عبدالعزیز فرمانفرمائیان از بنیانگذاران مهندسی جدید  در ایران بوده و سهم بسیار مهم و بزرگی در معماری معاصر ایران داشت .............
عبدالعزیز فرمان فرماییان در سال ۱۲۹۹ در خانواده ای صاحب نام در شیراز به دنیا آمد وی تحصیلات خود را در دانشکده بوزار پاریس گذراند و در آوریل دهه ۳۰ فارغ التحصیل شد و به ایران بازگشت.........
در ابتدا در گاراژ خانه پدرش شروع به طراحی برای خانه های اقوام و دوستان کرد و سپس به استخدام دفتر دانشگاه تهران درآمد. وی پس از چندی با مهندس آفتن دلیان، سیهون و قیاهی در یکی از آتلیه های دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران تحت ریاست مهندس فروغی به کار تدریس پرداخت..........

تعداد کارهای ماندگار وی بیشمار است از استادیوم یکصدهزارنفری آزادی تا ساختمانهای وزارت کشاورزی ،وزارت کار، فرودگاه مهرآباد، موزه فرش، کاخ نیاوران، دانشکده دامپزشکی ، برجهای ونک پارک ، و....همچنین تعدادی از کارهای درمانی وی عبارتند از:.
·– از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۰ ،  برای شرکت  نفت (کنسرسیوم) ، بیمارستان ها ، کلینیک ها ، و غیره
سازمان بهزیستی ، ساختمان اداری ، ۱۹۶۴
– دانشگاه اهواز بیمارستان ۳۰۰ تخت با امکانات برای مرکز آموزش پزشکان ، ۱۹۶۵
– بیمارستان عمومی ارتش جمهوری اسلامی ، تهران ، ۲۰۰ تخت بیمارستان با بخش های جراحی ماژور ، ۱۹۶۸
– بیمارستان ، آبادان (با همکاری ویلسون ، میسون و همکاران) ، ۲۵۰ تخت با مرکز اصلاح و ترمیم عیوب استخوانی و مرکز توانبخشی ، ۱۹۵۹
– طرح گروه داروئی پخش دارو (با ویلسون ، میسون و همکاران) ، ۲۰،۰۰۰ متر مربع، ۱۹۶۵
 

متن کامل

عبدالعزیز فرمانفرمائیان

عبدالعزیز فرمانفرمائیان (۱۲۹۹- ۱۳۹۲/۳/۳۰ ) معمار معاصر ایرانی، استاد دانشگاه تهران و از بنیان گذاران نظام مهندسی جدید در ایران است. او فرزند عبدالحسین میرزا فرمانفرما از متموّلین طراز اول ایران بود.

وی در سال ۱۲۹۹ در خانواده‌ای متمول و وابسته به سلطنت قاجار بدنیا آمد. تحصیلات خود را در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس گذراند و در آوریل دهه ۳۰ فارغ التحصیل شد و به ایران بازگشت.

او ابتدا در گاراژ پدر خود کار طراحی را آغاز نمود. وی سپس در یکی از آتیله‌های دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران زیر نظر محسن فروغی همراه با مهندس آفتن دلیان، هوشنگ سیحون و حیدر غیایی به کار و تدریس مشغول شد.

آثار تولیدی دفتر وی عمدتا به صورت کامل با طراحی معمارانی که در آنجا شمغول به کار بودند ابه انجام میرسید و وی نقش راهبردی در روند جاری قراردادها و امور مدیریتی را بر عهده داشت. ت

مامی جمع پرشمار برادران و خواهران وی از شخصیت های ذینفوذ عصر پهلوی در ایران بودند. برادرزاده وی فیروز فیروز نیز به معماری در ایران اشتغال دارد.

وی ٣١ خرداد ١٣٩٢ شمسی برابر با ٢١ ژوئن ٢٠١٣ میلادی در املاک خود در اسپانیا به سن ٩٣ سالگی درگذشت.

هیچ اثری از وی در خارج از ایران در طی ٣٥ سال حضورش در خارج از ایران ثبت نشده است.

فرمانفرمائیان در دوره ریاست جمهوری بیل کلینتون  طی شکایتی از دولت ایران از محل حساب های بلوکه شده ایران در ایالات متحده کل خسارت خود در رابطه با خروجش از ایران را که بالغ بر یک ملیون دلار بود دریافت کرد.

▪ از جمله آثار وی:

استادیوم ورزشی آزادی

ساختمان‌های شرکت نفت

مسجد دانشگاه تهران

طرح ساختمان راکتور اتمی دانشگاه تهران

ساختمان وزارت کشاورزی

ساختمان وزارت کار

ساختمان بانک اعتبارات ایران

ساختمان پست و تلگراف و تلفن

فرودگاه مهرآباد

طرح اولیه فرودگاه جدید امام خمینی

تهیه طرح جامع شهر تهران

برجهای سامان( برجهای سه قلوی خیابان ستارخان تهران)

برجهای ونک‌پارک

ساختمان بورس

دانشکده دامپزشکی

کاخ مادر سعد آباد

کاخ نیاوران

ساختمان اداری صدا و سیما

موزه فرش تهران

– وزارت کشاورزی ، ستاد ۲۲ یک ساختمان اداری ، ۱۹۷۶
– ستاد شرکت ملی نفت ایران  (در همکاری با یحیی Etehadieh) ، ۱۳ داستان را در دفتر تهران ، ۱۹۶۱
– مخابرات مرکز ، ۲  برج در تهران (فرعی قرارداد از Aneg) ، ۱۹۷۴
– وزارت راه ، ساختمان ستاد ۱۴ ، ۱۹۵۹
– مرکز استودیو تلویزیون ملی ایران  ، دفاتر و امکانات دیگر در تهران ، ۱۹۷۲
– دفتر گروه Beh شهر  ، دفاتر و امکانات دیگر ، ۱۹۶۹
– مجتمع تجاری خانه مرکز  ، برج ۳ سه ۲۰۰،۰۰۰ نیم مربع metes به پایان رسید ،
– بانک صادرات اصفهان شعبه دفتر ، تسهیلات بانکی ، ۱۹۷۸
– ساختمان بانک کار  ، ۲۳  دفاتر ساختمان ، ۱۹۶۰
– بانک Etebarat / اعتباری Lyonnais ، دفاتر و تسهیلات بانکی ، ۱۹۶۸
– دفاتر مرکزی کنسرسیوم نفت (با همکاری ویلسون ، میسون و همکاران) ، یک ساختمان اداری ۸ ، ۱۹۶۰
– -- مرکز المپیک تهران
– استادیوم فوتبال و دو میدانی و  ، ۱۰۰،۰۰۰ صندلی استادیوم با همه امکانات مرتبط با دریاچه مصنوعی در شمال پیچیده ، ۱۹۷۰
– استادیوم چند منظوره تحت پوشش (در همکاری با SOM سان فرانسیسکو) ، ۱۲،۰۰۰ صندلی ، ۱۹۷۹
– شنا و استخر تحت پوشش (غواصی با همکاری SOM سان فرانسیسکو) ، ۳۰۰۰ صندلی ، ۱۹۷۴
– دفتر ساختمان و مرکز مطبوعات ، ۱۹۷۴
– محدوده تیراندازی ، اسلحه دست و riles ، ۱۹۷۴
– دام محدوده تیراندازی ، ۱۹۷۴
– از زمینه های آموزش درب ، هاکی ، دو و میدانی ، ۱۹۷۴
– از درب و زمین تنیس هاکی میدانی ، برای اهداف آموزشی ، ۱۹۷۴
– اتصال جاده ها و پل ها به جاده اصلی کرج ، ۱۹۷۴
کاخ
* کاخ نیاوران جدید ، ۱۹۶۷
*بازسازی کاخ نیاوران قدیمی ، ۱۹۶۷
غمگین آباد * ملکه Mothe ‘sاقامت ، ۱۹۷۲
غمگین آباد * شاهزاده محمود رضا اقامت ، ۱۹۶۵
فرودگاه
–گسترش برنامه فرودگاه مهر آباد
· صحن ، سمت هواپیما با ۳۸ جاده خدمات زیر زمینی و شبکه زیرین ، ۱۹۷۲
·  ترمینال بین المللی مسافری ارائه خدمات شماره ۲ ، ۱۹۷۲
·  ترمینال ، امکانات برای زائران حاجی ترک و بازگشت شماره ۳، ۱۹۷۰
·  ترمینال بین المللی مسافری ارائه خدمات شماره ۴، ۱۹۷۴
· غرفه دولت  ، مناطق پذیرش ، سالن ، آشپزخانه ، غذاخوری و امکانات
ساختمانهای آموزشی ، ۱۹۷۸
– پروژه آموزش و پرورش ایران(با همکاری Scandiacnsuk بین المللی بانک جهانی ، پروژه ، برنامه ریزی کارشناسی ارشد ، انتخاب محل ، طراحی و ساخت مدارس و کالج ها ۴۹ در ۱۹ شهرستانها و شهرهای کوچک در ایران ، ۱۹۷۴
– دانشگاه تهران
— تهران آزمایشگاه های دانشکده مهندسی ، آزمایشگاه های الکترو مکانیکی ، ۱۹۶۵
– پروژه انرژی اتمی برای دانشگاه تهران ، ۱۹۶۵
*سالن اجتماعات مدرسه  فنی ، ۵۰۰ صندلی ، ۱۹۶۵
*آزمایشگاه های  هیدرولیک دانشکده کشاورزی   ، ۱۹۵۸
* دانشکده کشاورزی ، ۱۹۶۰
* دانشکده علوم  دامپزشکی  ، ۱۹۶۷
* دانشکده علوم مرکز تحقیقات اتمی ، ۱۹۵۹
* ساختمانهای مسکونی برای دانش آموزان در امیر آباد ، ۱۹۵۹
و  رستوران برای دانشجویان در امیر آباد
بهداشت ، درمان و بیمارستان
–  سازمان بهزیستی ، ساختمان اداری در ۵ داستان ، ۱۹۶۴
– دانشگاه اهواز بیمارستان ۳۰۰ تخت با امکانات مرکز آموزش پزشکان ، ۱۹۶۵
– بیمارستان عمومی ارتش جمهوری اسلامی ، تهران ، ۲۰۰ تخت بیمارستان با بخش های جراحی ماژور ، ۱۹۶۸
– بیمارستان ، آبادان (با همکاری ویلسون ، میسون و همکاران) ، ۲۵۰ تخت با مرکز اصلاح و ترمیم عیوب استخوانی و مرکز توانبخشی ، ۱۹۵۹
متفرقه
– موزه فرش ، ۲ طبقه شامل سالن نمایشگاه ، کتابخانه تحقیق و فرش ، ۱۹۷۸
– هتل تفریحگاه اسکی شمشک  ، ۳۰ اتاق با امکانات تفریحی ورزشی به اضافه رستوران و قفل اتاق
–مجتمع های صنعتی ارج ، کارخانه ۲۰،۰۰۰ متر مربع و امکانات فروشگاه اضافه ۵،۰۰۰ متر مربع فضای اداری واحد از آپارتمانهای کارکنان ، ۱۹۶۵
– طرح گروه داروئی پخش دارو (با ویلسون ، میسون و همکاران) ، ۲۰،۰۰۰ متر مربع از بوته ، آزمایشگاه ها و دفاتر ۳۰۰ ، ۱۹۶۵
– مرکز خرید ارتش ایران ، ۲۰،۰۰۰ متر مربع در ۳ طبقه به علاوه سطح زیرزمین ، ۱۹۶۶
– مخابرات و زمین ، ایستگاه های ماهواره ای برای ارتباطات Northup صفحه ، ۱۹۷۰
– طرح جامع تهران (با همکاران Gruen) ، ۲۵ سال برنامه رشد و سیاست ها ، برنامه بهبود سرمایه ، استفاده از زمین و توسعه در خصوص کنترل جهت رشد را برای سرمایه ۵٫۵ میلیون جمعیت ، محور تنظیم در ۱۰ شهر خطی در امتداد شرق به غرب ،  جوان سازی بخش های عمده ای از مناطق مسکونی و جنوب تهران
– شهر جدید لویزان ، برنامه ریزی کارشناسی ارشد ۳،۲۰۰ هکتار برای جمعیت ۲۸۰،۰۰۰ جامعه در محور شرق تهران ، ۱۹۷۷
–  شهر جدید کان ،  در ۴،۰۰۰ هکتار در محور غرب تهران ، ۱۹۷۷
– جامعه سرچشمه ، ۲،۵۰۰ واحد مسکونی برای توسعه معدن مس هیات صنایع ، ۱۹۷۸
· اصفهان ، ۱۴۰ هکتار برای توسعه جامعه از ۱۵،۰۰۰ نفر ، ۱۹۷۸
·– از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۰ ، همه کار برای شرکت عامل  نفت (کنسرسیوم) ، در حال حاضر به عنوان پایه در مدارس ، خانه ها ، باشگاه های خانه ها ، بیمارستان ها ، کلینیک ها ، و غیره… شده است را طراحی و ساخته شده توسط AFFA و ویلسون و فراماسون بوده از لندن است.
– Note3 ، طراحی و ساخته شده است ،  فرودگاه جدید بین المللی تهران ، ساختمان ترمینال و در حدود ۱۰۰ امکانات پشتیبانی های مختلف ، (با همکاری TAMS نیویورک) ، احداث باند فرودگاه ، آغاز شده در سال ۱۹۷۸
– آکادمی نیروی هوایی در نزدیکی اصفهان (با همکاری دفتر شیکاگو SOM)
– کاخ سلطنتی جامعه و میدان اسب دوانی
– بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تاج و تخت موزه جواهرات در عباس آباد ، تهران

-----------------------------
توجه : تمام تاریخ ها و سطوح تقریبی می باشد
برگرفته شده از www.caroun.com
ترجمه توسط گروه abcCAD