. . . .  امروز بسیاری از پزشکان عمومی در کشورمان هستند که با مشکل درآمد کم و حتی بیکاری مانند گروههای دیگر درگیرند    . . . . .    اول شهریور روز بزرگداشت حکیم بوعلی سینا و روز پزشک بهانه‌ای است تا سری به این پزشکان بزنیم که در اقصی نقاط کشور در خط مقدم ارائه خدمات درمانی به مردم نشسته اند و بر خلاف گذشته غم نان هم دارند    . . . . . .   

جهت روءیت شرح مطلب ٬  میتوانید بر روی کلمهء   ادامهء متن  در ذیل این کادر کلیک فرمایید :  

متن کامل

پزشک امروز؛ ‌آش نخورده، دهان سوخته

 شغل پزشکی از گذشته به عنوان شغلی پر درآمد شناخته شده است اما اگر گروه محدود پزشکان متخصص و جراحان را جدا کنیم، اکثر جامعه پزشکی که پزشکان عمومی و جوان هستند با مشکلات فرآوانی از جمله درآمد نه چندان زیاد، سختی کار در مناطق محروم و گاه بیکاری دست و پنجه نرم می کنند.

بچه که بودیم وقتی معلم سر کلاس می‌پرسید می‌خواهید در آینده چه کاره شوید همه می‌خواستند یا دکتر شوند یا مهندس. وقتی برای دختری خواستگاری می‌آمد و مشخص می‌شد داماد پزشک است دیگر تطبیق سایر شرایط معنا نداشت و در نهایت اینکه طبابت در جامعه ما به عنوان شغلی لوکس و پردرآمد در اذهان مردم نقش گرفته است. اماشاید این فقط یک روی سکه باشد، زیرا امروز بسیاری از پزشکان عمومی در کشورمان هستند که با مشکل درآمد کم و حتی بیکاری مانند گروههای دیگر درگیرند.

اول شهریور روز بزرگداشت حکیم بوعلی سینا و روز پزشک بهانه‌ای است تا سری به این پزشکان بزنیم که در اقصی نقاط کشور در خط مقدم ارائه خدمات درمانی به مردم نشسته اند و بر خلاف گذشته غم نان هم دارند.

البرز بنام، پزشک عمومی و معتمد در شهرستان کهگیلویه که 20 سال سابقه طبابت دارد از مشکلاتش چنین می گوید: مشکلات ما آن قدر زیاد است که اصلاً قابل شمارش نیست. پزشک عمومی در کهگیلویه خیلی ارزشی ندارد. تعدادی از پزشکانی که در بخش دولتی کار می‌کنند به دلیل مراجعه کننده زیاد، فشار کار بالایی را با حقوق ناچیز باید متحمل شوند.

وی اضافه می‌کند: آنهایی که مثل من مطب خصوصی دارند که کلاً باید چشم امیدشان به سیستم ارجاع باشد که فلان ارگان یا فلان خانه بهداشت در روستا بیمار را به ما ارجاع دهد کما اینکه مشکل اصلی این است که حتی در روستاها اگر قرار باشد مریضی به شهر ارجاع داده شود به یک پزشک متخصص معرفی می‌شود نه به یک پزشک عمومی.

بنام مشکل دریافت حق ویزیت را یک دیگر از مشکلات عنوان کرد و گفت: تعرفه‌ای که امسال برای ما اعلام شده 9 هزار تومان است اما خود من که در مطب روزانه 5 تا 6 مریض می‌گیرم و هر روز معمولاً یک نفر به خاطر ناتوانی مالی رايگان ويزيت مي شود ،‌2 تا 3 نفر هم که توان پرداخت 3 تا 5 هزار تومان بیشتر ندارند و در نهایت یکی دو نفر ویزیت طبق مصوبه دولت را می‌پردازند. خود من به دیوان عدالت اداری نامه نوشتم و تمام مشکلات را مطرح کردم ولی پاسخی نگرفتم.

* بادرآمد شغل دیگرم مطب را می‌گردانم

سعید نظری، پزشک عمومی است که 10 سال در همدان سابقه طبابت دارد و مطب خصوصی دارد.نکته جالب اینکه این پزشک شغل دومی دارد که به گفته خودش با درآمد حاصل از آن مطبش را می‌گرداند.
 
او در مورد مشکلات پزشکان می‌گوید: پزشک وقتی مطب دارد هویت پزشکی او حفظ می‌شود. من به جز طبابت، در سازمانی مشغول به کار هستم و کار مدیریتی انجام می‌دهم که هیچ ربطی به شغل پزشکی ندارد.

وی می‌افزاید: بارها شده از درآمد محل کار اولم برای بقای مطبم استفاده کرده‌ام. قبلاً روزی 5 تا 6 بیمار را ویزیت می کردم ولی با روزی یک بیمار هم گذرانده‌ام. محل کار من محل درآمد نیست بلکه برای علاقه و حفظ هویت پزشکی من است. حدود1.5میلیون تومان از محل کار اولیه‌ام حقوق می‌گیرم که گاهی با آن اجاره مطب و حقوق منشی را پرداخت می‌کنم.

نظری، دید مردم به پزشکان را یکی از مشکلات سیستم ارجاع عنوان کرد و گفت: برخی مردم تفاوت پزشک بیماری‌های مغز و اعصاب را با جراح مغز و اعصاب نمی دانند. وقتی سردرد دارند مستقیم به جراح مغز و اعصاب مراجعه می‌کنند غافل از اینکه باید به پزشک عمومی مراجعه کنند که پزشک عمومی دلایل سردرد را بررسی کند بعد پزشک او را به متخصص مربوطه ارجاع دهد.

نظری اضافه می‌کند: از طرفی دیگر در دانشگاه‌ها و مراکز آکادمیک پزشکان عمومی را فوق‌لیسانس حساب می‌کنند. هیچ ماهیت علمی نداریم. با وجود اینکه 7 سال درس خواندیم. آن هم به طوری که در هر مقطع باید در آزمون ارتقا شرکت می‌کردیم یعنی 7 سالی که ساده نگذشته است.

* اجرای طرح پزشک خانواده مشکل بیکاری پزشکان عمومی را حل می‌کند

رضاباقری یارندی، پزشک عمومی است که 20 سال سابقه طبابت داردو فقط 10 سال سابقه بیمه دارد از حقوق ماهانه 500 تا 800 هزار تومانی اش می گوید و ادامه می دهد: من نمونه‌ای از خیل پزشکان عمومی هستم که به دلیل هزینه‌های بالا امکان ایجاد مطب خصوصی را ندارند و در بخش اورژانس یک بیمارستان روزانه بیماران زیادی را ویزیت می‌کنند.

وی می‌گوید: نبود امنیت شغلی بیشترین دغدغه ماست حتی اگر پزشکی سابقه کار زیادی هم داشته باشد وضعیت تغییری نمی‌کند چرا که مدیریت مطلوبی نسبت به وضعیت قراردادهای پزشکان عمومی با مراکز درمانی نیست و قراردادها بیشتر موردی است.

باقری یارندی مانند ديگر پزشكان از كيفيت دوره‌هاي بازآموزي اظهار رضايت كرد و می‌گوید: هر گاه نام بازآموزی به میان می‌آید ابتدا باید به یاد پرداخت حق عضویت سازمان نظام پزشکی افتاد.

باقری یارندی اجرای پزشک خانواده را از راهکارهای استفاده مطلوب از توانمندی پزشکان عمومی می‌داند و معتقد است: در خارج از کشور در کشورهای مانند انگلیس و آمریکا یک پزشک خانواده حدود 50 خانواده را زیر نظر دارد و همه کارهای درمانی این افراد را به عهده دارد همواره حقوق پزشک تامین است و پس از مدتی آشنایی با بیمارانش به دقت تشخیص وی نیز کمک می‌کند.

* عشق به همنوع تنها دلیل طبابت در منطقه بد آب و هوا

البته وقتی سخنان باقری یارندی را در کنار صحبت‌های صدیقه پورامینایی، پزشک عمومی که به عنوان پزشک خانواده 5 سال است در روستای تازیان از توابع بندرعباس طبابت می‌کند می‌گذاریم در می‌یابیم که پزشک خانواده در ایران در صورت اجرا باز مفهومی متفاوت با دیگر کشورها دارد. 

پورامینایی می‌گوید او و همسرش هر کدام 20 و 12 سال سابقه طبابت دارند و منطقه‌ای با 14 هزار نفر جمعیت را باید با عنوان پزشک خانواده پوشش ‌دهند.

وی می‌گوید: در ایامی که سرمان شلوغ نیست روزی 40 تا 50 بیمار را ویزیت می‌کنیم و در ایام شلوغ این تعداد به 100 نفر هم می‌رسد.

وقتی از او می‌پرسم این تعداد زیاد بر دقت شما تاثیر نمی‌گذارد پاسخ می‌دهد: هدف اجرای طرح پزشک خانواده این است که کار بهداشتی انجام شود ولی کار درمانی هم با ماست. ما جزو معدود پزشکان خانواده‌ای هستیم که 5 سال را در یک محل کار می‌کنیم و در نتیجه مردم منطقه و بیماری‌هایشان را می‌شناسیم. سال به سال فرهنگ مراجعه بهتر می‌شود که یکی به دلیل توضیحات و آموزش های بهداشتی ماست و دیگر اینکه ویزیت روستایی از 150 تومان به يك‌هزار تومان افزایش پیدا کرده که همین باعث شده بیمار بابت هر چیزی بی دلیل مراجعه نکند و واقعاً زمانی که مشکلی وجود دارد مراجعه کند.

وقتی از میزان حقوق ماهانه می‌‌پرسم می‌گوید: با توجه به دورافتادگی و بدی آب و هوا حقوق هر پزشک در این منطقه 2 میلیون تومان است. که حدود 80 درصد حقوق را می‌دهند و 20 درصد را جدا پرداخت می‌کنند و همیشه گفته می‌شود که وزارت رفاه باید به پول بدهد و چون بیمه پول نمی‌دهد و بدهکار است، حقوق ما هم دیر پرداخت می شود. 

این زوج پزشک عمومی یک فرزند دختر دارند و فرزندشان هر روز باید فاصله 30 کیلومتری تا بندرعباس را طی کند تا بتواند از تحصیلات ابتدایی برخوردار شود.

* نه تنها حقوق پزشکان زیاد نشد بلکه حق مطب هم حذف شد

رضا محمدی یکی دیگر از پزشکان عمومی است که پس از 28 سال طبابت، ریاست یکی از بیمارستان‌های قدیمی تهران را عهده‌دار است. فیش حقوقی او با تمام مزایا عدد یک میلیون و 200 هزار تومان را نشان می‌دهد. محمدی می‌گوید: این فیش که می‌بینید تازه امسال 50 درصد اضافه شده است و سال گذشته 700 هزار تومان حقوق می‌گرفتم.

وی معتقد است بیشترین بار درمانی در بخش اورژانس یک بیمارستان برعهده پزشکان عمومی است و می‌گوید: یک پزشک عمومی با تمام استرس و فشار کاری که دارد باید مانند یک کارمند 44 ساعت در هفته به صورت ممتد در یک بخش کار کند، در حالی که پزشکان متخصص از این امر مستثنی هستند و بنا به میل خود در ساعت‌های متغیر فعالیت می‌کنند.

محمدی ضریب حقوقی یک پزشک عمومی را در مراکز درمانی نسبت به سایر کارمندان را ضریب 1.1 عنوان می‌کند و می‌گوید: حقوق پزشکان عمومی فقط 10 درصد با دیگر کارمندان بخش‌های درمانی متفاوت است در حالی که در نظام هماهنگ جدید قرار بود حقوق یک پزشک عمومی 3 تا 6 برابر حقوق نظام قدیم افزایش یابد.

به گفته وی از ابتدای سال 89 در قانونی که ابلاغ شد خبری از این افزایش نبود و نیست و در عین حال حق محرومیت از مطلب که به پزشک عمومی که بیرون مطب نداشت و پرداخت می‌شد نیز برداشته شده است که این مبلغ در نظام قبلی 250 تا 400 هزار تومان بود و در قانون نظام هماهنگ جدید حدود 800 هزار تومان می‌شد.

محمدی ادامه می دهد: رئیس کل سازمان نظام پزشکی پیش‌بینی کرده بود در صورتی که طرح نظام هماهنگ جدید اجرا شود پزشکان عمومی حقوقی بین یک میلیون و 700 هزار تومان تا 2.5 میلیون تومان دریافت می‌کنند حقوقی که اکنون زیر یک میلیون تومان است.

البته قانون نظام هماهنگ جدید برای پزشکانی که در سازمان انتقال خون و سازمان پزشکی قانونی کار می‌کنند اجرا شد و حقوق این پزشکان 3 برابر شده است.

حسن هویدا، رئیس انجمن پزشکان عمومی نیز می گوید: مهمترین مشکلی که جامعه پزشکی با آن روبه‌رو است،  عدم تبیین جایگاه پزشکان عمومی در نظام سلامت است و اگر در ظاهر هم بیان که جایگاه پزشکان عمومی تعریف شده است اما عملاً کاری صورت نگرفته است.

وی اضافه می کند: مشکل دوم حقوق دریافتی پزشکان عمومی است که در تمام رده‌های شغلی هم سابقه خود یا معادل آن است یا کمتر که واقعًا برای جامعه پزشکی دردآور است.

وی می گوید: همچنین آئین‌نامه‌های وزارت بهداشت منحصراً جامعه پزشکان عمومی کشور را در تنگنا قرار می‌دهد. به عنوان مثال آئین‌نامه  طب کار محدودیت‌هایی را برای فعالیت‌های شغلی به وجود آورده است. یا مثلا دستورالعمل‌هایی است که در زمینه‌ بیماریهای پوستی صادر می‌شود که پزشکان عمومی نباید در این حیطه وارد شوند. در حالی که در قوانین پزشکی هیچ محدودیتی برای پزشکان ایجاد نشده حتی در دانشنامه‌ ما آمده می‌توانید در کشور به امر طبابت بپردازید.

هویدا اضافه می کند: پزشکان عمومی علیرغم اینکه خدمات زیادی به جامعه می‌دهند با محدودیت‌های زیادی مواجه هستند که موجب آزردگی خاطر آنها شده است که رفع آن حمایت مسئولان را می طلبد.

منبع : فارس