سلامت یاران داوطب هلال احمر چگونه «همراه» بیماران «تنها» میشوند؟
شاید یکی از خلاءهای حوزه سلامت که روند درمان را دچار اختلال می کند، عدم توجه به نیازهای روحی و روانی بیماران بستری در بیمارستان ها باشد.
بیماران همواره از طولانی شدن روند درمان و بستری در بیمارستان ها، آزرده خاطر هستند. بطوریکه این وضعیت باعث می شود از نظر روحی و روانی نیز دچار مشکل شوند. این وضعیت برای آن دسته از بیمارانی که در مدت زمان بستری در بیمارستان، همراه ندارند، بیشتر آزار دهنده است.
بررسی های روان شناسی نشان می دهد که توجه به نیازهای روحی و روانی بیماران، تاثیر بسزایی در روند درمان و بهبود بیماری دارد. موضوعی که کمتر در نظام سلامت کشور ما مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که اگر، یکی از شاخص های ارتقای سلامت، توجه به مسائل روحی و روانی بیماران و حتی افراد سالم جامعه است.
حالا، سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر در صدد اجرای طرح «سلامت یار» است. طرحی که می خواهد به سراغ بیماران «تنها» در بیمارستان ها برود و اگر تمایل داشتند، با آنها حرف بزنند.
فرحناز رافع رئیس سازمان داوطلبان هلال احمر، معتقد است که وظیفه اخلاقی متولیان جمعیت هلالاحمر این است که پیشنهادهای مشخص و ملموسی برای اعضا و داوطلبان در سطوح مختلف مشارکت داشته باشند. اجرای طرح سلامتیار هم دقیقاً توجه جدی به اقدامهای خیریه فرایندی است چرا که بیمارستانهای دولتی که پذیرای بیش از ۸۰ درصد بیماران هستند همواره، امکانات و نیروهای آموزشدیده برای حمایت روحی و روانی بیماران سالمند، تنها و بدون همراه و حتی آگاهی کم را عواملی برای پایین بودن استانداردهای خدمات خود میدانند و پر واضح است تمامی طرحهای جمعیت هلالاحمر بر اساس نیازسنجی، امکانسنجی، مطالعات تطبیقی و هماهنگی با وزارت بهداشت، به مرحله اجرا در میآید. شاید دیدن بیماران سردرگم و تنها در این بیمارستانها، مسئولان و جمعیت هلالاحمر را واداشت زمینه به فعلیت رساندن توان داوطلبان ایرانی را در زیباتر ساختن جامعه فراهم آورند.
وی می گوید: این اقدام داوطلبانه، احترام است، نه ترحم. بنابراین داوطلبان فعال جمعیت هلالاحمر از مدتها پیش برای مشارکت در طرح «سلامتیار» آموزشهای لازم را دریافت کردهاند و با رعایت الزاماتی که یکی از آنها رضایت بیمار و همراهان آنهاست به ارائه خدمت میپردازند و از انجام هرگونه مداخلات درمانی بر حذر هستند.
در همین حال، مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت، با بیان اینکه سلامت یاران داوطلبان دلسوزی هستند که همواره برای خدمت به بیماران در بیمارستان های دولتی آماده اند، ادامه می دهد: آموزش های تئوری و عملی لازم در خصوص نحوه برقراری ارتباط با بیمار به سلامت یاران ارائه می شود.
وی با اشاره به اینکه ملاک های متعددی برای انتخاب بیمارستانهای دولتی به منظور اجرای طرح سلامت یاران در نظر گرفته شده است، می گوید: سلامت یاران، افراد دلسوزی هستند که آموزشهای تئوری و عملی لازم در خصوص نحوه برقراری ارتباط با بیمار را میگذرانند.
مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه مسئولیت سلامت یاران بر عهده رئیس خانه داوطلب سلامت یاران است، در خصوص نحوه پذيرش و هدايت بيماران و مراجعان و همچنین ملاقات كنندگان از سوی سلامت یاران، می گوید: صحبت با بيماران، خواندن كتاب، روزنامه و... براي بيمار، كمک به تغذيه و آشاميدن به بيماران مجاز با محدوديت حركتي اندام فوقاني( مانند بيماران ارتوپدي)، كمک به بيمار در مصرف داروی خوراكی (در اختيار گذاردن آب برای بيمار)، حمايت روحي بيماران و همراهان، كمک به بيماران به منظور انجام فرايض ديني از جمله خدماتی است که از سوی سلامت یاران به بیماران بستری در بیمارستان های دولتی ارائه میشود.
رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر نیز با بیان اینکه طرح سلامت یاران داوطلب مکمل طرح تحول نظام سلامت بوده و هدف غایی آن تکریم بیماران و ارتقای خدمات بیمارستانی است، می گوید: حمایت روحی و روانی از بیماران و همراهان آنها، کمک به انتقال بین بخشی بیماران، تسهیل اموری نظیر پذیرش، ترخیص، تصویربرداری، جلوگیری از حوادث احتمالی در بخش ارتوپدی و سرطانی مانند سقوط بیمار، خواندن ادعیه و کتاب، آموزش خودمراقبتی و نکات بهداشتی پس از ترخیص، کمک به بیماران در حال احتضار و... را به عنوان خدمات درنظر گرفته شده در طرح سلامت یار داوطلب از جمله آن است.
به گفته رافع، سلامت یاران وظیفه آگاهی بخشی در بیمارستان ها را بر عهده دارند به آن معنا که آنها به دنبال ایجاد امنیت خاطر روحی و روانی در میان بیماران هستند.
دکتر سید امیرمحسن ضیائی رئیس جمعیت هلال احمر با بیان اینکه عمده تمرکز در طرح «سلامت یار» توجه به مسائل ترویجی و اطلاع رسانی است، می گوید: اجرای این طرح می تواند سرمنشأ فرهنگ سازی در بخش ارائه خدمات ویژه به بیماران باشد.
وی با بیان اینکه اجرای این طرح، بخشی از طرح تحول سلامت محسوب می شود که در حوزه خدمات پشتیبانی و خدمات غیر دارویی و درمانی بسیار مهم است، می افزاید: به علت تراکم ارائه خدمات در بیمارستان ها، به خدماتی که نوعا کار مستقیم پزشکی و پرستاری نیست، توجه نشده و در واقع نیاز به مراقبت مهربانانه در این بخش ها احساس می شود.
رئیس جمعیت هلال احمر ابراز امیدواری کرد: با انجام کارهای داوطلبانه و اشاعه فرهنگ داوطلبی که نیاز امروز جامعه ماست، مردم به یکدیگر دلبستگی و وابستگی بیشتری پیدا کنند. زیرا، آن چیزی که در ذهن بیمار ماندگار می شود، نحوه برخورد و استقبال از او در بیمارستان است
دکتر محمد آقاجانی معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه اجرای طرح سلامت یار، بهبود بیمار را تسریع می بخشد، ابراز امیدواری کرد با کمک هلال احمر و وزارت بهداشت، زمینه مشارکت مردم در این کار خیر فراهم شود.
وی با بیان اینکه بیمارستان های ایران در سطح دنیا در بخش ارائه خدمات نان مدیکال، رتبه بندی بالایی ندارند، می گوید: باید برای جلب رضایت بیماران در این حوزه کار بیشتری انجام دهیم. طرح تحول سلامت بخشی از این خدمات نان مدیکال را تامین می کند اما برای تامین تمامی نیازهای بیماران در این بخش به فرهنگ سازی نیاز داریم.
معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه بیماران متعددی داریم که همراه، دلسوز و غمخواری در کنارشان ندارند، مسن هستند و مشکلات جسمی و یا مشکلات روحی و روانی دارند که به دلیل بیماری عارض شده است، می افزاید: این بیماران نیاز به حمایت های جسمی و روانی دارند که این نیازها سالهاست مغفول مانده و ما امیدواریم با اجرای طرح سلامت یار، به این حوزه توجه ویژه ای شود.
آقاجانی با اشاره به مشکلات خاص و غیر دارویی و درمانی بیماران، می گوید: راهنمایی بیماران در راهروهای بیمارستان ها، اطلاع رسانی، کمک در امر پذیرش و ترخیص و... نیاز به حضور و ارائه خدمات داوطلبانی غیر از گروه پزشکی در سراسر دنیا ایجاد کرده است و حتی در بیمارستان های کشورهای غربی که محدودیت منابع وجود ندارد، این نیاز به شدت احساس شده است.
وی با بیان این مطلب که ارائه خدمات داوطلبانه در بیمارستان های مدرن دنیا، دید بیماران را نسبت به بیمارستان ها تغییر داده است، معتقد است: اجرای طرح سلامت یار، بهبود بیمار را تسریع می بخشد.
------------------------
پایان