رییس جامعه علمی آزمایشگاهیان ایران:
لزوم تخصص محور شدن آزمایشگاههای کشور
رییس جامعه علمی آزمایشگاهیان ایران ضمن تاکید بر اینکه برای ارتقای عملکرد آزمایشگاههای کشور بایستی بر پایه دو شاخص مستندات علمی و عملکرد کشورهای پیشرفته حرکت کنیم، گفت: اینکه همه آزمایشگاههای کشور هر هشت تخصص آزمایشگاهی را در اختیار داشته باشند با اقتصادشان همخوانی ندارد اما لازم است آزمایشگاهها اولویت‌بندی شده و وظیفه محور عمل کنند.
دکتر محمد وجگانی در نشست خبری «پنجمین کنگره بین‌المللی آزمایشگاه و بالین» که از 26 تا 29 دی ماه با محور موضوعی «اختلالات خونی» برگزار می‌شود، با اشاره به خلاء گفتمانی موجود میان عرصه بالین و آزمایشگاه، عنوان کرد: از سال 1385 کنگره‌های تخصصی و آزمایشگاه با این هدف شکل گرفت که این دو عرصه هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک شوند.
وی ادامه داد: اکنون در ابتدای راه هستیم و جرقه‌های این کار زده شده است. شاید بتوان گفت اگر حتی 50 سال دیگر هم بتوانیم یک راهکار مناسب برای بهبود این تعامل بیابیم، گام‌های خوبی در این خصوص برداشته‌ایم.
وی با بیان اینکه جامعه علمی آزمایشگاهیان با توجه به تعداد افراد تحت پوشش و 12 انجمن علمی تخصصی که در دل خود دارد، بزرگترین جامعه علمی کشور است، عنوان کرد: از عرصه‌های مطالعاتی و علوم پایه گرفته تا حیطه‌های تخصصی تشخیصی عضو این جامعه هستند و اکنون در همه استان‌های کشور و اغلب دانشگاه‌های علوم پزشکی، شوراهای استانی راه‌اندازی شده است.
وجگانی در پاسخ به اینکه ضعف موجود در خصوص عدم تعامل مثبت میان عرصه بالین و جامعه پزشکی چه آسیب‌هایی به دنبال دارد؟ گفت: یک مشکل این است که شاید انتظارات پزشک در برگه‌های آزمایش منعکس نشود، اگر این تعامل و هماهنگی بین پزشک و مسوول فنی برقرار شود، آزمایشگاه هم می‌تواند در یک حیطه خاص متمرکز شود. برخی مواقع ممکن است تعارضاتی در خلال آزمایش ایجاد شود. در اینجا لازم است پزشک مسوول فنی آزمایشگاه را راهنمایی کند و به او اطمینان بدهد آزمایشاتی که انجام شده، همان چیزی است که او انتظار داشته است.
آزمایشگاهها پروتکل علمی و آموزشی جامع ندارند
رییس پنجمین کنگره بین‌المللی آزمایشگاه و بالین با اشاره به اینکه علوم پزشکی به قدری گسترده شده است که یک نفر به تنهایی نمی‌تواند به همه حیطه‌ها مسلط باشد، عنوان کرد: در حال حاضر هیچ کدام از بیمارستان‌های آموزشی از ظرفیت هشت رشته تخصصی آزمایشگاهی استفاده نمی‌کنند. متاسفانه در طول 20 سال اخیر هیچ پروتکل علمی و آموزشی جامعی برای آزمایشگاههای کشور تدوین نشده و این مسئله به عملکرد آزمایشگاه آسیب زده است.
لزوم تخصص محور شدن آزمایشگاههای کشور
وی ادامه داد: بایستی بر پایه دو شاخص مستندات علمی و عملکرد کشورهای پیشرفته حرکت کنیم. البته اینکه همه آزمایشگاههای کشور هر هشت تخصص آزمایشگاهی را در اختیار داشته باشند با اقتصادشان همخوانی ندارد اما تاکید می‌کنیم لازم است آزمایشگاهها اولویت‌بندی شده و وظیفه محور عمل کنند.
رییس جامعه علمی آزمایشگاهیان تصریح کرد: البته حضور هر هشت متخصص آزمایشگاهی از جمله میکروب‌شناسی، ایمنولوژی، بیوشیمی، ویروس شناسی، انگل‌شناسی، قارچ‌شناسی، خون‌شناسی و پاتولوژی آناتومیکال در بیمارستان‌های آموزشی اجتناب‌ناپذیر است که متاسفانه ما از آن بی‌بهره هستیم.
وجگانی اضافه کرد: به عنوان مثال ایمنولوژی حدود 25 استاد برجسته دارد، اما دانشگاه علوم پزشکی تهران از هیچ کدام از آنها در بیمارستان‌هایش استفاده نمی‌کند.
وی در ادامه درباره خطاهای آزمایشگاهی عنوان کرد: هر آزمایشی که انجام می‌شود، چند مولفه بر روی آن اثر می‌گذارد و خطاهای آزمایشگاهی در همه جای دنیا وجود دارند. بایستی برای کاهش میزان خطا در آزمایشگاهها، منشا بروز آن را بیابیم. درست نیست که همیشه کارکنان آزمایشگاه به کم کاری و قصور متهم شوند. به عنوان مثال ممکن است بیمار شرایط صحیح برای انجام آزمایش و یا نمونه‌برداری را رعایت نکرده باشد؛ اما این در حالی است که آزمایشگاه به عنوان مرجع پاسخگو بایستی در مقابل خطایی که رخ داده جواب بدهد.
آزمایشگاه یکی از کم خطاترین عرصه‌های پزشکی است
به گفته رییس جامعه علمی آزمایشگاهیان، با این حال آزمایشگاه یکی از کم خطاترین عرصه‌های پزشکی است.
پنجمین کنگره بین‌المللی آزمایشگاه و بالین از 26 تا 29 دی ماه در مرکز بین‌المللی همایش‌های رازی برگزار می‌شود.
-------------------------------------
پایان