تعطیلات نوروزی پزشکان ، طولانی و مشکل ساز
نوروز که می‌شود، پزشکان هم مثل همه مردم بار سفر می‌بندند و می‌روند اما مگر بیماری زمان و مکان می‌شناسد، این است که هزاران تن رنجور در این ایام در انتظار معاینه و درمان پزشکان حاذق ماندند.
تعطیلات نوروز امسال اندکی زودتر شروع شد، از 25 اسفند، بسیاری از پزشکان مراکز درمانی به تعطیلات رفتند اما بیماری همراه آنان به تعطیلات نرفت و بیماران زیادی پشت در مطب‌ها و درمانگاه‌ها ماندند و لب به شکایت گشودند.
طبق روالی که هر سال تکرار می‌شود، اغلب پزشکان به خصوص پزشکان متخصص در روزهای تعطیل نوروز، به تعطیلات می‌روند، اغلب مطب‌ها و درمانگاه‌های دولتی و خصوصی تعطیل هستند و در بیمارستان‌های دولتی نیز عمل‌های انتخابی و غیر اورژانسی به حداقل ممکن می‌رسند، البته پرستاران طبق روال در بیمارستان می‌مانند و چراغ بیمارستان را روشن نگه می‌دارند تا حداقل خدمات اورژانسی و مراقبت‌های ویژه در بخش‌های سی سی یو و آی سی یو با حضور حداقلی پزشکان و رزیدنت‌ها به مردم ارائه شود.
علی زارع، شهروند تهرانی می‌گوید: فرزند من ایام نوروز مریض شد. به سرماخوردگی مبتلا شده بود، هیچ مطب و درمانگاهی باز نبود. به اورژانس رفتیم اما آنجا هم پزشک متخصص نبود فقط یک رزیدنت جوان بود، در نهایت به بیمارستان میلاد رفتیم. در اورژانس این بیمارستان بزرگ در تهران نیز فقط پزشک عمومی حضور داشت، نمی دانم با این وضعیت در تهران، وضعیت شهرهای دیگر چطور است.
بیماری خبر نمی‌کند و کمبود پزشک متخصص در بسیاری از رشته‌های تخصصی در روزهای عادی و غیر تعطیل نیز یک معضل مهم است، از تهران که بیش از 30درصد پزشکان متخصص در آن جمع هستند که بگذریم، در بسیاری از استان‌ها در ایام غیر تعطیل نیز پزشک متخصص در برخی رشته‌ها یا وجود ندارد یا اندک هستند.
این مشکلات باعث شده که حتی در ایام عادی و غیرتعطیل نیز بسیاری از مردم برای دسترسی به پزشکان حاذق بار سفر می‌بندند و به مرکز استان یا حتی پایتخت سفر می‌کنند و رنج سفر و پشت نوبت ماندن یا حتی خوابیدن کنار خیابان را به امید بهبود بیمارشان، به جان می‌خرند اما حکایت نوروز خود جداگانه است.
محمد حسین قربانی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این باره به خبرنگار ایرنا می‌گوید: مریضی خبر نمی‌کند و تعطیل و غیر تعطیل نمی‌شناسد و گلایه مردم از نبود پزشک متخصص در ایام نوروز بحق است.
او میافزاید: متاسفانه گلایه مردم از نبود و کمبود پزشک متخصص در بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های دولتی و خصوصی در ایام تعطیلات نوروز گلایه درستی است. انتظار این بود که مسئولان با برنامه ریزی دقیق‌تری این مسئله را ساماندهی می‌کردند.
قربانی می‌گوید: از سال‌های گذشته این روند متداول بوده که در ایام تعطیلات، پزشکان به خصوص پزشکان متخصص و به ویژه متخصصان کارآمدتر نیز مانند همه مردم به مسافرت و تعطیلات می‌روند و این روند هر سال با فراز و فرود و شدت و ضعف مختلف تکرار می‌شود و مردمی که در این ایام با بیماری مواجه می‌شوند با معضلات زیادی مواجه هستند.
وی ادامه می‌دهد: البته شاید پزشکان نیز مانند سایر مردم حق داشته باشند که به تعطیلات بروند و به خصوص پزشکان بخش خصوصی ممکن است این حق را برای خود قائل باشند که مانند بقیه مردم از تعطیلات نوروز استفاده کنند اما از مسئولان از جمله وزارت بهداشت و نظام پزشکی انتظار است که با برنامه‌ریزی دقیق‌تر به نحوی عمل کنند که مردم در این ایام دچار مشکل نشوند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: بسیاری از بیماری ها اگر به موقع درمان نشوند، وضع بیمار وخیم‌تر و طول دوره بیماری و درمان فرد طولانی‌تر می شود و در بسیاری از موارد، عوارض بیماری ناشی از تاخیر در شروع درمان ممکن است، جبران ناپذیر باشد.
قربانی می‌گوید: رسیدگی به سلامت مردم یک نیاز همیشگی است و تامین این نیاز یک انتظار غیرقابل انکار از سوی مردم است و نباید در هیچ زمان و مکانی خدمات سلامت به مردم دچار وقفه شود.
وی میافزاید: گر چه در ایام نوروز اورژانس‌های بیمارستانی باز بودند اما بار اغلب این مراکز به دوش دستیاران و رزیدنت‌ها بود و پزشکان متخصص و استادان در این ایام کمتر در بیمارستان‌ها حضور داشتند و این مسئله بر روی کیفیت خدمات درمانی مورد نیاز مردم تاثیرگذار بوده است.
طبق یک روال به جا مانده از سال‌های گذشته، به طور معمول در ایام نوروز اکثر قریب به اتفاق مطب‌های پزشکان به خصوص پزشکان متخصص در ایام نوروز تعطیل هستند و مردم برای دریافت خدمات درمان سرپایی به پزشکان دسترسی کافی ندارند.
اغلب درمانگاه‌های خصوصی و کلینیک‌های بیمارستان‌های خصوصی نیز در این مدت تعطیل هستند و به طور کلی دسترسی به پزشک متخصص در بیش از دو هفته تعطیلات نوروز با مشکلات جدی مواجه است.
اکبرترکی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز به خبرنگار ایرنا می‌گوید: با سنت‌هایی که از سال‌های گذشته در کشور باقیمانده است، در ایام نوروز شاهد این هستیم که اغلب مطب‌ها و درمانگاه‌ها در 15 روز اول فروردین و 5 یا 6 روز آخر اسفند تعطیل هستند، حالا اگر نگوییم همه مطب ها اما اغلب آنها تعطیل بودند.
وی ادامه می‌دهد: مراجعات مردمی و صحبت‌هایی که مردم در مراجعه به ما نمایندگان داشته‌اند نیز حاکی از این است که در این مدت بیش از 15 روزه، بسیاری از مطب‌ها به خصوص مطب‌های پزشکان متخصص تعطیل بوده‌اند و حتی درمانگاه‌های تخصصی بسیاری از بیمارستان‌ها در اغلب رشته‌ها تعطیل و کمبود در ارائه خدمات پزشکی در این مدت مشهود بوده است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اضافه می‌کند: گرچه بین تعطیلات هفته اول فروردین و روزهای 12و 13 فروردین چند روزی تعطیل نبود اما واقعیت این است که اغلب کارکنان مراکز درمانی نیز که در مسافرت بوده‌اند در این فاصله بین تعطیلات مرخصی گرفته و بسیاری از آنها در دسترس نبوده‌اند و گله‌مندی مردم از کمبود خدمات پزشکی در ایام نوروز تا حد زیادی بحق است.
ترکی می‌گوید: البته بر اساس گزارش وزارت بهداشت، خدمات اورژانس اعم از اورژانس پیش بیمارستانی و بیمارستانی به خصوص در بیمارستان‌های آموزشی در ایام نوروز در حدی بوده است که پاسخگوی مردم باشند اما در مورد سایر خدمات درمانی مورد نیاز مردم به خصوص خدمات سرپایی و تخصصی کمبود وجود داشته است.
وی میافزاید: مسئول اصلی ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به مردم وزارت بهداشت است و در مورد خدمات سرپایی و مطب‌ها نیز مسئولیت هماهنگی و ساماندهی با سازمان نظام پزشکی است که باید از بخش خصوصی بخواهد، خدمات رسانی به مردم را در ایام تعطیلات داشته باشند.
ترکی می‌گوید: خود من که در گذشته در شبکه بهداشتی مسئولیت داشتم، خاطرم هست که با هماهنگی سازمان نظام پزشکی در روزهای خاص و ایام تعطیل برخی مطب‌ها و درمانگاه‌های خصوصی را موظف می‌کردیم، باز باشند تا خدمات درمانی مورد نیاز مردم مختل نشود.
وی افزود: حتما در جلسه بعدی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس موضوع کاهش خدمات درمانی در ایام نوروز را مطرح می‌کنیم.
**800 پزشک متخصص مقیم و 890 هزار بستری در نوروز
پیرحسین کولیوند، نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت در طرح سلامت نوروزی درباره خدمات درمانی در ایام نوروز به خبرنگار ایرنا توضیح داد: خدمات پزشکی در ایام نوروز امسال در بخش دولتی نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته و برنامه ریزی‌های مفصلی برای ارائه خدمات درمانی به خصوص خدمات اورژانس برای مردم انجام شد.
وی می گوید: چهار هزار و 219 پزشک که 800 نفر آنها پزشک متخصص از رشته‌های مختلف قلب، بیهوشی، جراحی، زنان، داخلی، اطفال، ارتوپدی و ... به طور روزانه در بیمارستان‌های دولتی مقیم بودند و این به جز پزشکانی است که آنکال(آماده باش) بودند و در صورت نیاز بیماران به بیمارستان فراخوانده می‌شدند.
او ادامه می دهد: در ایام نوروز 91 هزار و 962 عمل جراحی در بیمارستان‌های دولتی انجام شد. 93 پیوند عضو داشتیم و دو میلیون و 939 هزار نفر به اورژانس‌های بیمارستان‌های دولتی مراجعه کردند که از این تعداد 890 هزار نفر در بیمارستان بستری شدند که چهار هزار و 214 نفر آنها در آی سی یو و هشت هزار و 96 تن دیگر در سی سی یو بستری شدند و پزشکان متخصص هر روز این بیماران را ویزیت می‌کردند.
کولیوند میافزاید: قبل از شروع تعطیلات نوروز دستورالعمل های لازم برای ارائه خدمات درمانی مورد نیاز مردم به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمارستان‌های دولتی ابلاغ شده و بر اساس آن اعلام شد که تمام اورژانس‌های پیش بیمارستانی و بیمارستانی و نیز بخش‌های ویژه مثل CCU، ICU، NICU و سوختگی باید با تمام ظرفیت فعال باشند.
وی می گوید: البته با توجه به اینکه اغلب جراحی ها و خدمات غیر اورژانسی از سوی خود مردم به بعد از تعطیلات موکول می‌شود، بخش‌های بستری با تشخیص روسای بیمارستان‌ها در حد نیاز فعال بودند.
نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت ادامه می‌دهد: با وجود این باید گفت که پزشکان نیز مانند بقیه مردم نیاز به مسافرت و تجدید روحیه دارند و با توجه به فعالیت یکساله، نیاز دارند که در ایام نوروز به مسافرت بروند تا بعد از آن با روحیه بهتری برای خدمت رسانی به مردم سر کار بیایند.
کولیوند می‌گوید: البته قرار نیست مسافرت پزشکان موجب محرومیت مردم از خدمات پزشکی شود به همین علت قبل از شروع تعطیلات بنده نامه‌های متعددی هم به مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی و هم رئیس سازمان نظام پزشکی فرستادم که برای فعالیت مراکز خود در ایام نوروز برنامه ریزی کنند.
**نظام پزشکی همکاری نکرد
وی ادامه می‌دهد: متاسفانه سازمان نظام پزشکی مانند سال های گذشته در این زمینه همکاری نکرد و اغلب مطب‌های پزشکان در این ایام تعطیل بودند. انتظار ما از پزشکان بخش خصوصی و سازمان نظام پزشکی این بود که بیشتر دغدغه مردم را داشته باشند و با برنامه‌ریزی بخشی از مراکز خصوصی را فعال نگه دارند اما واقعیت این است که این دغدغه را نداشتند و ندارند.
کولیوند می‌گوید: البته در بخش دولتی خدمات رسانی مناسبی در ایام نوروز به مردم ارائه شد و به خصوص خدمات اورژانس با 100درصد ظرفیت در خدمت مردم بود و حتی مراکز اورژانس دندانپزشکی برای اولین بار در تمام مراکز استان‌ها و در همه دانشگاه‌های علوم پزشکی فعال بودند و به صورت شبانه‌روزی در صورت نیاز خدمات اورژانسی دندانی را به مردم ارائه می‌کردند.
نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت اضافه می‌کند: خدمات سرپایی دولتی نیز در هفته دوم تعطیلات در روزهای بین تعطیلات رسمی در بسیاری از کلینیک‌های ویژه و درمانگاه‌های دولتی برقرار بود و بسیاری از این درمانگاه‌ها که در یکسال گذشته در اغلب بیمارستان‌های دولتی ایجاد شده‌اند، با تشخیص رئیس بیمارستان با حضور تعدادی از متخصصان خود باز بودند.
موضوع ارائه خدمات پزشکی مورد نیاز مردم در ایام تعطیل و به خصوص نوروز در سال‌های اخیر همواره به عنوان یکی از دغدغه‌های مردم و مسئولان مطرح شده است، حتی سال گذشته ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت نیز در اولین نشست خبری خود در سال 95 از سازمان نظام پزشکی به خاطر همکاری نکردن مطب‌ها و درمانگاه‌های خصوصی گلایه کرد.
نوروز امسال هم با همه فراز و نشیب‌هایش گذشت. نوروزی که کم حادثه هم نبود و به خصوص تصادف‌های رانندگی در روزهای بارانی و مه آلود آن، هزاران نفر را دچار آسیب کرد و جان صدها نفر را گرفت. صدها نفری که نتوانستند بعد از تعطیلات به خانه برگردند، بیماران زیادی نیز در انتظار خدمات درمانی پشت در مطب پزشکان و درمانگاه‌ها ماندند. باید دید آیا جامعه پزشکی در آینده برنامه‌ای برای رفع این دغدغه مردم در ایام تعطیل و کاهش آلام آنان خواهد داشت یا همچنان در بر همان پاشنه قبلی می‌چرخد؟
----------------
پایان