مديريت بيمارستاني حلقه مفقوده‌اي است كه بسيار به آن نيازمنديم   . . . .   بيمارستان‌ها گرانترين واحدهاي بخش بهداشت و درمان كشور هستند كه منابع انساني مهمي مانند متخصصان پزشكي و پيراپزشكي در آنجا حضور دارند   . . . . .   مديريت پزشكان در بيمارستان‌ها جواب نمي‌دهد. سيستم مديريت بيمارستان‌هاي كشور سخت، كهنه و قديمي است و نمي‌توان در وزارتخانه نشست و براي مديريت همه بيمارستان‌هاي كشور تصميم گرفت   . . . . .   اكثر مديران بيمارستان هاي ايران پزشك هستند. يك پزشك بر مبناي داده‌هاي سخت مديريت مي‌كند ولي در مديريت بيمارستان، داده‌هاي سخت كاربرد ندارد و مديريت بيمارستاني يك مديريت نرم است   . . . . .

متن کامل

ارتقاي مديريت بيمارستان‌ها براي افزايش رضايتمندي مردم ضرورت دارد

وزير بهداشت گفت: در دهه چهارم انقلاب شكوهمند اسلامي ارتقاي خدمات بيمارستاني يكي از اولويتهاي نظام سلامت كشور است و براي رسيدن به اين هدف ارتقاي مديريت بيمارستانها ضرورت دارد. امروز مفتخريم نظام سلامت پا به پاي بزرگان و طلايه‌داران علوم پزشكي منشاء خلاقيت، نوآوري و توليد دانش و فناوري در عرصه‌هاي مختلف آموزشي، بهداشتي و درماني در دنياست.

وزير بهداشت  تصريح كرد: سير تحولات در نظام سلامت به عنوان چالشي جهان شمول و تعهد نظام سلامت در پاسخگويي مناسب و ارائه هر چه بهتر خدمات برخوردي هوشمندانه را الزامي مي‌كند و اين برخورد بايستي با تحليل صحيح از موضوعات مختلف و استفاده درست از منابع با روش‌هاي نوين مديريتي موجبات ارتقا و تكميل وضع موجود و رضايت هر چه بيشتر گيرندگان خدمت را به نحو شايسته فراهم كند.

وي گفت: هم اكنون و در آغاز دهه چهارم انقلاب شكوهمند اسلامي، سياستگذاران نظام سلامت و مديران متعهد و متخصص اين بخش مهم، بر اين باورند كه ارتقا خدمات بيمارستاني به عنوان يكي از مهمترين، بزرگترين و پرهيزينه‌ترين اجزا نظام سلامت هر كشور نقش مهمي در توسعه كلان ملي خواهد داشت و در اين راستا توجه به رويكردهاي نوين، حرفه‌اي و علمي به مقوله مديريت بيمارستان‌ها و تبيين جايگاه مديريت در بيمارستان‌ها به عنوان يك حرفه و علم براي ارتقاء سطح بهره‌وري و افزايش رضايتمندي مردم شريف كشورمان ضرورت دارد.

مديريت بيمارستاني در كشور كهنه و قديمي است

استاد دانشكده مديريت دانشگاه مونترآل كانادا گفت: مديريت پزشكان در بيمارستان‌ها جواب نمي‌دهد. سيستم مديريت بيمارستان‌هاي كشور سخت، كهنه و قديمي است و نمي‌توان در وزارتخانه نشست و براي مديريت همه بيمارستان‌هاي كشور تصميم گرفت.

مهران ابراهيمي اظهار داشت: اكثر مديران بيمارستان هاي ايران پزشك هستند. يك پزشك بر مبناي داده‌هاي سخت مديريت مي‌كند ولي در مديريت بيمارستان، داده‌هاي سخت كاربرد ندارد و مديريت بيمارستاني يك مديريت نرم است

وي گفت: مسئله مديريت بيمارستاني از پيچيده‌ترين مباحث مديريتي است. مديران بيمارستان‌ها بايد بدانند كه در راس پيچيده‌‌ترين بنگاه‌ها قرار دارند چرا كه از يك طرف نيازمند انتقال دانش و فناوري‌هاي بالاست و از طرف ديگر با زندگي افراد سر و كار دارند.

وي افزود: ايران در يك حالت نسبتاً استثنايي قرار دارد چرا كه كشورهايي وجود دارند كه سطح پزشكي آنها كم است و سطح خدمات آنها نيز پائين است و در مقابل كشورهايي وجود دارند كه سطح دانش پزشكي آنها بالاست و كيفيت خدمات پزشكي آنها نيز مناسب است. ابراهيمي تصريح كرد: در اين بين ما جزو 30 كشور اول دنيا از نظر دانش پزشكي هستيم اما كيفيت خدمات ما در سطح توانايي ما نيست و اين موضوع مديريت بيمارستاني ايران را سخت‌تر مي‌كند چرا كه بيمارستان صحنه عمل دانش پزشكي است و دانشي كه در آزمايشگاه‌ها و آموزشگاه بماند خيلي ارزشي ندارد.

وي اضافه كرد: پديده ديگري در ايران وجود دارد و آن اين است كه تمام مديران مراكز صنعتي را مهندسان و درصد بالايي از مديران بيمارستان‌ها را پزشكان تشكيل مي‌دهند كه اين مي‌تواند هم نقطه قوت و هم نقطه ضعف باشد.

ابراهيمي گفت: مديريت وقتي اهميت پيدا مي‌كند كه درون يك سيستم اقتصادي قرار مي‌گيرد و خود سيستم اقتصادي از دل سيستم‌هاي فرهنگي، اجتماعي و سياسي بيرون مي‌آيد به عنوان مثال در جامعه‌اي كه فردگرايي مهم است و در جامعه‌اي كه جمعيت اهميت بالايي دارد سيستم اقتصادي اين دو با هم فرق دارد.

وي افزود: در آمريكا توانمندي فردي اهميت بالايي دارد ولي در دانمارك تقسيم ثروت و عدالت اجتماعي موضوع مهمي است كه در نتيجه مديريت در اين دو سيستم متفاوت است. لذا نمي‌تواند مدل‌هاي مديريتي اين دو كشور به هم شبيه باشد.

اين استاد دانشگاه خاطرنشان كرد: از مشكلات ما در سيستم مديريت بيمارستاني اين است كه ابزارها و وسايلي كه مي‌خواهيم به كمك آنها مشكلات را حل كنيم كهنه و قديمي هستند.

وي با بيان اينكه در زمينه مديريت دو بينش وجود دارد تصريح كرد: ما يك ديدگاه ابزاري به مديريت داريم و يك ديدگاه انساني و اجتماعي كه اين دو ديدگاه هميشه در طول تاريخ در كنار هم وجود داشته‌اند اما ديدگاه ابزاري خود را بيشتر تحميل كرد.

ابراهيمي گفت: يك پزشك بر مبناي داده‌هاي مشخص مديريت مي‌كند ولي در مديريت، داده‌هاي سخت و مشخص كاربرد ندارد و مديريت بيمارستاني يك مديريت نرم است كه پزشكان با مديريت نرم مشكل دارند.

وي با بيان اينكه مديريت نرم به معناي مديريت دانش است ادامه داد: اين موضوع به اين معنا نيست كه بانك‌هاي اطلاعاتي را افزايش دهيم و سيستم‌هاي IT بخريم. بلكه به اين معناست كه بايد با افراد سازمان تحول ايجاد كنيم و مديريتي كه كارمند را به اجبار به سمتي ببرد به جايي نخواهد رسيد.

ابراهيمي يادآور شد: چه كسي بهتر از كاركنان يك سازمان مي‌تواند مشكلات در درك كند اما در حقيقت ما در بيمارستان‌ها چارچوب سخت براي كارمندان و پزشكان در نظر گرفته‌ايم و آنها را محدود كرده‌ايم. مديريت دانش مديريتي است كه دانش را در بستر خود استفاده مي‌كند يعني نمي‌توان در وزارتخانه‌اي نشست و تصميمي براي نحوه اداره بيمارستان‌ها گرفت و آن را از فردا اجرا كرد. بلكه هر بيمارستاني مشكلات خاص خود را دارد و بايد مديريت خاصي در آن اعمال شود.

وي اضافه كرد: دانشي كه در بستر خود و بستر بيمارستان استفاده نشود كاربرد نخواهد داشت. لذا بايد اين فاصله گرفته شود و گرنه هزينه‌هاي زيادي مي‌كنيم ولي كاري از پيش برده نمي‌شود.

اين استاد دانشگاه خاطرنشان كرد: مديريت دانش را امروز نمي‌توان دست كم گرفت و بايد به هر بيمارستان اختيار و اجازه حل اين مشكلات را داد. بايد در نظر داشت هر چه سيستم بهداشت و درمان را متمركز كنيم كارايي بيمارستانها پايين‌تر مي‌آيد. البته اين موضوع ارتباطي به خصوصي‌سازي ندارد.

وي افزود: به عنوان مثال دانمارك كشوري است كه بهداشت در آن خصوصي نيست و هم بيمارستان خصوصي و هم دولتي در آن حضور دارند.

مدل‌هاي مديريتي براي اداره بيمارستان‌ها نداريم

مدير گروه علوم مديريت و اقتصاد دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: مدل‌هاي مديريتي بيمارستاني براي اداره بيمارستان‌ها نداريم و به آن نياز است.

 محمد عرب  اظهار داشت: بيمارستان‌ها گرانترين واحدهاي بخش بهداشت و درمان كشور هستند كه منابع انساني مهمي مانند متخصصان پزشكي و پيراپزشكي در آنجا حضور دارند.

وي افزود: از طرفي گردش مالي زيادي در بيمارستان‌ها جريان دارد و از آنجايي كه بيمارستان در تأمين سلامت مردم نقش ويژه‌اي دارند نحوه اداره آنها بسيار مهم است.

عرب يادآور شد: در دنيا مدل‌هاي خاص مديريتي وجود دارد كه توانسته‌اند قيمت تمام‌شده خدمات را كاهش و سطح دسترسي مردم به اين خدمات را افزايش دهند.

در ادامه اين مراسم رضا روستا آزاد، رئيس دانشگاه صنعتي شريف اظهار داشت: حوزه سلامت حوزه پيشرفته‌اي است و مانند گذشته نيست كه با يك حكيم راه بيفتد.

وي افزود: در حال حاضر سيستم پيچيده‌اي بر حوزه سلامت حاكم است كه هر كس بخواهد در آن سرمايه‌گذاري كند بايد از ابتدا سودهاي تجاري آن را محاسبه كند لذا بيمارستان حتماً پيوست اقتصادي مي‌خواهد.

وي افزود: همچنين بيمارستان پيوست فرهنگي، اجتماعي، زيست محيطي و در نهايت مديريتي را نياز دارد لذا حوزه سلامت مي‌تواند كانون هم افزايي حوزه‌هاي ديگر شود.

ضعف مديريت بيمارستاني موجب افزايش هزينه‌ها و فقر مردم مي‌شود

 معاون توسعه مديريت و منابع وزارت بهداشت گفت: بيش از نيمي از بودجه وزارت بهداشت در سطح بيمارستان‌ها هزينه مي‌شود البته افزايش هزينه‌هاي درماني موجب فقر بيشتر مردم مي‌شود بنابراين مديريت بيمارستاني حلقه مفقوده‌اي است كه بسيار به آن نيازمنديم.

 سيد عباس حسني اظهار داشت: پس از پيروزي انقلاب اسلامي اتفاقات مهمي در نظام سلامت رخ داد از جمله راه‌اندازي شبكه بهداشت كشور و ادغام آموزش در درمان بود كه اين دو فرآيند موجب توسعه عدالت در سلامت شد و نتيجه آن كاهش مرگ و مير نوزادان، كودكان و مادران و افزايش اميد به زندگي بود.

وي افزود: اما مسائل اقتصاد سلامت امروز اهميت زيادي پيدا كرده و بيش از نيمي از بودجه وزارت بهداشت در سطح بيمارستان‌ها هزينه مي‌شود از طرفي تامين سلامت بر اساس قانون يك وظيفه حاكميتي است.

حسني تصريح كرد: افزايش هزينه‌هاي درماني موجب فقر بيشتر مردم مي‌شود لذا در اين بين مديريت بيمارستاني حلقه مفقوده‌اي است كه بسيار به آن نيازمنديم.

وي گفت: در طول 6 سال گذشته 12 هزار تخت بيمارستاني به مجموعه تخت‌ها اضافه شد كه با آن مي‌توان 250 بيمارستان را اداره كرد و در حال حاضر 50 هزار تخت بيمارستاني ديگر نيز در دست احداث است كه 32 هزار تخت آن در حال اجراست.

معاون توسعه، مديريت و منابع وزارت بهداشت خاطرنشان كرد: اگر روي اين تخت‌ها مديريت نشود نتيجه آن جز بالا رفتن هزينه‌‌هاي مردم نخواهد بود همچنين استفاده از تجربيات بين‌المللي، مشاركت بخش غيردولتي و بهره‌گيري از ظرفيت‌ها و بهره‌وري و تمركز‌زدايي مديريت بيمارستاني از راه‌حل‌هاي حل مشكل مديريت بيمارستاني است.

منبع : قارس