بررسی پدیده افسردگی در خاورمیانه و ایران
ایران دارای رتبه اول فاصله طبقاتی در دنیا
رشد نگران کننده آمار خودکشی در کشور
مجله اکونومیست در سال 2012 به طور رسمی اعلام کرد میزان دارایی 20 درصد ثروتمندان ایران 43 برابر میزان دارایی 20 درصد فقیران این کشور است و ایران با پشت سر گذاشتن دیگر شریک تجاری و سیاسی خود یعنی بولیوی به رتبه اول فاصله طبقاتی در دنیا رسید. فاجعه‌آمیز بودن این واقعه زمانی ملموس‌تر خواهد شد که دریابیم میانگین جهانی دارایی 20 درصد ثروتمندان نسبت به 20 درصد فقیران شش برابر و در کشور ژاپن دو برابر است.
براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی افسردگی عبارت است از نوسانات منفی خلق و خوی و رفتارهای شخصی که منجر به رفتارهای عاطفی منفی نسبت به شرایط روزمره زندگی، بی‌تفاوتی، ناامیدی، بی‌انگیزگی و پرخاش در محیط خانواده، جامعه و محل کار می‌شود و در بدترین حالت به خودکشی فرد می‌انجامد. آمارهای رسمی این سازمان که براساس اطلاعات به دست آمده از روانپزشکان هر کشور عنوان می‌شود، حاکی از آن است که در حال حاضر 400 میلیون نفر به بیماری افسردگی مبتلا هستند. در ایران آمارها نشان می‌دهند که نزدیک به 20 تا 25 درصد از مردم دچار افسردگی هستند و از این تعداد بیش از هفت درصد یعنی بین چهار تا شش میلیون نفر به افسردگی مزمن اما قابل درمان مبتلا هستند.
خانم کاترین ترانهوست که تحقیقات تخصصی در مورد افسردگی در کشورهای خاورمیانه انجام داده است، خاطرنشان کرده میان آمار بیکاری در جوانان، هزینه‌های بالای زندگی، فاصله طبقاتی، نابرابری‌های جنسیتی و جنگ با میزان افسردگی در این منطقه جغرافیایی رابطه مستقیمی وجود دارد که در اکثر موارد آن منجر به خودکشی با فرجام می‌شود.
آمارهای جهانی نشان می‌دهند که میزان خودکشی ناشی از افسردگی در طول 40 سال گذشته نزدیک به 60 درصد افزایش داشته است که به طور متوسط در حال حاضر هر 40 ثانیه یک فرد در دنیا خودکشی می‌کند. آمار خودکشی در ایران نسبت به میانگین جهانی پایین است اما با این حال رشد آن بسیار نگران‌کننده است. در حال حاضر به طور میانگین 11 تا 12 نفر در ایران به خودکشی مبادرت می‌ورزند. آمارهای سازمان بهداشت جهانی که در واشنگتن پست منتشر شده است نشان می‌دهد ایران در نقشه جهانی پراکندگی افسردگی با بیش از هفت درصد آمار رسمی افسردگی در زمره 15 کشور ابتدایی افسرده دنیا به شمار می‌رود.
ایرانی‌ها در رده‌بندی شادترین مردم دنیا در میان 158 کشور رتبه 110 را در اختیار دارند. این در شرایطی است که کشورهای لبنان در رتبه (103) دنیا، تاجیکستان در رتبه (106) و فلسطین اشغالی در رتبه (108) دنیا قرار دارند که با وجود سال‌ها درگیری با مسایل جنگ و بحران‌های داخلی به لحاظ شادی از مردم ایران شادتر هستند.
بیکاری عامل دوم افسردگی در ایران
براساس آمارهای سازمان جهانی اقتصاد میزان بیکاری در میان جوانان ایرانی 7/25 درصد است این در حالی است که میزان بیکاری کلی جمعیت کشور ایران 9/10 درصد است.
فاصله طبقاتی
مجله اکونومیست در سال 2012 به طور رسمی اعلام کرد میزان دارایی 20 درصد ثروتمندان ایران 43 برابر میزان دارایی 20 درصد فقیران این کشور است و ایران با پشت سر گذاشتن دیگر شریک تجاری و سیاسی خود یعنی بولیوی به رتبه اول فاصله طبقاتی در دنیا رسید. فاجعه‌آمیز بودن این واقعه زمانی ملموس‌تر خواهد شد که دریابیم میانگین جهانی دارایی 20 درصد ثروتمندان نسبت به 20 درصد فقیران شش برابر و در کشور ژاپن دو برابر است.
ناعادلانه بودن توزیع ثروت براساس جنسیت
از سویی دیگر مجمع جهانی اقتصاد در گزارش منتشرشده خود در سال 2015 اعلام کرده رتبه ایران براساس توزیع عادلانه ثروت از میان 142 کشور مورد بررسی قرار گرفته که رتبه 137 را داراست. به طوری که بدتر از کشورهای عربستان، موریتانی، گینه، لبنان، ساحل عاج و کمی بهتر از کشورهای مالی، سوریه، چاد، پاکستان و یمن است.
فساد اداری عامل دیگر افسردگی
فساد اداری در کشورهای در حال توسعه از مهم‌ترین عوامل بروز افسردگی شخصی با رشد سریع که منجر به افسردگی اجتماعی می‌شود، است.
فساد اداری از جایی در افسردگی موثر واقع می‌شود که مهم‌ترین عاملی که اکثریت جامعه به آن باور دارند باورهای اخلاقی است. حال این مساله توسط اقلیتی زیر پا گذاشته می‌شود که با انعکاس آن تمام اکثریت جامعه را دچار تردید، یاس و ناامیدی مطلق می‌کند و در نتیجه به مرور اخلاقیات توسط اکثریت نادیده گرفته شده و دیگر خود را ملزم به رعایت موارد اخلاقی نمی‌بیند و به همان عملی که در ابتدا توسط اقلیتی محدود انجام می‌گرفت متوسل می‌شود و در نهایت کاهش حساسیت اخلاقی جامعه، یک کشور را با توجه به کسب تجارب موفق منفی و انحراف اخلاقی به سمت فساد اداری و بی‌تفاوتی محض سوق داده و دیگر انگیزه‌ای برای مبارزه با فساد اداری در هیچ شخصی پدیدار نمی‌شود.
فساد اداری عموما در قالب رشوه به عنوان یک روش پذیرفته شده توسط همگان نهادینه می‌شود. حداقل اثر منفی این شرایط منجر به دو دستگی در جامعه می‌شود که دسته‌ای همچنان به اخلاق انسانی باور داشته و دسته‌ای دیگر با زیرپا گذاشتن آن به مقاصد خود خواهند رسید و به مرور زمان در اغلب موارد منجر به پایان یافتن امید اجتماعی و آغاز افسردگی، بی‌تفاوتی و عدم فعالیت‌های اصلاحی آنان می‌گردد. بر این اساس اکثریت این افراد درمی‌یابند که در این شرایط امیدی برای زنده ماندن شخصیت فردی و اجتماعی‌شان نیست مگر آنکه به روش‌های نامعمول رایج رو بیاورند.
فساد اداری در کشورهای خاورمیانه به حدی وسیع و گسترده است که براساس آمارهای جهانی منتشر شده، میانگین جهانی فساد اداری در میان 175 کشور دنیا 43 از 100 و در کشورهای خاورمیانه 38 از 100 است (هر چقدر میزان عدد اعلام شده به صفر نزدیک‌تر باشد بیانگر فساد اداری
گسترده‌تری است.)
شفاف‌ترین و سالم‌ترین سیستم اداری در کشورهای خاورمیانه در اختیار کشورهای امارات متحده عربی و قطر است که به ترتیب میزان امتیاز کسب شده آنها 70 و 69 از 100 و رتبه جهانی آنها در سلامت اداری 25 و 26 در جهان است.
ایران با دارا بودن عدد 27 از 100 در زمره کشورهایی است که فساد اداری در آن گسترده است و در میان 175 کشور رتبه 136 را از نظر شفافیت و سلامت اداری به همراه لبنان در اختیار خود قرار داده است و حتی میزان شفافیت و سلامت اداری آن بدتر از کشورهای الجزایر (رتبه 100)، مصر (رتبه 94)، تونس (رتبه 79) و رژیم اشغالگر قدس (رتبه 37) و بهتر از یمن (رتبه 161)، عراق (رتبه 170) و سودان (رتبه 173) است.
-----------------------
پایان