50 مطلب آخر
آیین نامه صنفی : ابلاغ دستورالعمل ضوابط و معيارهای انتخاب زمين بيمارستانها

تمامی دست اندرکاران بیمارستانی در کشور در یک چیز تفاهم  کامل دارند و آن  هم  کمبود دستورالعملهای تخصصی و امروزین برای جزییات و  حتی کلیات ضوابط مورد نظر حاکمیت درموضوع  مهم و چند بخشی  «بیمارستانسازی»  است......

 بعضی مواقع آنقدر همه چیز در اجرا قفل میشود که طراحان و مجریان  آرزو میکنند ایکاش این مشکل یک دستورالعمل حتی ناقص هم میداشت که تکلیف مشخص شود ، حالا درست یا غلط آن دو دیدگاه بود که بالاخره یکی دیگری را قانع خواهد کرد ، اما وقتی طراح یا مجری یا ناظر نمیدانند که برسر چه چیزی در حال چالش هستند ، کمتر نتیجه به نفع مملکت به بار خواهد نشست......

مدتی است در اقدامی در خور تحسین مدیران دولتی و بخصوص دفتر توسعه منابع فيزيکی و امور عمرانی وزارت بهداشت متونی را در قالب آئین نامه و دستورالعمل تهیه و به جامعه بیمارستانی کشور ارایه نموده اند . این موضوع اقدامی بسیار ارزشمند در عدم اتلاف وقت و سرمایه کشور بوده و حداقل ناظر و مجری و طراح  ، محدوده فکری و اجرایی کارها را قبل از هر اقدام  فیزیکی دانسته و برآن مسیر قدم خواهند نهاد.........

البته اینکه این دستورالعملها نقص دارد یا ندارد ، قدم بعدی است ولی بدون انتشار آرای مدیران دولتی چگونه نقاط ضعف یا قوت برنامه هایشان قابل درک و تغییر است؟  اینکه خبرگان بیمارستانی کشور این موارد را بدانند و معایب آن را در ویرایش های دوره ای احصاء و اثبات نمایند قدم بعد از مرحله تدوین و ابلاغ این ضوابط است ، همانطوریکه جو عمومی  در بعد از ابلاغ هر دستورالعمل  نزد خبرگان و دست اندرکاران بیمارستانداری و بیمارستانسازی هم  ، جنب وجوش برای اصلاح طلبی  را  نشان میدهد که قطعآ لازم و منطقی است......

به هر حال شاید کاملترین و جامعترین آیتم های انتخاب زمین برای بیمارستانها و مراکز درمانی ، مدتی پیش در قالب دستورالعمل ضوابط و معیارهای انتخاب زمین برای بیمارستانها از سوی دفتر مذکور برای اجرا  به دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ گردید.  ایرادات شکلی و ماهوی در مفاهیم و نحوه ابلاغ این دستورالعمل ،  موضوعی است که توسط گروههای مختلف خبرگان بیمارستانی کشور در حال بحث و گفتگوست . لیکن اهمیت و ارزش این ابلاغیه در شکستن دیوار و سد بلاتکلیفی و انشاء نظرحاکمیت برای جامعه بیمارستانی  ، بالاتر از معایب و نواقص و کمبودهای مندرج در آن میباشد.......

در ادامه خلاصه ای از اهم  موارد این دستورالعمل ،  برای تعیین تکلیف آنها که میخواهند بیمارستانی را در آینده شروع نمایند و نیز ،  تطبیق برنامه های توسعه در بیمارستانهای درحال فعالیت ، و نهایتا  ، تنویر افکار متخصصین و بحث و بررسی ایشان برای ویرایشهای بعدی این ابلاغیه ، تقدیم میگردد.......... 

تحلیل ما

متن کامل

دستورالعمل

 

اصول فنی انتخاب زمين مناسب برای بيمارستان

نام دستور العمل:  ضوابط و معيارهای انتخاب زمين مناسب برای بيمارستان

شماره دستور العمل  : AR-0200تاريخ دستور العمل :مرداد1391

 

هدف از ارسال :اين دستور العمل بمنظور رعايت ضوابط و معيارهای فنی انتخاب زمين مناسب جهت احداث بيمارستان به مشاورين ، طراحان و پيمانکاران و دست اندر کاران مربوطه ابلاغ می گردد.

 

ضرورت اجرای دستور العمل :

با توجه به نقش حساس بيمارستانها خصوصا در هنگام بروز بحرانها اعم از طبيعی و غير طبيعی و بمنظور کاهش ميزان مرگ و مير ناشی از

حوادث و بلايا ،لازمست ضوابط و استانداردها و شيوه های طراحی مناسب اعم از اصول فنی انتخاب زمين مناسب و الزامات ساختمانی ،تاسيساتی وتجهيزاتی در کليه بيمارستانها و فضاهای درمانی رعايت گردد .اين امر سهولت در روابط و گردش کار خدمات رسانی و همچنين صرفه جويی در هزينه های ناشی از تغييرات بعدی را نيز در بر خواهد داشت. .

بديهی است با رعايت ضوابط و استاندارد ها امکان ارائه خدمات به نحو مطلوبتر انجام گرديده و نتيجتا تاثير مثبت آن در سلامت جامعه پديدار خواهد شد.

اين دستور العمل در بررسی نقشه های مراکز بيمارستانی دانشگاهها و بخش خصوصی نيز مورد توجه قرار خواهد گرفت.

 

حيطه شمول دستور العمل:

کليه دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی سراسر کشور و همچنين کليه بيمارستانهای بخش خصوصی و دولتی

 

اصول و معيارهای انتخاب زمين بيمارستان

 

الزامات )بايدها و نبايدها(:

 

الف ( عوامل کيفی

 

- 1 مالكيت زمين قطعي بوده و معارض نداشته باشد.

- 2 الزاماً در محدوده طرح جامع واقع شده و با كاربري آن منطبق باشد)در صورت عدم انطباق كاربري،موافقت دست اندركاران تغيير كاربري اخذ گردد(.

- 3 به قطب جمعيت بهره بردار) شهري يا روستايي (نزديك باشد.

- 4 در حاشيه يكي از خيابانهاي اصلي و عريض شهرقرار گرفته و در صدورت قرارگیري در حاشيه شريانهاي اصلي وتندرو، امكان ايجاد كنار گذر و دسترسي فرعي وجودداشته باشد.

- 5 گذرهاي دسترسي به آن، در زمان بروز حوادث و بلايا، مسدود نشده و در هر حال ترافيك روان داشته باشد.

- 6 امكان تأمين خدمات شهري و تأسيسات زير بنايي نظير آب، برق، گاز، تلفن ، فاضلاب، آتش نشداني و ... وجدود داشته باشد.

- 7 در انتخاب زمين، توزيع عادلانه سطوح بيمارستاني در سطح شهر، لحاظ گردد)عدم تمركز بيمارستانها در نقا طمحدود شهر و نيز رعايت حريم ساير بيمارستانها(.

- 8 در ضلع دسترسي اصلي بيمارستان، امكان تفكيك ورودي اصلي و ورودي اورژانس ازيكديگر مقدور باشد.

- 9 در صورت قرارگيري در سايت پرديس، امكان تفكيك ورودي هاي بيمارستان از ساير ورودي هاي سايت مقدور باشد.

- 11 امكان دسترسي سريع، آسان و راحت از اقصي نقاط حوزه جغرافيايي تحت پوشش را داشته باشد.

- 11 وسعت كافي براي چرخش ساختمان و قرارگيري در بهترين جهت جغرافيايي را داشته باشد.

- 12 فضاي كافي جهت ساخت مسكن پزشك )متخصصين مقيم( در سايت با حفظ حريم و دسترسدي مجزا وجدود داشته باشد.

- 13 فضاي كافي جهت پاركينگ پرسنل و ارباب رجوع داشته باشد)حد اقل به ازاي هر دو پرسنل شاغل و هر چهار تخدت بيمار، يك فضاي پارك(.

- 14 زمين پيشنهادي در مجاورت كاربريهاي زير قرار نگيرد و در صورت اجبار ، حداقل فاصله اعلام شده رعايت گردد:

· كارگاههاي صنعتي )حداقل فاصله 211 متر (

· پادگانهاي نظامي)حداقل فاصله 1111 متر (

· فرودگاه)حداقل فاصله 2111 متر از باند و مسير پرواز(

· پايانه هاي قطار،اتوبوس و كاميون)حداقل فاصله 511 متر (

· پاسگاههاي پليس و نيروي انتظامي)حداقل فاصله 211 متر (

· ايستگاهها و دكل هاي مخابراتي، راديويي و تلويزيوني)حداقل فاصله 311 متر (

· مدارس و فضاهاي آموزشي وير مرتبط)حداقل فاصله 111 متر (

· ورزشگاهها)حداقل فاصله 211 متر (

· لالع اصلي و ورودي بيمارستان در مجاورت بافت مسكوني

· ساير كاربريهاي مزاحم به تشخيص كارشناسان بازديد كننده از سايت

- 15 زمين پيشنهادي در خط الرأس تپه و خط القعر دره و در مجاورت گسل قرار نگرفته باشد.

- 16 زمين پيشنهادي در حريم رودخانه و يا در مسير ريزش كوه و بهمن قرار نگرفته باشد.

- 17 در زمين پيشنهادي،عوارض و موانع طبيعي نظير مسيل،گسل، توپوگرافي شديد و ... وجود نداشته باشد.

- 18 خطو انتقال انرژي نظير دكلهاي فشار قوي برق، لوله هاي نفت ، گاز و ... و كانالهداي آب و فاضلاب از درون زمين پيشنهادي عبور ننموده و حريم هاي اعلام شده از سوي مراجع ذيربط رعايت گردد.

 

ب ) عوامل کمی

 

- 1 مساحت زمين

با در نظر داشتن موارد زير:

ر-ابطه سطح اشغال بنا در همكف اغلب طرح هاي جامع شهري ) بين 31 تا 41 درصد مساحت عرصه(

- -رابطه سطح پاركينگ در كاربريهاي بهداشتي و درماني اغلب طرح هاي جامع شهري ) 31 درصد مساحت عرصه يا به ازاي هر دو تخت بيمار و هر پزشك شاغل ، يك پاركينگ(

- بر اساس ماده 19 قانون حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها ورابطه حداقل مساحت فضاي سبز در كاربريهاي بهداشتي و درماني و مراكز دانشگاهي اغلب طرح هاي جامع شهري ) 31 درصد مساحت عرصه(

- بخشنامه هاي معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري ) تعيين سرانه زير بناي تخت هاي بيمارستاني (

- زيربناي تعريف شده براي مراكز جراحي محدود

- سوابق و تجارب دفتر منابع فيزيكي وزارت بهداشدت ، درمان و آموزش پزشكي در طراحي و تعيين تعداد طبقدات بيمارستانها

- پيش بيني فضاهاي جنبي نظير پانسيونهاي پزشكان متخصص، همراه سراي بيماران،اتاقك هاي انتظامات و نگهباني، بوفه و تريا،سالن تحويل و مشايعت جنازه و ...)حدود 11 درصد زير بناي ساختمان اصلي(

 

حداقل عرصه پيشنهادي) مساحت زمين( مورد نياز فضاهاي بيمارستاني به شرح زير اعلام مي گردد:

فضا

حدود زيربناي كل

ساختمانها

متوسط تعداد طبقات

متوسط مساحت

همكف

حداقل عرصه پيشنهادي

مركز جراحي محدود

 511 تا 711 متر مربع

دو طبقه )+زير زمين(

 351 - 251متر مربع

651  متر مربع

بيمارستان  32تختخوابي

2811 متر مربع 

يك تا دو طبقه

 )+زيرزمين(

2811 2111

متر مربع

 5111  متر مربع

بيمارستان  64

تختخوابي

5811 متر مربع

دو تا سه طبقه

 )+ زيرزمين(

3111 2111

متر مربع

 8111  متر مربع

بيمارستان  96

تختخوابي

11111 متر مربع

 

دو تا سه طبقه

 )+زيرزمين(

6111 - 5111

متر مربع

15111  متر مربع

 

بيمارستان  124

تختخوابي

12111 متر مربع

 

دو تا سه طبقه

 )+ زيرزمين(

6111 - 5111

متر مربع

21111  متر مربع

بيمارستان

 161 تختخوابي

15111 متر مربع 

سه تا چهار طبقه

 )+زير زمين(

7111 - 5111

متر مربع

 25111  متر مربع

بيمارستان 211  تختخوابي

17511 متر مربع

 

سه تا چهار طبقه

 )+زير زمين(

7111 - 5111

متر مربع

31111  متر مربع

بيش از

 211تختخواب

به ازاي هر تخت

 85متر مربع

سه تا پنج طبقه

 )+ زير زمين(

7111 - 5111

متر مربع

به ازاي هرتخت 

 151مترمربع

 

در صورت آموزشي بودن بيمارستان، 11 درصد به مقادير فوق افزوده مي گردد.

- 2 هندسه زمين 

چنانچه مساحت زمين در حداقل مقدار پيشنهادي قرار گيرد، آنگاه رعايت موارد زير در هندسه زمين الزاميست:

- طول و عرض زمين با هم متناسب بوده و حداقل اندازه هاي پيشنهادي جدول بند 3 رعايت گردد.

- زواياي زمين راست گوشه بوده و در سطح ، نقصان و كاستي وجود نداشته باشد.

- امكان استخراج)محا ( زمين مربع يا مستطيل به ابعاد پيشنهادي جدول بند 3 در زمين مذكور وجود داشته باشد.

 

- 3 ابعاد زمين

حداقل حاشيه بر اصلي بيمارستان كه ورودي اصلي و وروري اورژانس بر آن واقع شده به شرح جدول زير پيشنهاد ميگردد:

ظرفيت بيمارستان

 

عرض متعارف ساختمان

طرح ها و بيمارستانهاي

موجود

حداقل طول پيشنهادي ضلع زمين در بر اصلي

  )با امكان تردد خودرو از طرفين ساختمان(

طول ضلع ديگر

زمين) استنتاج از حاشيه و مساحت(

بيمارستان 32تختخوابي

55 متر

75 متر

71 متر

بيمارستان 64تختخوابي

71 متر

111 متر

111 متر

بيمارستان 96تختخوابي

121 متر

141 متر

111 متر

بيمارستان 124تختخوابي

131 متر

161 متر

125 متر

بيمارستان 161تختخوابي

131 متر

171 متر

151 متر

بيمارستان 211تختخوابي

131 متر

181 متر

171 متر

بيش