وضعیت فیزیکی بیمارستانهای کشور به گونه ای است که قدمت ساخت اغلب آنها به بیش از 30 تا 50 سال می رسد. به خصوص آن دسته از بیمارستانهای کلانشهر تهران که بیشترین مراجعات روزانه را دارند. به طوریکه گفته می شود 80 درصد بیمارستانهای پایتخت دارای بنای فرسوده هستند.
بر اساس آمارها در حال حاضر به ازای هر 1000 ایرانی حدود 1.4 تخت بیمارستانی در کشور وجود دارد. این در حالی است که میزان حوادثی نظیر بلایای طبیعی، سقوط از ارتفاع، حوادث حین کار و رانندگی از یک طرف و بیماریهای قلبی عروقی و انواع سکتهها و بیماریهای خاص از سوی دیگر سبب شده که نیاز به تختهای ویژه بیمارستانی بیشتر احساس شود.
به گفته مراد هاشمزهی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بیش از 4 هزار تخت ICU در مراکز درمانی کشور وجود دارد در حالی که سالانه حدود 2 میلیون نفردر اثر حوادث ترافیکی و غیرترافیکی نیازمند بستری در بخشهای مراقبت ویژه هستند که اکثر این تختها غیرفعال و یا غیراستاندارد است.
وی، وضعیت کمبود تخت در بخش مراقبت ویژه بیمارستانها را بحرانی خواند وافزود: علت عمده کمبود تخت در این بخشها هزینه زیاد آن است، به طوریکه هزینه هر تخت ICU به 250 میلیون تومان میرسد و این به غیر از دستمزد و پرسنل بخش مراقبتهای ویژه است. بر اساس آمار موجود 15 هزار تخت بیمارستانی در کشور بالای 40 سال عمر دارند که این مسئله لزوم بازسازی بیمارستانها را نشان میدهد.
مهندس سید محمدمهدی کلانتریان مدیرکل دفتر توسعه منابع فیزیکی و امور عمرانی وزارت بهداشت با اشاره به ساخت و تحویل 16 هزار تخت بیمارستانی در دولتهای نهم و دهم، معتقد است که میزان فرسودگی بیمارستانهای کشور 15 درصد کاهش یافته است. وی از 35 هزار تخت بیمارستانی در حال ساخت خبر داد و افزود: چناچه تختهای در دست اجرای دولت نیز به اتمام رسد، میزان فرسودگی بیمارستانها به 45 درصد کاهش مییابد. به این ترتیب حدود نیمی از تختهای فرسوده، جایگزین خواهند شد.
مدیرکل دفتر توسعه منابع فیزیکی و امور عمرانی وزارت بهداشت همچنین از طراحی "بیمارستان بحران" برای ارایه خدمت در شرایط خاص و بحرانی خبر داد و گفت: در صورتی که سازمانهای دولتی و یا شهرداری زمین در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند و منابع مالی آن نیز تامین شود، امکان اجرای این طرح در چند نقطه بویژه شمال غرب و جنوب شرق تهران وجود دارد.
نعمتالله منوچهری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس٬ بیشتر بیمارستانهای دولتی را قدیمیساز دانست و گفت: وزارت بهداشت به علت کمبود اعتبارات و نبود حمایتهای لازم، توان نوسازی و استانداردسازی بیمارستان را ندارد. وی افزود: یکی از مسائل اصلی در تخریب زودهنگام بیمارستانها، نداشتن نظارت صحیح بر ساخت این ساختمانهاست. در حالی که متولی اصلی این امر وزارت بهداشت محسوب می شود اما در هنگام اجرا این وزارتخانه نظارت کمی بر اجرای طرحها دارد.
منوچهری با تأکید بر تخصصی بودن ساخت و ساز ساختمان بیمارستانها٬ گفت: ایجاد این ساختمانها نیاز به ناظرانی از بخش بهداشت و درمان دارد تا تمام مسائل ایمنی و بهداشتی لازم در هنگام ساخت، مورد بررسی قرار گرفته و لحاظ شود. منوچهری با اشاره به تبعات سهلانگاری از سوی مسئولان درباره اجرایی نکردن طرحهای نوسازی بیمارستانهای کشور، یادآور شد: مسئولان باید برای تأمین جان مردم برنامه ریزی منظم و مدونی انجام دهند در غیر این صورت باید تمام مسئولیت اتفاقات و حوادث را بپذیرند.
این نماینده مجلس با بیان اینکه نداشتن نظارت صحیح بر ساخت و ساز بیمارستانها، غیراستاندارد شدن این ساختمانها را به دنبال دارد٬ افزود: متولیان این امر باید با برنامه ریزی٬ ساخت این مراکز را زیر نظر گیرند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه متولی ساخت بیمارستانهای کشور، وزارت تعاون، کار و رفاهاجتماعی، وزارت بهداشت و وزارت راه و شهرسازی است، اظهار داشت: در صورت وقوع زلزله در کلانشهرها٬ بافت فرسوده بیمارستانها اولین مکانی است که متلاشی میشود و به این ترتیب گروههای خدمت رسان در بیمارستانها نمیتوانند خدمت ارائه دهند.