درحالي‌كه گفته مي‌شود در روزهاي آتي، اين طرح در كميسيون بهداشت مورد تصويب قرار خواهد گرفت، برخي كارشناسان معتقدند طرح مزبور، اگرچه يك گام مثبت تلقي مي‌شود، اما مشكل چنداني از مديريت نظام سلامت حل نمي‌كند.
به گفته اين كارشناسان، در حال حاضر بيمارستانها اغلب توسط پزشكان متخصص و فوق تخصص اداره مي‌شود كه با توجه به وقت كم اين افراد و نياز مردم به توان علمي آنان در بخش درمان، خلأ مديران توانمند و البته آشنا با موازين و اطلاعات پزشكي كه دائماً پاسخگوي مشكلات مردم در محل خدمت باشند، حس مي‌شود.
با اين‌حال در طرح ارائه شده به مجلس، تنها بر استفاده از پزشكان عمومي به‌عنوان مدير بيمارستان، و نه رئيس بيمارستان كه نقش اصلي را در اداره بيمارستان دارد تأكيد شده است و همچنين هيچ تأكيدي بر آموزش مديريت به پزشكان، يا حداقل گزينش افرادي كه سابقه مديريت دارند، نيست.
دكتر مسعود مسلمي فرد، نايب رئيس انجمن پزشكان عمومي كشور مي‌گويد: متأسفانه گرفتاري و مشغله بيش از حد پزشكان متخصص و حضور كمتر آنها در مسند مديران اجرايي باعث مي‌شود كه مردم يك منبع پاسخگو پيدا نكنند؛
همچنين اجراي اين طرح موجب مي‌شود كه هماهنگي بين بخشي ايجاد شود و مردم سرگردان نشوند و از سويي ديگر به‌دليل عدم اشتغال پزشكان عمومي اجراي اين طرح باعث ايجاد اشتغال و بهره‌وري در نظام سلامت مي‌شود.
او در پاسخ به اين سؤال همشهري كه چرا دراين طرح به‌طور مشخص بر حضور پزشك عمومي در مقام رياست بيمارستان كه قدرت اجرايي بيشتري دارد تأكيد نشده است، مي‌گويد: ما در اين طرح هم روي مديريت و هم رياست بيمارستان تأكيد داريم و از آنجا كه برداشتن سنگ بزرگ معمولا نشانه نزدن است، بيشتر تأكيدمان روي مديريت بيمارستان‌هاست، آن هم بيمارستان‌هاي دولتي كه درصورت تصويب و اجرا شدن طرح، به تبع آن در بيمارستان‌هاي خصوصي نيز اجرا خواهد شد.
مسلمي‌فرد درخصوص مديريت بيمارستان‌هاي هيات امنايي مي‌گويد: مديران بيمارستانها اختيار كافي ندارند، جز بعضي بيمارستانها كه به تازگي هيأت امنايي شده‌اند و آيين نامه اين بيمارستانها از امسال اجرايي مي‌شود.
به گفته وي، اگر برنامه چهارم توسعه درست اجرا شود، بر اساس ماده 49 آن، اختياراتي به هيأت امناهاي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و به تبع آن به بيمارستان‌هاي دولتي داده مي‌شود تا بتوانند با شريك كردن پرسنل در تصميم‌گيري‌ها، مديريت نويني را در بيمارستانها فعال كنند به نحوي كه هر‌كس پاسخگوي عملكرد خودش باشد و شاخص‌ها و عملكردها نشان‌دهنده كارآمدي افراد باشد نه اينكه مدير خوب و بد يكسان باشند و ملاك‌هاي ديگري حاكم باشد.
تخصص پزشكي مهم نيست ؛ مديريت مهم است
در همين حال، دكترغلامرضا كياني، دكتراي مديريت راهبردي، عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف و دبير همايش مديريت در سلامت كه هفته اول اسفند برگزار مي‌شود، در اين باره به همشهري مي‌گويد: سرمايه‌گذاري زيادي در نظام سلامت كشور شده است و اين سرمايه‌گذاري‌ها نياز به مديريت دارند تا بهره وري بالا برود.
به گفته وي، مديريت سنتي توان اداره بهره ور سازمان‌هاي مرتبط با حوزه سلامت را ندارد و مديران براي اداره سازمان خود بايد مجهز به دانش، بينش و مهارت‌هاي مديريتي متناسب با عصر حاضر باشند. كياني تاكيد مي‌كند: يك فرد به صرف اينكه پزشك حاذق يا جراح قابلي باشيد صلاحيت اداره يك بيمارستان و حتي يك مطب را ندارد.
به گفته وي، اينكه يك پزشك يا يك جراح بهتر مي‌تواند يك بيمارستان را اداره كند يكي از باورهاي مديريت سنتي است، درحالي‌كه مديريت مانند هر علم ديگري براي خود اصول و قواعدي دارد و موضوع آن اداره سازمان‌هاست.
كياني تأكيد مي‌كند: مدير يك بيمارستان بايد مديريت بر دانشگران و افراد متخصص را بداند و اين بيشتر از چگونگي تشخيص بيماري و فرآيند درمان يك بيمار براي اداره يك بيمارستان مهم است چراكه يك مدير براي اينكه موفق شود بايد تفكر راهبردي داشته باشد، مجهز به نگاه سامانه‌اي باشد، ديد فرآيند نگر داشته باشد، بازار را بفهمدو ... در حالي‌كه شما از يك جراح خوب انتظار ديگري غيراز اين قابليت‌ها و مهارت‌ها داريد.
مخالفان چه مي‌گويند؟
ارائه طرح به‌كارگيري پزشكان عمومي در مديريت نظام سلامت درحالي‌است كه گروهي از كارشناسان معتقدند روساي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي در حال حاضر نيز هيچ منعي براي حضور پزشكان عمومي بر مسند رياست بيمارستانها ندارند.
دكتر مسعود اميني، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس درخصوص پيشنهاد مطرح شده مبني بر واگذاري رياست بيمارستان‌هاي دولتي به پزشكان عمومي، به مهر مي‌گويد: به‌نظر مي‌رسد اين پيشنهاد، يك طرح خام و غيرعلمي باشد، زيرا تا زماني كه اهداف اين بحث مشخص نشود، نمي‌توان نسبت به موفقيت آن اميدوار بود.
او البته مديريت و رياست بيمارستانها را جدا از يكديگر دانسته و مي‌افزايد: اينكه عنوان مي‌شود رياست بيمارستانها بر عهده پزشكان متخصص و فوق تخصص است و همين امر باعث مي‌شود، آنان كمتر وقت داشته باشند كه بر امور بيمارستان نظارت كنند، درست نيست، چراكه اين بحث تنها يك بخش از مشكلات بيمارستان‌هاي دولتي است و نمي‌توان به‌طور دقيق گفت كه حضور اين قبيل پزشكان بر مسند رياست بيمارستانها، تا چه اندازه موجب نابساماني در امر نظارت بر مراكز درماني مي‌شود.
اميني با اشاره به اين كه در اغلب كشورها از مديران اقتصادي نيز در مديريت بيمارستانها استفاده مي‌شود، تأكيد مي‌كند: بر اساس گزارش‌هاي موجود، بالاي 97 درصد مديران بيمارستانها در ايران نيز پزشك نيستند و همين امر نشان مي‌دهد كه موضوع مديريت و رياست بيمارستانها از يكديگر جداست.
وي، وظايف مديريت بيمارستان را شامل پرداختن به موضوعات مالي و اداري دانسته و مي‌افزايد: با توجه به اينكه اغلب پزشكان شاغل در بيمارستانها، داراي تخصص و فوق تخصص در رشته‌هاي مختلف علوم پزشكي هستند، نمي‌توان قبول كرد كه رياست يك بيمارستان بر عهده پزشك عمومي باشد.
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس، در عين حال تصريح مي‌كند: تا زماني كه اين پيشنهاد به كميسيون بهداشت و درمان مجلس ارائه نشده و زواياي آن بازگو نشود، نمي‌توان درخصوص مفيد بودن پيشنهاد نظر داد، اما آنچه وجود دارد، اينكه روساي بيمارستان‌هاي علوم پزشكي در حال حاضر هم هيچ منعي براي استفاده از پزشكان عمومي بر مسند رياست بيمارستانها ندارند.
منبع : همشهری آنلاین