رابطه تعداد تخت های روانپزشکی و زندانیان
هشدار درباره بیماران روانی رهاشده
معاون بیمارستان روانپزشکی رازی با اشاره به این که در همه جای جهان ارتباط مستقیمی بین تخت های روانپزشکی و تعداد زندانیان وجود دارد، گفت:بخش عمده ای از افراد ولگرد و بی خانمان و کارتن خواب همین بیماران روانی هستند که از خدمات درمانی محروم مانده اند.
دکتر فربد فدائی ضمن اعلام این مطلب افزود:در همه جای جهان ارتباط مستقیمی بین تخت های روانپزشکی و تعداد زندانیان وجود دارد.البته نه این که بیماران روانی محتاج به بستری انسان های خطرناکی هستند بلکه مسئله این است که وقتی تخت کافی روانپزشکی وجود نداشته باشد آنها در کوچه و خیابان سرگردانند و برای گذران زندگی خودشان امکان دارد که مرتکب جرائم کوچکی شوند.
وی تأکید کرد: بنابراین آنها وارد سیستم کیفری می شوند و هر کجا که تعداد تخت های روانپزشکی به تعداد کافی باشد تعداد زندانیان هم کمتر خواهد بود.
عضو هیئت مدیره انجمن روانپزشکان ایران اضافه کرد: در ایالات متحده امریکا نه به دلایل انسان دوستانه بلکه به دلایل اقتصادی بیمارستان های بزرگ روانی را تعطیل کردند و بیماران را به جامعه فرستادند اما ناگهان تعداد زندانیان بالاتر رفت .بنابراین باید مراقب باشیم که در ایران چنین اتفاقی رخ ندهد .چراکه بخش عمده ای از افراد ولگرد و بی خانمان و کارتن خواب همین بیماران روانی هستند که از خدمات درمانی محروم مانده اند.
وی گفت: در کشور ما بیمارستان های روانی از نظر تعداد بیماران نیز اشباع هستند و معضل زمانی بیشتر می شود که بدانیم برخی از بیماران از طرف قوه قضائیه ارجاع شده اند.
وی ادامه داد: بیمار روانی که تحت تاثیر عوامل روانشناختی مرتکب جرمی شده همراه با دو مأمور است؛گاهی اوقات این بیماران درهنگام مراجعه به بیمارستان به دستورمقام قضایی دستبند یا پابند دارند؛ حال وقتی به عنوان مثال بخشی دارای 40 نفر ظرفیت است اما با 50 بیمار مواجه شود که از میان آنها 10 نفر از طرف قوه قضائیه آمده اند و 20 نفر هم مأمور محافظ در بخش قرار دارد موجب نارضایتی بسیاری ازدیگر بیماران و خانواده ها می شود و حتی آن محیط را غیر بهداشتی می دانند و البته حق هم دارند.
این روانپزشک اظهارکرد:به طور کلی وظیفه و مسئولیت تخت های روانپزشکی در همه جای جهان با دولت و بخش عمومی خدمات است. زیرا اکثریت بیماران نیازمند بستری از نظر توانمندی های اجتماعی، اقتصادی و تهدیدی عقب مانده اند و توان اقتصادی و مالی آنها کم است و یا نمی دانند و یا این که قبول ندارند که بیمار هستند.
وی همچنین افزود: بنابراین کوششی برای درمان نمی کنند حال آنکه وظیفه مراقبت از این بیماران بر عهده والدینی است که خودشان عمومأ فرسوده و ضعیف هستند. در چنین صورتی دولت باید آن را به گردن بگیرد و هنوز هم در کشور بیمارستان های روانپزشکی مدرن باید ساخته شود.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین یکی از قدم های مهم این است که بیمارستان روانی ویژه مجرمان هر چه زودتر به مرحله فعالیت درآید و دیگر قولی که وزارت بهداشت سال ها پیش در مورد این که 10 درصد از ظرفیت بیمارستان های عمومی به تخت های روانپزشکی اختصاص داده شود نیز عملی بشود.
وی تصریح کرد:ما هنوز برای بیمارانی که در زیرزمین ها نگهداری می شوند و در پارک ها و گوشه ترمینال ها سرگرم هستند جای مناسبی برای بستری نداریم پس این امر هم باید جزء اولویت های وزارت بهداشت باشد.
وزارت بهداشت بهداشت روان را صرفا به بیماران روانی محدود کرده است
یک عضو شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی گفت: وزارت بهداشت آنطور که باید به مساله بهداشت روان توجه نمیکند و بهداشت روان را صرفا محدود به بیماران روانی مثل اسکیزوفرنی محدود کرده است درحالیکه بهداشت روان بیشتر در قالب پیشگیری باید تعریف شود.
احمد علیپور (استاد تمام روانشناسی و بازرس شورای مرکزی نظام روانشناسی) اظهارکرد: وزارت بهداشت آنطور که باید به مساله بهداشت روان توجه نمیکند و بهداشت روان را صرفا محدود به بیماران روانی مثل اسکیزوفرنی محدود کرده است درحالیکه بهداشت روان بیشتر در قالب پیشگیری باید تعریف شود.
وی افزود: متاسفانه سیاستهای وزارت بهداشت در راستای جلوگیری از ابتلای مردم به بیماریهای روانی و ارتقای سلامت روان نیست و نظام سلامت کشور به این مساله به عنوان پیشگیری و ارتقا سلامت روان توجه نمیکند.
این عضو شواری عالی سازمان نظام روانشناسی گفت: اگر مسوولان تصمیم داشته باشند ارتقای سلامت جامعه را مدنظر قرار بدهند؛ لازمهاش این است که از متخصصان دیگری غیر از روانپزشکان و پزشکان استفاده کنند و در این راستا یکی از مهمترین متخصصان، روانشناسان هستند که میتوانند در پیشگیری از اختلالات روانی و ارتقا سلامت روان تاثیرگذار باشند.
علیپور گفت: حجم قابل توجهی از روانشناسان، جامعهشناسان و متخصصان و همچنین پرستاران وجود دارند که قادر هستند به ارتقای سلامت روان در جامعه کمک کنند و باید از ظرفیتهای این افراد استفاده شود.
در وزارت بهداشت ساز و کاری برای جمعِ نظرات کارشناسان نیست
این استاد تمام روانشناسی با انتقاد از عملکرد دفتر سلامت روان وزارت بهداشت گفت: ساز و کاری در دفتر سلامت روان برای جمع کردن نظرات متخصصان و کارشناسان دیده نمیشود و عملکرد این دفتر فقط محدود شده به بیماران روانی بستری مثل اسکیزوفرنی که در بیمارستانها تختهایی را به خود اختصاص میدهند.
وی با اشاره به اینکه وزارت بهداشت یک لایحه سلامت روانی تنظیم کرده و به دولت فرستاده است، گفت: بسیار عجیب است که در این لایحه؛ سلامت روان معادل بیماری روانی بستری تلقی شده است درصورتیکه برای ایجاد سلامت روان باید به مراحل قبل از بیماری توجه کرد.
علیپور افزود: در حال حاضر عمدتا برای خدمات پزشکی و روانپزشکی هزینه میشود و عزمی برای استفاده از نظرات کارشناسی روانشناسان در نهادهای متولی سلامت در وزارت بهداشت مشاهده نمیشود.
این عضو شواری عالی سازمان نظام روانشناسی با تاکید بر اینکه بودجه سلامت روان فعلا براساس تخت بیمارستانی تنظیم میشود، گفت: بیماری روانی آخرین مرحله از آسیبهای روانی است و باید به مراحل پیش از ابتلا به بیماری های روانی و شرایط سلامت روان در جامعه نیز توجه شود.
سلامت روان باید از سنین مدرسه دنبال شود
وی تصریح کرد: سلامت و بهداشت روان باید از سنین مدرسه دنبال شود درحالیکه برنامهریزی برای این مساله در وزارت بهداشت و درمان و آموزش و پرورش وجود ندارد. دانش آموزانی که در مدرسه دچار ناسازگاری هستند و از مدرسه اخراج میشوند، بعدا بیمار می شوند چراکه قبل از بیمار شدن این نوجوانان برای سلامت روان آنها برنامهای وجود ندارد.
علیپور ادامه داد: متاسفانه وزارتخانههای بهداشت و آموزش پرورش کمترین هماهنگی را در این زمینه باهم ندارند و از نظرات متخصصان روانشناسی در آموزش پرورش کمک گرفته نمیشود؛ به دلیل اینکه عمده عوامل ایجادکننده سلامت روان خارج از وزارت بهداشت است، هیچ بودجهای در وزارت بهداشت به این موضوع اختصاص داده نمیشود.
تعداد مبتلایان به بیماری روانی رو به افزایش است
وی با اشاره به اینکه نادیده گرفتن علتها و صرفا پرداختن به معلول به حل مساله کمک نمیکند، بیان کرد: وقتی راه برای اینکه تختهای بیمارستانی اضافه شوند، بازگذاشته میشود و جلوی آن گرفته نمیشود؛ باید این انتظار را داشته باشیم که با ادامه وضع موجود تعداد مبتلایان به بیماری روانی افزایش پیدا کند.
برای ارتقای سلامت روان زنان و دختران پیشگیری نمیشود
این عضو شورای عالی سازمان نظام روانشناسی تاکید کرد: درحال حاض در خصوص زنان و دختران هیچگونه کار پیشگیرانه که موجب ارتقا سلامت روان شود تا از ابتلا به بیماریهای روانی کاسته شود، انجام نمیشود.
وی با اشاره به نقش سلامت روان در افزایش خودکشی در جامعه گفت: خودکشی به عنوان یکی از آسیبهای اجتماعی بهجای اینکه مورد توجه قرار بگیرد، نادیده گرفته شده و گاها علتهای فوت درصورتیکه خودکشی باشد، اعلام نمیشود.
90 درصد افرادی که خودکشی میکنند؛ بیماری روانی دارند
وی با بیان اینکه تحقیقات نشان داده است، 90 درصد کسانیکه خودکشی میکنند، بیماری روانی دارند، تصریح کرد: البته عکس این مساله صادق نیست ولی مشخص است که وقتی بیماری روانی زیادتر میشود، خودکشی هم افزایش پیدا میکند. وزارت بهداشت باید متوجه شود که بهداشت روان محدود به وزارت بهداشت نیست و خیلی سازمانها ازجمله صداوسیما، بهزیستی، آموزش پرورش و وزارت ورزش باید درگیر سلامت روان شوند.
علیپور با بیان اینکه موضوع سلامت روان یک مساله جمعی است و اراده جمعی را میطلبد، گفت: باید برنامههای دقیقی برای ارتقای سلامتی داشته باشیم چراکه سلامت روان نیز از سلامت جسم جدا نیست و خیلی از بیماریهای جسمی ریشه روانی و اجتماعی دارند.
------------------
پایان