانند ام آر آي 3 تسلا كه هنوز در كشور چنين دستگاهي نداريم. الان دنبال خريد آن هستيم. هنوز نميتوانم تاريخ آن را اعلام كنم اما دانشگاه موافقت كرده است.
فارس: امسال نصب ميشود؟
رستميان: نصب شدنش را مطمئن نيستم اما امسال خريداري ميشود. بايد از خارج از كشور خريداري شود. اين دستگاهي است كه براي تشخيص بهتر بيماران سكتهاي خريداري ميشود.
فارس: چقدر تخت ICU كم داريد؟
رستميان: اين مشكل همه بيمارستانهاي دولتي است الان درمانگاه آي سي يو با 16 تخت راهاندازي شده كه قابل افزايش تا 20 تخت است. ICU جراحي اعصاب هم در بخش بيمارستاني سال گذشته با 7 تخت راهاندازي شد.
تعداد تختهايCCU از 6 تخت به 13 تخت افزايش يافته است. با اين حال اگر نتوانيم براي يك بيمار تخت ICU تامين كنيم تهيه آن براي بيمار در بيمارستانهاي ديگر بسيار سخت است. اين كمبود در كل كشور بايد جبران شود. تختهاي لوسمي و سرطاني هم در كشور كمبود دارد.البته درصدي از اين كمبود به خاطر اعزام بيمار از شهرستانهاست. اگر در شهرستانها هم ظرفيت سازي كنند اين كمبود كمتر ميشود.
مشكل ديگر اين است كه چون شرايط بازخواست از پزشكان آسان شده است. پزشكان بيماران با ريسك بالا را نمي پذيرند و اين بيماران در نهايت به اين بيمارستان ارجاع ميشوند. الان همزمان در 3 جا مردم ميتوانند از قصورات پزشكي شكايت كنند. نظام پزشكي، پزشكي قانوني و دادسراي جرايم پزشكي، به همين خاطر خيلي از پزشكان بيماران خطرناك را پذيرش نميكنند. خيلي از اين بيماران هم در نهايت به بيمارستان امام ارجاع ميشوند. اين مسئله بايد ساماندهي شود. نبايد افراط و تفريط شود تا هم حق پزشكان، هم حق بيماران پايمال نشود. گاهي پرونده در هر 3 جا باز ميشود و پزشك بايد هر 3 جا حاضر شود و جواب بدهد. به همين خاطر بيمارستانها و پزشكان بيماران با ريسك بالا را پذيرش نميكنند. ماهيت خيلي از بيماريها طوري است كه پزشك بايد ريسك عمل را بپذيرد. مثل بيماري كه تروماي شديدي به پايش وارد شده است. ممكن است پاي بيمار قطع شود يا حفظ شود. تمام تلاش پزشك بايد اين باشد كه پا حفظ شود اما اين شهامت هم بايد باشد كه بيمار را بپذيرد. اگر تهديدها زياد باشد پزشك نميپذيرد. يكي از علل شلوغي بيمارستان امام همين مسئله است. خيلي از اعضاي مراجع رسيدگي كننده به اين شكايات هم اساتيد دانشگاههاي علوم پزشكي هستند كه اگر قرار باشد صبح به اين مراكز بروند از كار رسيدگي به بيماران ميمانند. بسياري از اين اساتيد صبحها بايد به عنوان كارشناس يا پاسخگو در مراجع انتظامي و قضايي حاضر شوند. اگر اين مراكز ساماندهي شوند و فقط يك مركز رسيدگي كننده باشد و بعد ازظهرها هم فعال شوند، مشكلات بيمارستانها كمتر ميشود.
فارس: اساتيد تمام وقت چقدر در بيمارستان امام حضور كامل دارند؟
رستميان: اساتيد تمام وقت 2 دسته هستند يك دسته تمام وقت جغرافيايي هستند كه تا 5 سال حق داشتن مطب و كار كردن در بيرون را ندارند. اين افراد فقط از بين رتبههاي اول تا سوم هر رشته به عنوان اساتيد تمام وقت جغرافيايي پذيرش ميشوند. وقتي كه دانشيار شدند كه حداقل 5 سال طول ميكشد ميتوانند در بخش خصوصي فعاليت كنند. اين افراد حضور كافي در بيمارستان دارند اما يكسري اساتيد تمام وقت فقط تا ساعت 2 اينجا هستند و بعد ميتوانند در بخش خصوصي فعاليت كنند. ضمن اينكه هر يك از اساتيد سالي 2 ماه مرخصي دارند كه يك ماه آن صرف مطالعه ارتقاي علمي آنها ميشود و يك ماه هم براي تفريح مرخصي دارند.
فارس: ارزيابي شما از رضايتمندي مردم از خدمات بيمارستان امام چقدر است؟
رستميان: ما آمارهايي متفاوتي را از بخشهاي مختلف داريم. متوسط رضايتمندي مردم از بيمارستان امام 84 درصد است. اما اين آمار در بخشهاي مختلف متفاوت است. بيشترين رضايتمندي از پزشكان و پرستاران و كمترين رضايت از نگهباني بوده است. اورژانس بيمارستان هم به قدري شلوغ است كه نميتوانيم به موقع پذيرش بدهيم. بخشي از نارضايتي هم به اين دليل است. به خاطر كمبود ظرفيت و مراجعه بالا. ما بيش از حجم ظرفيت در اورژانس و برخي بخشها مراجعه كننده داريم. چگونه ميتوان با اين وضع رضايتمندي ايجاد كرد. گاهي هم فردي بدون هيچگونه هماهنگي از شهرستان بيمار را با آمبولانس ميآورد و انتظار دارد بلافاصله پذيرش بگيرد. با اين حال نحوه برخورد با مراجعان بايد بهتر شود بايد پرسنل را آموزش دهيم. البته مردم هم بايد آموزش ببينند و شرايط را درك كنند. ما آموزش به نگهبانان را شروع كردهايم اما اين يك مسئله فرهنگي در كل كشور است كه بايد اصلاح شود.خيلي از برخوردها از سوي پرسنل از خانواده و محيط زندگي آنها تأثير گرفته و اصلاح آن كار سختي است. هنوز از اين نظر با شرايط ايدهآل كه شايسته كشور اسلامي ما باشد فاصله زيادي داريم. ما بايد الگو باشيم.
فارس: پيشنهاد شما به مسئولان ارشد در وزارت بهداشت، دولت، مجلس و سياستگذاران كشور براي اصلاح مشكلات چيست؟
رستميان: اول بايد ساماندهي شود كه اين همه اعزام بيمار از شهرستانها به تهران نداشته باشيم. براي هر شهرستان بايد يك استان معين تعريف شود و اعزامها هم در صورت لزوم از طريق دانشگاههاي علوم پزشكي انجام شود و واقعاً ضرورت داشته باشد تا ما هم پاسخگويي مناسبي داشته باشيم.
دوم اينكه وقتي از يك مركز درماني انتظاراتي داريم. بايد سهم درآمد مورد نياز آن را براي آن انتظار تأمين كنيم. به خصوص براي بيمارستانهاي دانشگاهي كه سهم بزرگي از عدالت اجتماعي و عدالت در سلامت دارند. خيلي از بيماران نيازمند و بيماران سخت مجبورند به اين بيمارستانها مراجعه كنند. مسئولان بايد هزينه واقعي خدمات درماني را تعيين كنند و با توجه به آن، اعتبار لازم را تخصيص دهند. اعتباري كه در كشور ما براي سلامت مردم گذاشته ميشود باتوجه به انتظاري كه مردم از دولت دارند اندك است.
منبع: فارس
گفت و گو از افشين شاعري