پیشنهاد سازمان غذا و دارو به مجلس برای ممنوع شدن داروهای تک نسخه ای
رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: فهرست رسمی داروهای کشور کامل است و نیاز به داروهای تک نسخه‌ای نیست.
دکتر رسول دیناروند گفت: در این زمینه سازمان غذا و دارو اقداماتی برای تصویب ممنوع شدن کامل واردات این داروها انجام داد که متاسفانه در متن پیش‌نویس فعلی برنامه ششم توسعه دولت حذف شده است.
وی ادامه داد: البته امیدواریم مصوبه مجلس در کمیسیون بهداشت در خصوص ممنوعی شدن واردات این داروها در صحن علنی مجلس بررسی و رأی بیاورید تا سازمان غذا و دارو نیز بتواند به تکلیف قانونی خود عمل کند.
دیناروند با بیان اینکه با این اقدام تقاضاهای القایی و هدر رفت هزینه زیادی بواسطه این داروها ایجاد می شود، تصریح کرد: سازمان غذا و دارو تمام تلاش خود را می کند تا اقداماتی برای ممنوعیت ورود داروهای تولید کشور انجام دهد.
معاون وزیر بهداشت همچنین با بیان اینکه در چند سال اخیر محدودیت‌های زیادی را برای واردات این داروها در نظر گرفتیم، خاطرنشان کرد: در حال حاضر گردش مالی این داروها در حدود 40 میلیون دلار است که در بازار اندک است و این مبلغ در مقایسه با واردات یک میلیاردی دارو در کشور ناچیز است و امسال هم با سخت گیری بیشتری در باب واردات این داروها عمل خواهیم کرد.
پزشکان نمک‌گیرِ کمپانی‌های داروسازی همچنان تک‌نسخه‌ای تجویز می‌کنند
وقتي نسخه‌اي به دست‌تان مي‌دهند كه در هيچ داروخانه‌اي پيدا نمي‌شود، يعني بايد به سراغ مراكز تهيه داروهاي تك‌نسخه‌اي برويد. اين مراكز شركت‌هايي هستند كه تحت نظارت سازمان غذا و دارو، داروهايي را كه در فهرست دارويي كشور موجود نيست اما پزشك معالج تجويز كرده به صورت موردي براي بيماران وارد مي‌كنند.
اين در حالي است كه بنابه تأكيد رئيس سازمان غذا و دارو فهرست دارويي يا همان فارماكوپه كشورمان آنقدر دارو در اختيار پزشكان قرار داده كه نيازي به تجويز داروهاي خارج از اين فهرست نباشد اما برخي پزشكان به دلايلي از جمله ارتباطات مالي پنهان و اغلب اوقات وقتي از تورهاي رايگاني كه به لطف برخي كمپاني‌هاي داروسازي در كشورهاي اروپايي داشته‌اند به مطب‌هاي‌شان باز مي‌گردند داروهاي اين كمپاني‌ها را در نسخه‌هاي‌شان مي‌گنجانند تا نمك اين شركت‌ها حلال‌شان شود و اين نمك‌ها همچنان ادامه يابد.
به همين خاطر هم سازمان غذا و دارو تلاش مي‌كند واردات داروهاي تك‌نسخه‌اي ممنوع شود و در هزينه 40 ميليون دلار ارزي كه بابت اين داروها هزينه مي‌شد، صرفه‌جويي شود.
بنا به تأكيد رئيس سازمان غذا و دارو فهرست رسمي داروهاي كشور كامل است و نياز به داروهاي تك‌نسخه‌اي نيست، بنابراين چنانچه قانوني براي ممنوعيت كامل واردات اين داروها تصويب شود، هيچ ارزي بدون دليل از كشور خارج نخواهد شد.
به باور رسول ديناروند، در اين زمينه سازمان غذا و دارو اقداماتي براي تصويب ممنوع شدن كامل واردات اين داروها انجام داد كه متأسفانه در متن پيش‌نويس فعلي برنامه ششم توسعه دولت حذف شده است.
وي اميدوار است ممنوع شدن واردات اين داروها در صحن علني مجلس رأي بياورد تا سازمان غذا و دارو نيز بتواند به تكليف قانوني خود عمل كند، چراكه اين اقدام، جلوي تقاضاهاي القائي و هدر‌رفت هزينه زياد بابت خريد اين داروها را مي‌گيرد.
سهم 40 ميليون دلاري تك‌نسخه‌اي‌ها
معاونت تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت از اختصاص يك چهارم گردش مالي صنعت دارو به واردات ۵ درصد داروها خبر مي‌دهد. به گفته مصطفي قانعي، صنعت داروي كشور 4 هزار ميليارد تومان گردش مالي سالانه دارد كه از اين مقدار هزار ميليارد تومان آن تنها به واردات ۵ درصد كل داروهاي مصرفي كشور اختصاص مي‌يابد. در اين ميان تك‌نسخه‌اي‌ها هم جايگاه ويژه‌اي دارند.
به گفته رئيس سازمان غذا و دارو در حال حاضر گردش مالي اين داروها، حدود 40 ميليون دلار است كه در مقايسه با واردات يك ميلياردي دارو در كشور ناچيز است اما امسال هم با سختگيري بيشتري در خصوص واردات اين داروها عمل خواهد شد. ديناروند تأكيد مي‌كند: طي چند سال اخير محدوديت‌هاي زيادي را براي واردات اين داروها در نظر گرفتيم اما براي حذف تك‌نسخه‌اي‌ها بايد مجلس هم پاي كار بيايد و به اين موضوع رأي دهد.
پشت پرده تجويز داروهاي خارج ازفهرست
فهرست دارويي تنها متعلق به ايران نيست و هر كشوري براي خودش يك فهرست دارويي دارد و پزشكان موظفند بر اساس همين فهرست دارو تجويز كنند. اما گاهي وقت‌ها بنا به تشخيص پزشك لازم است داروهايي براي بيمار تجويز شود كه در اين فهرست وجود ندارد. گاهي هم اين نسخه‌پيچي‌ها پشت پرده‌هايي دارد. رئيس سازمان غذا و دارو تجويز داروهاي خارج از فهرست و به اصطلاح تك‌نسخه‌اي را از عوامل گسترش قاچاق و باندهاي مافيايي دارو مي‌داند و معتقد است با تصويب طرح ممنوعيت تجويز داروهاي خارج از فهرست، فقط در شرايط خاص به پزشك اجازه تجويز داده مي‌شود.
وي درباره اين داروها و دلايل تجويز و ارتباط آنها با قاچاق دارو اينگونه توضيح مي‌دهد: اين داروها معمولاً داروهايي هستند كه به تازگي ساخته شده و هنوز تأييد نشده‌اند و در بسياري از كشورها نيز وجود ندارند، اما پزشكان با مطالعه و تحقيق در اينترنت يا همايش‌ها با اين داروها آشنا شده و آن را تجويز مي‌كنند. زماني كه چنين نسخه‌اي توسط پزشك تجويز مي‌شود، بيمار براي تهيه آن به هر دري مي‌زند زيرا تصورش اين است كه درمانش وابسته به همان دارو است و اين تقاضا، باعث ورود باندهاي مافيايي قاچاق دارو مي‌شود.
غير‌منطقي بودن تجويزها بلاي جان سلامت
به باور رئيس سازمان غذا و دارو در حال حاضر كمبودهاي حوزه دارويي بسيار كم است و در واقع مي‌توان گفت داروي غيرقابل جايگزين نداريم. وي اما درباره غير‌منطقي بودن تجويزهاي دارويي در ايران نگران است و مي‌گويد: اگر اين روند به همين صورت ادامه پيدا كند، از كنترل خارج خواهد شد. به گفته ديناروند در سال 92 بازار دارويي 8 هزار و 200 ميليارد تومان برآورد شد كه 3 هزار و 200 قلم دارو از اين تعداد يعني 40 درصد آن، وارداتي بود و 4 درصد داروهاي بازار را شامل مي‌شد، در حالي كه خيلي از اين اقلام بسيار گران هستند و ارزبري بسيار بالايي دارند.
وي تصريح مي‌كند: بيش از 50 درصد اين داروها مشابه توليد داخل دارند ولي هزينه‌هاي بسيار بالايي را به مردم منتقل مي‌كنند، در حالي كه هدف وزارت بهداشت در چارچوب سياست‌هاي ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري و سياست‌هاي كلان اقتصاد مقاومتي به سمت حمايت از توليد داخلي براي پاسخگويي به نيازهاي درماني است.
ديناروند تأكيد مي‌كند: تجويز دارو خارج از اين فهرست به هيچ وجه توصيه نمي‌شود. در دو دهه گذشته وزارت بهداشت به داروهاي تك‌نسخه‌اي اجازه ورود داده بود و هزينه‌هاي سنگيني به دوش بيماران تحميل شده بود.
ضروري است در اين راستا با انجمن‌ها به يك فرمول واحد دست يابيم كه داروهاي تك‌نسخه‌اي وارداتي فقط در موارد حياتي وارد شوند. بنا به تأكيد وي سازمان غذا و دارو تمام تلاش خود را مي‌كند تا اقداماتي براي ممنوعيت ورود داروهايي كه داخل كشور نيز توليد مي‌شوند، انجام دهد.
منشأ مشكل جاي ديگر است
حتي اگر واردات تك نسخه‌اي‌ها ممنوع شود و واردات داروهاي داراي مشابه داخلي را هم محدود و ممنوع كنيم تا زماني كه نظارت كافي بر عملكرد پزشكان وجود نداشته باشد و تا زماني كه پزشكان در تورهاي خارجي مافياي دارو شركت كنند و تجويزهاي غير‌منطقي داشته باشند، اين ماجرا ادامه خواهد داشت.
---------------------
پایان