رادیولوژیست ها: ورود پزشکان غیر متخصص ممنوع
رادیولوژی به عنوان روش تشخیصی پیشرفته در پزشکی امروز کاربرد فراوان دارد اما رادیولوژیست ها گذراندن چند واحد از سوی پزشکان را برای بکارگیری دستگاه های پیشرفته و تشخیص وضعیت بیماران ناکافی می دانند.
اگر شما هم به عنوان رادیولوژیست چهار سال از عمرتان را به گذراندن دروس اختصاصی این فن تشخیصی پیشرفته گذرانده باشید قطعا از اینکه یک پزشک ولو متخصص در سایر رشته ها با خرید یک دستگاه رادیولوژی یا سونوگرافی پا در کفشتان گذارده و بخواهد با گذراندن چند واحد نقش شما را بازی کند، احساس خوبی نخواهید داشت.
همین احساس چندین بار رادیولوژیست ها را به سمت ابراز اعتراض گسترده صنفی پیش برده اما شواهد فعلی نشانگر بی نتیجه بودن این اعتراض ها است.
رشته رادیولوژی در میان سایر رشته های پزشکی جایگاه خاصی دارد و دانشجویانی که در معرض انتخاب این رشته هستند می دانند که برای ورود به این رشته باید رتبه آزمون آنها زیر100 باشد.تا اندکی پیش، سونوگرافی مختص رادیولوژیست ها بود اما حالا این امر در غالب مطب های پزشکان متخصص زنان و زایمان انجام می شودتا جاییکه این تصور غلط به بیماران القا شده است که برای انجام این روش تشخیصی نیازی به حضور در نزد رادیولوژیست ها ندارند.
پزشکان متخصص زنان و زایمان ادعا دارند: در زمان رزیدنتی خود دوره هایی را برای آشنایی با سونوگرافی گذرانده اند اما رادیولوژیست ها گذراندن این دوره های کوتاه مدت را ناکافی می دانند.
ورود سایر پزشکان به این رشته تخصصی ، گله مندی رییس انجمن رادیولوژی ایران را به دنبال داشته است به نحوی که به اعتقاد وی انگیزه های مادی به خودی خود نمی تواند دلیل موجهی برای مشروعیت این دخالت آشکار باشد.
دکتر «جلال جلالشکوهی» بیشترین چالش رادیولوژیست ها را در وهله نخست از سوی پزشکان متخصص زنان و زایمان و سپس جراحان عنوان می کند.
وی گفت: شاید این پزشکان در اکثرمواقع علت استفاده از دستگاه سونوگرافی در مطبشان را فقط « تشخیص» عنوان کنند.
وی گفت: موضوع اینجا است که هزینه قابل پرداخت از سوی این بیماران در مطب های یاد شده تقریبا پنج برابر انجام همین کار در نزد یک رادیولوژیست است تاجاییکه گاه برای انجام سونوگرافی در مطب متخصص زنان و زایمان بیش از 250 هزار تومان اخذ شده است.
وی اظهار می دارد: این افراد نه تنها نباید از بیمار پول بگیرند بلکه حق گزارش دهی یا ریپورت نیز ندارند و رادیولوژیست تنها فردی است که می تواند در این زمینه به ارایه شرح وضعیت بپردازد.
** دو ماه دوره برای کسب تخصص در رادیولوژی ناکافی است
رییس انجمن رادیولوژی ایران اعتقاد دارد : ادعای پزشکان غیر متخصص برای توجیه این دخالت، گذراندن یک دوره آموزش دو ماهه است در حالیکه رادیولوژیست ها چهار سال آموزش دریافت می کنند.
دکتر« شهرام اسداللهی » - رادیولوژیست - ،هرگونه ورود غیر تخصصی به این بخش را متضمن برجای تبعات منفی برای بیماران می داند.
وی تصریح کرد: گاهی اوقات برآیند تشخیص های اشتباه در سونوگرافی برای بیماران فاجعه بار است.
وی به نمونه ای اشاره می کند که یک متخصص زنان و زایمان در سونوگرافی از یک بیمار، توده پرعروقی را در ناحیه لگن مشاهده که به گمان وی این توده سرطانی بوده و باید با عمل جراحی از بدن بیمار خارج می شد.
اسداللهی افزود: این متخصص با انجام جراحی توده را از ناحیه لگن بیمار برمی دارد غافل از اینکه این توده نه سرطانی که یک کلیه لگنی بوده که در نتیجه جراحی و برداشتن،بیمار مذکور راهی بخش دیالیز کرد.
** بوریا باف اگر چه بافنده است، نبرندش به کارگاه حریر
اسدالهی گفت: سونوگرافی علمی است که برای آن حداقل هزاران صفحه کتاب نوشته شده است و اینگونه نیست که هر پزشک غیر متخصصی پشت این دستگاه بنشیند و اظهار نظر و گزارش نویسی کند.
وی با بیان اینکه « بوریا باف (حصیرباف) اگر چه بافنده است، نبرندش به کارگاه حریر» اظهار می دارد: نشستن پشت دستگاه سونوگرافی توسط یک پزشک غیر رادیولوژیست، مثل این می ماند که به جای خلبان یک هواپیما از راننده تاکسی بخواهند که این وسیله را ناوبری کند واستدلال هم این باشد که هواپیما به راننده نیاز دارد و خب راننده هم که داریم!
** حکایت سرکیسه کردن بیمار
دکتراسداللهی در ادامه به انجام کار غیر اخلاقی و سرکیسه کردن بیمار توسط برخی پزشکان با استفاده از دستگاه سونوگرافی اشاره می کند.
وی اضافه می کند: برخی با انجام یک سونوگرافی به بیمار می گویند که مشکلی مثل«کیست تخمدان « دارند و یا به مادر باردار هشدار می دهد که جنین اش با پا به دنیا می آید و انجام عمل سزارین برای وی ضروری است.
به گفته وی با اینگونه اظهار نظرهای منفعت طلبانه ،؛بیمار ناچار متحمل عمل جراحی غیر ضروری و پر هزینه می شود.
وی افزود: اگر قرار باشد پزشکان خودشان سونوگرافی انجام دهند و بیمار را از مراجعه به رادیولوژیست منع کنند دیگر بیماری برای رادیولوژیست باقی نمی ماند.
وی به عنوان نمونه به شهر بم اشاره می کند که هر رادیولوژیستی که قدم به این شهر می گذارد بعد از مدتی با مشکل کمبود بیمار مواجه می شود زیرا به عنوان مثال تمام پزشکان متخصص زنان وزایمان در این شهر سونوگرافی را نیز انجام می دهند و هیچ بیماری به متخصص رادیولوژی ارجاع داده نمی شود.
** اعتراضات بی نتیجه
اسداللهی می گوید : با وجود تجمع پزشکان و تصویب قوانین برای حفظ حقوق آنها، مسوولان اجرا قوانین را پشت گوش می اندازند و هنوزهم پزشکان غیرمتخصص در رادیولوژی به ویژه در شهرهای بزرگ از جمله تهران و شیراز با انجام سونوگرافی، پول های کلانی از بیماران می گیرند.
وی یاد اوری کرد: رادیولوژیست ها بارها برای دفاع از حقوق صنفی خود تجمع کرده اند اما به نظر می رسد که زیاد راه به جایی نبرده اند.
** تخلف ها را گزارش دهید
رییس اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ذکر اینکه رادیولوژی کار تخصصی است که توسط یک رادیولوژیست باید انجام شود، تاکید می کند: پزشکان غیر رادیولوژیست در صورت استفاده از دستگاه سونوگرافی ، حق گرفتن تعرفه مجزا از بیمار را ندارند.
دکتر «سید سجاد رضوی» گفت: پزشک غیر متخصص اگر سونوگرافی یا هر اقدام مربوط به رادیولوژی را انجام دهد حق ارایه ریپورت یا گزارش را ندارند و تنها مرجع گزارش در این زمینه پزشک رادیولوژیست است.
وی افزود: معاونت های درمان دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور در صورت مشاهده یا دریافت این اخبار با پزشک مربوطه برخورد می کنند.
وی توصیه کرد: مردم این گونه تخلف ها را حتما به معاونت درمان دانشگاه های علوم پزشکی استان خود اعلام کنند.
در حالیکه یکی ازبزرگترین چالش های رادیولوژیست ها، انجام سونوگرافی توسط متخصصان زنان و زایمان است دکتر رضوی تصریح دارد :متخصص زنان و زایمان می تواند از دستگاه سونوگرافی در تشخیص استفاده کند اما نباید تعرفه ای جداگانه بابت این اقدام از بیمار دریافت کند.
رییس اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی در عین حال به یک موضوع دیگر یعنی هزینه معقول مطب پزشکان متخصص مختلف اشاره می کند.
این مقام مسوول در وزارت بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی توضیح می دهد: هزینه های یک مطب که پزشک آن از تجهیزات ساده ای از جمله گوشی ، یک تخت و یک پاراوان استفاده می کند تا مطب پزشکی که مجبور است از تجهیزاتی از جمله سونوگرافی هم استفاده کند، متفاوت است بنابراین تعرفه ویزیت این پزشکان هم باید تفاوت کند .
وی اضافه کرد: مساله اینجا است که بیمه ها تمام این پزشکان را یکسان در نظر می گیرند و تعرفه ویزیت آنان را یکسان لحاظ می کنند.
وی می گوید:بیمه باید تعرفه متخصص زنان وزایمان را که مجبور است برای تشخیص بهتر از دستگاه سونوگرافی استفاده کند بیشتر از یک پزشک متخصص دیگر که از تجهیزات ساده تری استفاده می کند، لحاظ کند.
رضوی با بیان اینکه دراین باره درحال مذاکره با بیمه ها هستند ابراز امیدواری کرد: این مساله تا پایان امسال حل شود و در تعرفه های جدید پزشکی سال آتی این ملاحظات مورد نظر رعایت شود.
در مجموع اینکه وضعیت رادیولوژیست ها اگر به منوال کنونی ادامه یابد به نظر می رسد که در آینده تیشه ای جدی بر ریشه این رشته تخصصی پزشکی وارد شود و پزشکان کمتری برای گذراندن رشته تخصصی در رادیولوژی گرایش پیدا کنند و جذب رشته های دیگر شوند.
17 آبان برابر با هشتم نوامبر هر سال روز جهانی رادیولوژی یا کشف اشعه ایکس نامگذاری شده است روی که به رغم جهانی بودن اما اثری از آن در تقویم رسمی کشور دیده نمی شود.
------------------------------
پایان