آیا بیمهها با الکترونیکی شدن نسخههای پزشکی مخالفند؟
دکتر غلامعلی جعفری رئیس کمیسیون پزشکی قانونی استان تهران میگوید: متأسفانه پروندههای شکایت از پزشکان به دلیل بدخطی ومشکلات ناشی ازآن به شکل قابل توجهی افزایش یافته که مسایل مختلفی هم برای مردم و پزشکان ایجاد کرده است
به داروخانه که میروید و نسخه را به دست مسئول نسخه پیچی میدهید چشمش به خط خرچنگ قورباغه و کج و معوج پزشک میافتد؛ خطی که خیلی وقتها خوانا نیست و همین مسئله هم ریسک اشتباه در نسخه پیچی را بالا میبرد و ممکن است حتی جان بیمار را به خطر بیندازد. راه حل اما زیاد هم سخت نیست؛ الکترونیکی شدن پروندهها و نسخههای پزشکان هم میتواند این مشکل را برطرف کند و هم در کنترل تجویز بی رویه دارو از سوی پزشکان کمک کند.
درصدش چندان مطالعه شده نیست. برخی کارشناسان تا ۸ درصد کل خطاهای پزشکی در ایران را ناشی از بدخطی پزشکان میدانند. دکتر غلامعلی جعفری رئیس کمیسیون پزشکی قانونی استان تهران میگوید: متأسفانه پروندههای شکایت از پزشکان به دلیل بدخطی ومشکلات ناشی ازآن به شکل قابل توجهی افزایش یافته که مسایل مختلفی هم برای مردم و پزشکان ایجاد کرده است.
داروهایی با نام مشابه و اثر متفاوت
عباس گلزارعطا، داروساز هم در این باره میگوید: «شباهت اسامی برخی داروها خیلی زیاد است و اگر بهخاطر بدخطی پزشک یا ناتوانی نسخهپیچ داروخانه در خواندن نسخه، داروی اشتباهی به بیمار ارایه شود، خطر مرگ دارد. به طور مثال داروهایی مانند دایجستیو و دیجوگسین است که اولی داروی گوارشی است و دومی هم داروی بیماریهای قلبی است که تفاوت مقدار دوز درمانی با دوز خطرناکش خیلی کم است. وی میافزاید: در این موارد یا با پزشک تماس میگیریم یا از بیمار میخواهیم نزد پزشک برود و نام دقیق دارو را بپرسد. گاهی هم از بیمار در مورد مشکلش سوال میکنیم و نام دارو را حدس میزنیم.
بیمهها در برابر نسخه الکترونیک
بد خطی پزشکان و دردسرهای نسخهخوانی اما راهکاری دارد که سالهاست قرار است اجرایی شود.
رئیس سازمان غذا و دارو کاهش و حتی حذف خطاهای پزشکی، صرفه جویی در هزینه و سرعت در نسخه پیچی را از مزایایی نسخههای الکترونیکی میداند و میگوید: نسخه الکترونیک اجازه نمیدهد خارج از تجویز پزشک دارونویسی صورت گیرد، به علت اینکه به محض صدور نسخه، داروخانه از آن آگاه میشود و میتواند نسخه پیچی را آغاز کند. بنا به تاکید وی نرمافزارهای آزمایشی نسخه الکترونیک پزشکان آماده شده ولی به علت همکاری نکردن بیمهها، این پروژه کند پیش میرود. برنامه وزارت بهداشت این است که این طرح تا پنج سال آینده در کل کشور اجرا شود.
دیناروند درباره علت همکاری نکردن بیمهها با طرح نسخه الکترونیک معتقد است: علت آن بروکراسی حاکم بر بیمههاست، چون کار جدید و سختی است و بیمهها با اجرای این طرح مجبور میشوند شیوههای سنتی و فعلی خود را کنار بگذارند و همیشه ایجاد تغییر چنین مشکلاتی را دارد.
بنا به تاکید وی اگر همکاری بیمهها شروع شود، میتوانیم نسخههای آزمایشی نرم افزار نسخه الکترونیک را بررسی کنیم و به این انتخاب برسیم که کدام نرم افزار مناسب تر است و باید توسعه پیدا کند.
نمونه ای موفق
سیدمحمد پورحسینی مدیرعامل شركت بركتتل وابسته به بنیاد بركت با تاکید بر استفاده از نسخههای پزشکی الكترونیكی در این بنیاد میگوید: هنگام صدور نسخههای الکترونیکی، اگر داروی تجویز شده با وضعیت بیمار همخوانی نداشته و یا با تداخل دارویی همراه باشد، پزشک با هشدار نرمافزار متوجه این مشكل میشود. همچنین برای بیمارانی که پروندهی سلامت الکترونیک داشته باشند، تمام سوابق پزشكی فرد در دسترس پزشك قرار میگیرد و به این ترتیب تجویز راحتتر و با دقت بیشتری انجام میشود.
پورحسینی با اشاره به اینكه نرمافزار نسخهی الكترونیك بهطور مستقیم به داروخانههای طرف قرارداد متصل است، گفت: اگر داروی تجویز شده در داروخانه موجود نباشد، سیستم اطلاع میدهد و پزشك این امكان را دارد كه در لحظه، دارو را تغییر دهد.
وی نسخههای الكترونیك را برای صرفهجویی در زمان و هزینهی پزشك و بیمار بسیار مؤثر میداند و تاکید میکند: نسخههای الكترونیك در حال حاضر فقط در برخی مناطق محروم استانهای کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، آذربایجان شرقی و کرمانشاه قابل استفاده است، اما در صورت توافق با سازمان غذا و دارو، بنیاد بركت میتواند نسخههای الكترونیك را به تمام داروخانههای سطح كشور مرتبط كند.
برخی احتیاطها
با وجود این اما با در نظر گرفتن مشکلات احتمالی نظیر قطع شدن برق یا از دسترس خارج شدن شبکه یا باید برنامه ای که قرار است نسخههای الکترونیکی روی آن پیاده شود بسیار دقیق و با پیش بینی مشکلات احتمالی باشد. بر این اساس تهیه پشتیبانهای لازم برای نسخ و پروندههای الکترونیکی بیماران میتواند چالشهای احتمالی در این حوزه را کاهش دهد.
-----------------------
پایان