اهمیت رسیدگی به بیمارستانهای فرسوده بعد ار بحران پلاسکو
فرسوده بودن بیمارستانها موضوعی است که از دی سال گذشته و به دنبال حادثه پلاسکو بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. آن‌طور که بررسی‌ها نشان می‌دهد درصد بالایی از بیمارستانها چه در تهران و چه در دیگر شهرهای کشور پلاسکویی هستند و در زمان بروز بحران‌ها نمی‌توانند به درستی خدمات ارائه کنند، چون خود آنها دچار آن وضعیت بحرانی می‌شوند. روز گذشته یک عضو شورای شهر تهران خواستار تشکیل کمیته‌ای ویژه برای پیگیری ایمن سازی بیمارستانهای شهر شد.
نگاهی به وضعیت بیمارستانهای کشور بیانگر این است که متوسط عمر ۵۷۰ بیمارستان دولتی کشور، بالای ۳۵ سال است، بیمارستان‌هایی با سازه‌هایی ضعیف به لحاظ ایمنی. این در شرایطی است که ۸۷ بیمارستان کشور قدمتی برابر یا بیش از ساختمان پلاسکو دارند. حساب کنید اگر تنها یکی از این بیمارستانها دچار حریق شود، به دلیل وجود کپسول‌های گاز اکسیژن، تجهیزات پزشکی، الکل و منابع سوختی، آتش‌سوزی تشدید خواهد شد. حالا تصور کنید یک بیمارستان ۴ طبقه را با متوسط ۲۰۰ تخت، حداقل ۱۷۰ بیمار، ۳۰ پزشک، ۲۵۰ پرستار، ۶۰۰ کادر درمانی و اداری، با ۱۴۰ میلیارد تومان تجهیزات سبک، سنگین و متوسط؛ فقط یک لحظه است و بعد فاجعه‌ای انسانی، اقتصادی و اجتماعی.
با این حساب سرانگشتی اهمیت نوسازی، استانداردسازی و ایمن‌سازی بیمارستانها بیش از پیش نمایان می‌شود. روز گذشته نایب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران از وضعیت ناایمن بیمارستانهای شهر گلایه کرد و خواستار تشکیل کمیته‌ای ویژه برای پیگیری ایمن سازی بیمارستانهای شهر شد. محمدمهدی تندگویان در مورد فضاهای عمومی ناایمن در پایتخت با بیان اینکه سینما، بیمارستان و دانشگاه‌های قدیمی در شهر تهران به عنوان ناایمن‌ترین سازه‌ها شناخته شده‌اند و بیش از ۱۰ مرتبه به سازمان نظام مهندسی و شهرداری کتبا نامه ارسال کرده‌ایم که این موضوعات را بررسی کنند اما تاکنون پاسخی در این زمینه دریافت نکرده‌ایم، افزود: در این میان وضعیت ایمنی بیمارستانها در بدترین حالت قرار دارد. او با بیان اینکه در ایران بیمارستانها یا توسط نهادهای عمومی و خیریه ساخته می‌شوند یا توسط بخش خصوصی اظهار کرد: در خصوص بیمارستانهای خصوصی مشکلی نداریم چرا که پایان‌کار و پروانه ساخت دارند و در حین ساخت و ساز نیز موارد ایمنی را رعایت کردند اما بیمارستانهای عمومی و خیریه از آنجا که دنبال خرید و فروش نیستند، نه پروانه ساخت دارند و نه پایان‌کار و بر همین اساس با هر مدلی که دلشان خواسته بیمارستان را ساخته‌اند و حالا ما با بیمارستان‌هایی مواجه هستیم که بحران‌پذیرترین سازه‌های شهر هستند و در زمان بحران جزو اولین مکان‌هایی خواهند بود که تخریب می‌شوند، حال آنکه تا وقتی دولت در کنار شهرداری و سایر سازمان‌ها قرار نگیرد نمی‌توان کاری برای ایمن‌سازی آنها انجام داد. تندگویان با بیان اینکه بیمارستانها ناایمن‌ترین سازه‌های پایتخت هستند، گفت: تک به تک پرونده بیمارستانهای وابسته به وزارت بهداشت را بررسی کردیم و دریافتیم که نه تنها هیچ کدام پایان‌کار ندارند بلکه از نظر ایمنی بسیار شکننده هستند و این در حالی است که بیمارستانها در زمان بحران نقش حیاتی ایفا می‌کنند.
عضو شورای شهر تهران در مورد نوسازی بیمارستانها به جای ایمن سازی، با بیان اینکه نوسازی برخی از بیماستان‌ها به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست و اقدامی سخت، پرهزینه و غیراصولی است، اظهار کرد: نوسازی بیمارستانی که ۵۰ سال سن دارد هم نسبت به احداث پروژه جدید زمان بسیار زیادی می‌گیرد و هم هزینه بالا می‌برد که مقرون به صرفه نیست.
او با بیان اینکه مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهر تهران اعلام کرده در خصوص وضعیت ایمنی بیمارستانها مطالعاتی انجام داده است، گفت: بر اساس گزارش مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران که در خصوص ایمنی و استاندارد در بیمارستانها انجام شده است، عدم رعایت استانداردهای مهندسی در بیمارستانهای قدیمی، مشکلات متعددی را در فضاهای فیزیکی این بیمارستانها به وجود آورده است. نایب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر افزود: عدم پیش‌بینی بخش‌های لازم اعم از بخش‌های اورژانس، پاراکلینیکی و...، نبود ارتباط مناسب بین‌بخشی، وجود فضاهای بلااستفاده و پرت، عدم رعایت استانداردهای سازه و ضوابط زلزله، عدم توجه به تاسیسات مکانیکی مناسب با ظرفیت موجود و توسعه بیمارستان، عدم توجه به لزوم صرفه‌جویی در مصرف انرژی و سرانجام تبدیل ساختمان‌هایی با کاربری غیربیمارستانی به بیمارستان، از جمله دیگر مسائلی است که در بیمارستانهای سطح شهر به وفور یافت می‌شود. تندگویان با بیان اینکه از آنجا که در طراحی و ساخت بیمارستانهای کشور استانداردهای فنی و مهندسی رعایت نمی‌شد و به همین دلیل در زمان تحویل و بهره‌برداری هزینه‌های سنگینی به کشور تحمیل می‌شود، ادامه داد: باید توجه داشت در برخی بیمارستانها شاهد تغییر کاربری هستیم که در برخی از این بیمارستانها به علت وجود ستون‌ها و دیوارهای باربر، امکان جابه‌جایی یا تغییر کاربری وجود نداشته و سازه یا تاسیسات آنها دارای مشکلات زیربنایی و غیرقابل اصلاح بودند. به گزارش ایسنا، او با بیان اینکه بیمارستانها در زمان بحران نقش کلیدی دارند، گفت: در مورد عدم ایمنی بیمارستانها بیش از ۱۰ مرتبه به سازمان نظام مهندسی و شهرداری کتبا نامه ارسال کرده‌ایم که این موضوعات را بررسی کنند اما تاکنون پاسخی در این زمینه دریافت نکرده‌ایم و لازم است کارگروهی در این موضوع مشخص تشکیل شود تا این مساله تعیین تکلیف شود و در زمان بحران، بیمارستانها بحران ساز نشوند.
فرسودگی بیمارستانها
بهمن سال گذشته نماینده مردم تکاب، شاهین دژ و میاندوآب در مجلس گفت: متاسفانه بسیاری از بیمارستانها در کشور به ویژه در شهرهای بزرگ از فرسودگی زیادی رنج می‌برد که این می‌تواند زنگ خطری جدی در حوزه سلامت محسوب شود، درحالی که بارها این هشدارها داده شده اما کمتر تلاشی برای مقاوم‌سازی این مراکز درمانی صورت می‌گیرد. همایون‌هاشمی تصریح کرد: از سویی دیگر نباید از این نکته غافل شد که بیمارستانها به خودی خود جزو مراکز خاص و بازوی مدیریت بحران هستند و در زمان وقوع هر حادثه ای آماده باش نیروی‌های پزشکی و پرستاری در مراکز درمانی می‌تواند کمک ویژه ای به مدیریت در آن حادثه کند. او گفت: هدف آن نیست که ساختمانهای ناایمن حتما تخریب شود، بلکه باید متخصصان ساختمان ارزیابی دقیقی انجام دهند تا در صورت ضرورت، این ساختمان‌ها بهسازی شوند، چراکه در همه کشورها نیز وضع این چنینی وجود دارد به گونه ای که با انجام آزمایش‌های تخصصی میزان مقاومت ساختمان‌ها را بررسی و براساس آن چگونگی مقاوم سازی آن را عملیاتی می‌کنند.
بازسازی به شرط تامین اعتبارات
همچنین معاون اجرایی آموزشی وزارت بهداشت گفت:بازسازی بیمارستانهای فرسوده در دستور کار معاونت توسعه و آموزش وزارت بهداشت قرار گرفته و این کار با تامین اعتبارات لازم هر چه سریع‌تر شروع می‌شود. امیر احمد اخوان با اشاره به وضعیت بیمارستانهای فرسوده، اظهار کرد: با توجه به اتفاقی که برای ساختمان پلاسکو افتاد، اگر چنین حادثه‌ای برای یکی از بیمارستانهای کشور که پذیرنده بیماران و حادثه‌دیدگان است بیفتد تلفات جانی زیادی در پی خواهد داشت و این گونه حوادث می‌تواند علاوه بر تحمیل هزینه‌های سنگین بر حوزه سلامت کشور، مصدومان زیادی را برجای بگذارد. او بیان کرد: برای تعیین وضعیت بیمارستانهای کشور از نظر فرسودگی معاونت توسعه وزارت بهداشت با بررسی‌های لازم و تهیه نقشه بیمارستانهای سراسر کشور، تصمیمات خوبی برای بازسازی بافت‌های فرسوده و مقاوم‌سازی بیمارستانهای آموزشی سراسر کشور به شرط تامین اعتبارات لازم از سوی دولت و مجلس کرده است. معاون اجرایی آموزشی وزارت بهداشت عنوان کرد: معاونت توسعه بر اساس نقشه‌هایی که وجود دارد به شرط تامین بودجه و اعتبار کافی اقدام به بازسازی بیمارستانهای آموزشی کشور می‌کند و من از مسئولان بیمارستان می‌خواهم هر چه زودتر با تامین اعتبارات این بخش از بسیاری از حوادث جلوگیری شود. رئیس سازمان نظام پزشکی نیز از لحاظ مقاومت سازه ای وضعیت بسیاری از بیمارستانها و مراکز درمانی کشور را اورژانسی توصیف کرد.
----------------
پایان