داروخانههاي بيمارستاني به واحدهاي تدارك دارو تنزل يافتهاند
داروخانههاي بيمارستاني كه در چند دهه گذشته از بخشهاي فعال بيمارستاني بودند به واحدهاي تدارك دارو تنزل پيدا كردهاند در حالي كه خدمات اين مراكز بايد جزئي از خدمات درماني بيمارستان باشد.
خيرالله غلامي افزود: تولد داروسازي باليني در كشور به طور غير رسمي از سال 1370 با ورود داروسازان باليني به دانشكده داروسازي دانشگاه علوم پزشكي تهران آغاز شد و در سال 1374 با پذيرش اولين دوره دستياري در اين رشته به طور رسمي كار خود را آغاز كرد.
وي گفت:این اولين حركت عملي و علمي براي تغيير هويت داروساز از دارومحوري به بيمارمحوري در كشور بوده است. داروسازي باليني همان طوري كه از نامش پيداست داروسازي است كه در بالين بيمار حضور پيدا ميكند و با تيم پزشكي در ارتباط مستقيم است.
غلامي گفت: از اهداف به وجود آمدن داروسازي باليني حركت به سمت ارائه خدمات دارويي مناسب در سطوح مراقبت از بيمار و فاصله گرفتن از تأمين كننده مصرف داروست، سوق دادن داروساز به سمت عضويت كامل و درگير در حلقه درمان و تخصصي كردن خدمات دارويي با تعقيب رويكرد در آموزش و پژوهش و خدمات است.
وي اضافه كرد: دارو فرآورده ارزشمندي است و به همت گروههاي مختلف داروساز براي رسيدن به دست بيمار راههاي پر فراز و نشيبي را از طراحي تا شناخته شدن يك ملكول براي مصرف دارو طي ميكند.
وی افزود: دارو كالاي صرفاً مصرفي نيست يك فرآورده ارزشمند حياتي و گران است كه مصرف و تجهيز به موقع آن موجب ارتقاء سلامت جامعه و بالعكس ميشود.
غلامي گفت: نگاه به تجهيز و مصرف منطقي دارو يكي از اهداف ما است. تغيير آموزش دارو از بيمار محوري به دارومحوري است به اين معنا كه بيمار به عنوان مركز ثقل ديده ميشود بايد دقت كنيم چگونه براي بيمار دارو تجويز كنيم كه بيشترين منفعت و بهترين درمان را داشته باشد.
غلامي گفت: يكي از چالشها در تجويز و مصرف منطقي دارو انتخاب مناسبترين، موثرترين و در عين حال بهترين روش دارودرماني براي بيمار است. بسياري از مردم دارو را به صورت خودسرانه مصرف ميكنند كه اين مهم موجب شده است كه مصرف منطقي دارو به صورت صحيح انجام نشود و 50 درصد از نسخ كه در كشور نوشته ميشود داراي آنتيبيوتيك است و اين در حالي است كه مشكل اول ما در كشور بيماريهاي عفوني نيست.
وي افزود: با توجه اينكه در 50 سال گذشته 900 تا هزار قلم داروي جديد از كشورهاي ديگر وارد دنيا شده است و اينكه يك نفر از همه آنها مطلع باشد بسيار مشكل است . وي افزود: 13هزار داروساز وجود دارد كه از اين تعداد 50 داروساز باليني در سمت اعضاي هيئت علمي در دانشگاههاي مشهد و شيراز به آموزش ميپردازند.
غلامي گفت: تجويز منطقي دارو انتخاب مناسب و موثر و در عين حال بهينه و اثربخش آشنايي با تداخلات دارويي را كه يكي از وظايف داروسازان باليني است و هم اكنون در كشور 50 داروساز باليني در سمت اعضاي هيئت علمي در دانشگاههاي مشهد و شيراز به آموزش ميپردازند.
وي افزود: مصرف منطقي مكملها، دارودرماني بيماريهاي قلبي و عروقي، دارودرماني ديابت، عوارض و خطاهايي دارويي، مصرف داروها و مسموميتهاي دارويي، مصرف منطقي داروهاي ضد درد، نسخه نويسي، منابع اطلاعرساني دارويي و دارودرماني بيماران تنفسي و مصرف منطقي آنتيبيوتيكها است.
وی اضافه كرد: داروسازان امروز فقط بخشي از دانش خود را در دانشگاهها آموختهاند و در عرصه جامعه استفاده ميكنند بايد به اين باور برسيم كه استفاده از دانش ميتواند در ارائه مشاوره دارويي به بيماران در داروخانههاي شهري و بيمارستاني نقش مهمي را ايفا كند
.
غلامي گفت: مشاوره دارويي ميتواند در حيطههاي مختلف درمان مانند ديابت، آسم، پرفشاري خون، وظايف داروسازان باشد كه ميتوانند با تعديل مقدار مصرفي دارو در كاهش عوارض دارويي، كاهش پذيرش مجدد بيمار به بيمارستان به واسطه درمان مناسب دارويي، كاهش هزينههاي دارويي براي ارتقاي سطح سلامت جامعه شديداً تأثيرگذار باشند.
وي افزود: احيا كردن داروخانههاي بيمارستاني كه در چند دهه گذشته از بخشهاي فعال بيمارستاني بوده به واحدهاي تداركات تنزل كرده است و براي اعتلاء حرفه داروسازي و به وجود آمدن زمينه ارتقاء سطح سلامت از اقدامات بسيار مهم خواهد بود.
رئيس اولين همايش داروسازي باليني ايران گفت: اين اقدام همه جانبه با نام بخش مراقبتهاي دارويي از 3 سال پيش شروع شده است و مطمئناً موجب تغييرات عمدهاي در حرفه داروسازي در چند سال آينده بوده است و اين سير تاريخي تغيير در عملكرد داروسازان و نحوه ارائه خدمات را باعث خواهد شد. حاصل تمام اين تلاشها بايستي در نهايت به تجويز و مصرف منطقي داروها ختم شود.
غلامي افزود: يكي از چالشهاي پيش رو در تجويز مصرف منطقي داروها انتخاب مناسبترين، مؤثرترين و در عين حال بهينهترين روش دارو و درماني در مورد هر بيمار است و در اين راستا متخصصان درگير در حلقه درمان بايستي داراي اطلاعات تخصصي دارويي به روز با تسلط بر انواع موجود داروها و فرآوردههاي دارويي از جهت هزينه تفاوتهاي اثربخشي، عوارض، روش مصرف، شكل دارويي و دوز مصرفي باشند.
وي اضافه كرد: باتوجه به افزايش حجم فعاليتهاي پزشكان در عرصه درماني و پيچيده شدن پروسه تشخيص و پيگيري بيماران در سالهاي آينده به ويژه با توجه به مسن شدن جامعه و پيچيده شدن مراحل درمان و نحوه مصرف داروها كه سبب به وجود آمدن دانشهاي جديد شده است.سبب خواهد شد كه پزشكان نتوانند اطلاعات حجيم به وجود آمده در ارتباط با دارو درماني را به تنهايي و به طور منظم و مرتب پيگيري كنند
يك داروساز با اطلاعات كافي و مهارتهاي لازم دارويي در كنار پزشكان سبب ارائه بهتر سرويسهاي درماني خواهد شد. نتايج حاصل از اين اقدامات بدون شك بهينه سازي و ارتقاء دارو درماني در تمام سطوح خواهد بود.
منبع : فارس