یکی از مشکلات همیشگی مدیران  در کشور ما عدم دسترسی آسان به آمار و اطلاعات و آیین نامه های  تخصصی در حوزه های مختلف میباشد . آیین نامه های حوزهء درمان نیز از این مشکل مستثنی نبوده و علیرغم وجود آیین نامه ها و دستورالعملهای قانونی گوناگون نزد منابع رسمی ٬ امکان استفادهء کارشناسان غیر دولتی از آنها بسیار کم و محدود میباشد .

سایت تخصصی بیمارستان سازی در ایران قصد دارد به مرور بعضی از آیین نامه ها و دستورالعملها و قوانین اصلی و پایه در تحلیل و طراحی فضاهای درمانی را در اختیار عموم قرار دهد . در این قسمت  متن کامل  قوانين مربوط به تاسیس درمانگاه عمومی دندانپزشكي   شامل ( كليات - ساختمان - تجهيزات - نیروی انسانی - مراحل صدور مجوز  - مقررات عمومی مطبهاي دندانپزشكي )   بشرح ذیل  تقدیم میگردد.

جهت رویت متن کامل این  قانون  ٬ میتوانید بر روی کلمهء   ادامه متن  در کادر ذیل کلیک فرمائید : 

متن کامل

آئين نامه تأسيس درمانگاه عمومي دندان پزشكي

1-  درمـانگاه دندان پـزشكي مؤسسه اي است كه به منظور ارائه خدمات تشخيصي ، درماني و پيش گيري بيماري هاي دهان و دندان توسط دندان پزشكان ( عمومي – تخصصي ) براساس ضوابط ومقررات مربوطه دائر مي گرددو دندان پزشكان عمومي مجاز به ارائه خدمات دندان پزشكي عمومي در چارچوب برنامه هاي آموزشي دوره دندان پزشكي مي باشند .
2-  همكاري دندان پزشكان متخصص با درمانگاه هاي عمومي در جهت ارائه خدمات با كيفيت بيشتر بلامانع مي باشد .
3-درمانگاه تخصصي دندان پزشكي مركز درماني مي باشد كه در آن دندان پزشكان متخصص حداقل در سه رشته تخصصـي كلينيكي  فعاليت مي نمايند .
4-همكـاري دنـدان پـزشكان عمومي با درمانگاه هاي تخصصي دندان پزشكي به منظور ارائه خدمات عمومي            دندان پزشكي بلامانع مي باشد .
5- پروانه مسئول فني به نام دندان پزشك عمومي يا متخصص واجد شرايط صادر خواهد شد .
6-  مسئوليت و سرپرستي كليه امور مركز با مسئول فني خواهد بود .
7-      مسئول فني درمانگاه دندان پزشكي تخصصي بايستي متخصص در يكي  از رشته هاي دندان پزشكي باشد .
8-   هيئت امناي مراكز درماني خيريه دندان پزشكي تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع مي بايستي مسئول فني واجدشرايط جهت هر يك از نوبت هاي كاري معرفي نمايند .
9-      ساعات فعاليت اين مراكزعمومي شبانه روزي بوده و تأمين امنيت به عهده ارگانهاي انتظامي كشور مي باشد .
10-در صورتي كه مؤسس يا يكي از مؤسسين فوت شود معرفي مؤسس واجد شرايط براساس تبصره 4 قانون اصلاح ماده 3 قانـون مربوطه به مقررات امور پزشكي و دارويي و مواد خوراكي و آشاميدني مصوب 1334 ( مصوب 6/2/1374 مجلس شوراي اسلامي ) اقدام شود .
11-  در صورت غيبت مسئول فني به مدت كمتر از سه ماه  ،  يك نفر جانشين به طور موقت توسط مؤسس يا موسسين انتخاب و به صورت كتبي  به دانشگاه معرفي مي گردد .
12- پاسخ گويي به همه رخدادهاي مربوط به  وظايف مسئول فني در زمان غيبت بر عهده شخص جانشين خواهد بود .
13-در صورتي كه غيبت بيش از سه ماه به طول انجامد ، پروانه مسئول فني پس از طي مراحل قانوني لغو خواهد شد .
14- حضور مسئول فني يا جانشين نامبرده در ساعات فعاليت مركز الزامي است .
15- نظارت بر كليه امور و رعايت تعرفه هاي مصوب قانوني به عهده مسئول فني خواهد بود .
16- پروانه مسئول فني براساس ماده 2 قانون مربوط به مقررات امور پزشكي و دارويي و مواد خوراكي و آشاميدني مصوب  1334 غير قابل انتقال به غير بوده و در صورت غيبت  غيرموجه بيش از سه ماه از تاريخ وقوع ( در صورت محكوميت يا مفقود شدن ) خود به خود لغو مي گردد .
17- در صورتي كه مؤسس يا مؤسسين به دلايل موجه قصد تعطيلي يا انحلال مركز را داشته باشند مي بايست مراتب را با ذكر دلايل و مستندات لازم حداقل 3 ماه قبل از اقدام به دانشگاه مربوطه گزارش نمايند .
 
در صورت تعطيل يا انحلال مركز وزارت متبوع هيچ گونه مسئوليتي در مقابل اشخاص حقيقي يا حقوقي ندارد 
 
 
ساختمان
 
1- فضاي فيزيكي براساس تعداد يونيت دندان پزشكي و بخش هاي مصوب محاسبه مي شود .
2- حداقل مساحت مناسب براي هر يونيت و متعلقات مربوطه 10 متر مربع مي باشد .
3- مراكز درماني عمومي و تخصصي دندان پزشكي مي تواند در حداقل مساحت 150 متر مربع و در يك يا چند طبقه متوالي ساختمان احداث گردد .درصورت دوطبقه بودن مي بايستي ساختمان مستقل باشد ودربيش از دوطبقه تعبيه آسانسورالزامي بوده وکليه طبقات جهت درمانگاه دندان پزشکي اختصاص يابد.قابل ذکر است طبقات منفصل قابل تائيد نمي باشد.
4- بايستي فضـاهاي مورد نيـاز راديـولـوژي،  انتظار،  پذيرش و نگه داري مدارك پزشكي ، اتاق مركز استرايليزاسيون   سرويس هاي بهداشتي به تفكيك خانم ها و آقايان ، محـل  شستشوي  تي  و  وسايـل نظافت ،  آبدارخانه ،  اتاق استراحت و رختكن به طور مجزا ملحوظ و به تائيد دانشگاه برسد .
5-  فاصله هر مركز درماني اعم از تخصصي و عمومي با مركز مشابه نبايستي از 500 متر كم تر باشد .
توضيح :از خريد يا اجاره ساختمان جهت احداث مرکز فوق قبل از تائيد کارشناسي خودداري به عمل آيد.
 
تجهيزات
 
1-  به ازاي هر 5 دستگاه يونيت دندان پزشكي وجود يك دستگاه اتوكلاو با حجم حداقل 17 ليتر
2-  وجود حداقل يك دستگاه راديو گرافي پري اپيكال
3-  مراكز تخصصي مي توانند يك دستگاه راديولوژي پانوركس و لترال سفال نيز داشته باشد .
-  محدوده مـورد نظـر جهت استقرار دستگاه هاي راديو گرافي بايد به طور جداگانه سرب كوبي شده و به تائيد سازمان انرژي  اتمي  رسيده باشد .
4- كليه تجهيزات و مواد لازم جهت بهره برداري مي بايست مطابق آئين نامه موجود در دانشكده هاي دندان پزشكي باشد .
5- دارو و تجهيزات اتاق اورژانس ( شامل كپسول اكسيژن ، قفسه داروهاي اورژانس ،  ست احياء  شامـل آمبوبـگ و .... تا حد امكان الكترو شوك ) ضروري مي باشد .
6- مجهز بودن اين گونه مراكز به برق اضطراري

نيروي انساني مورد نياز

1- باتوجه به تعداد يونيت و نوع تخصص ، نيروي انساني اعم از دندان پزشك و پيراپزشك تعيين ميگردد .
2- مراكز دندان پزشكي غير دولتي حق به كارگيري دندان پزشكان ،  پزشكان و كاركنان شاغل در بخش دولتي را ساعات اداري ندارد .
3- دندان پزشكان و پزشكان شاغل در مركز بايستي داراي پروانه مطب معتبرهمان شهر باشند ( قانون تأسيس مطب مصوب 18/5/62 )
4- نصب تابلو با ذكر مشخصات كامل در ورودي مركز و اطاق مربوطه با ذكر نوع فعاليت و تخصص دندان پزشك الزامي است .
5- ضروري است مسئول مدارك پزشكي تا حد امكان داراي تحصيلات دانشگاهي باشد .
6- وجود حداقل يك نفر پرستار دندان پزشكي با تحصيلات  دانشگاهي در هر نوبت كاري جهت ارائه خدمات درماني فرم گيري و آموزش بهداشت 
7- يك نفر تكنسين راديولوژي با تحصيلات دانشگاهي در مركز تخصصي دندان پزشكي ، در صورت داشتن دستگاه پانوركس و لترال سفال در كليه نوبت هاي كاري فعال مركز ضروري است 
 
مراحل صدور مجوزهاي قانوني
 
الف)  مدارك مورد نياز جهت صدور موافقت اصولي
1-  ارائه تقاضا نامه كتبي مهر و امضاء شده متقاضي كه به امضاي معاونت محترم درمان و مديريت محترم درمان رسيده باشد و در دفتر دبيرخانه ثبت شده باشد .
2- تكميل فرم هاي مربوطه ( پس از ارائه تقاضا نامه توسط واحد صد ور پروانه ها به متقاضي تحويل داده مي شود )
3-  تصوير پروانه دائم و پروانه مطب معتبر شهر مورد نظر
4- دانشنامه يا تسويه حساب صندوق رفاه دانشجويان
5- نامه اعلام عدم نياز در ساعات غير اداري جهت شاغلين رسمي دواير دولتي
6-  گواهي عدم محكوميت انتظامي از سازمان نظام پزشكي
7- گواهي عدم سوء پيشينه كيفري يا آخرين  حكم كارگزيني جهت شاغلين رسمي دواير دولتي
8-  فتوكپي صفحه اول شناسنامه + صفحه آخر در صورتي كه توضيح دارد
9-  ليست اسامي پيشنهادي جهت نام گذاري مؤسسه با مهر و امضاي متقاضي
10- نامه دو دانشگاه علوم پزشكي تهران و شهيد بهشتي در خصوص نداشتن تقاضا و مؤسسه در حوزه تحت نظارت آنان در مورد متقاضي و غير تكراري بودن اسامي پيشنهادي
11-  عكس 4 * 3  دو قطعه  (جهت گواهي عدم سوء پيشينه كيفري و عدم اعتياد ) +ارائه تصوير ِيا شماره کد ملي
 
توضيح  : در خصوص نامه هاي مورد اشاره در بند 7 و 10 و 11  مكاتبه از طريق اين دانشگاه پس از ارائه ساير مدارك توسط طرف متقاضي انجام مي پذيرد بديهي است پي گيري در مورد وصول پاسخ نامه هاي فوق به عهده متقاضي مي باشد .
 
ب )  پس از تكميل مدارك ،  پرونده به كميسيون قانوني ماده 20 وزارت متبوع ارسال مي گردد .
ج )  پس از تائيد صلاحيت متقاضي توسط كميسيون قانوني ماده 20 ،  ارائه فرم تكميل شده قرارداد تأسيس + فيش بانكي طبق دستورالعمل مربوطه (مبلغ وشماره حساب از طريق کارشناسان واحد صدور پروانه ها به متقاضي اعلام خواهد گرديد).
 د )  صدور موافقت اصولي و ارسال آن به متقاضي
ه )  مدارك مورد نياز جهت صدور پروانه هاي تأسيس و مسئولين فني
بديهي است فعاليت به منظور ارائه خدمات درماني با موافقت اصولي مجاز نمي باشد و ضروري است نسبت به اخذ مجوز بهره برداري و پروانه تأسيس و مسئولين فني اقدام گردد .
 
1- پيشنهاد مكان جهت احداث مركز به صورت كتبي ( با ذكر دقيق آدرس ، كروكي و تلفن تماس ) كه توسط متقاضي مهر و امضاء شده و ثبت دفتر دبيرخانه گرديده باشد .
2- در صورت تائيد شرايط اوليه ساختمان توسط كارشناسان  معاونت درمان ، كتباً به متقاضي اعلام مي گردد ، تا نسبت به ارائه نقشه معماري ساختمان با مقياس يك صدم و نام گذاري فضاها اقدام نمايند .
3- انجام بازديد توسط كارشناسان مديريت درمان و بهداشت محيط
4- در صورت مورد تائيد بودن نقشه پيشنهادي توسط معاونت درمان دانشگاه ممهور مي گردد. 
 5- آماده سازي ساختمان طبق نقشه تائيد شده و رهنمودهاي ارائه شده به صورت كتبي كه مجموع نظرات گروه كارشناسي (درمان، بهداشت محيط ) مي باشد .
6- تجهيز كامل مركز
7- معرفي مسئول فني جهت كليه ساعات فعاليت مركز ( مدارك مورد نياز مسئول فني در قسمت مدارك مسئول فني درج گرديده است )
8- تصوير مصدق سند مالكيت و اجازه نامه معتبر
9- ليست تجهيزات به تفكيك بخش ها
10- ليست اسامي پرسنل به همراه مدارك تحصيلي آنان وليست اسامي دندان پزشكان به همراه تصويرپروانه مطب معتبرآنان
و  )  پس از تكميل مدارك ،  ارسال پرونده به كميسيون قانوني ماده 20 وزارت متبوع
ز  )  پس از تائيد كميسيون جهت صدور مجوز بهره برداري ارائه فيش بانكي :
-ارائه فيش هاي  بانكي جهت هر يک از مسئولين فني طبق دستورالعمل مربوطه (مبلغ وشماره حساب از طريق کارشناسان واحد صدور پروانه ها به متقاضي اعلام خواهد گرديد .مبالغ جهت تهران و ساير شهرستان ها متفاوت مي باشد).
ح )  صدور پروانه هاي تأسيس و مسئولين فني توسط وزارت متبوع و ارسال آن به معاونت درمان دانشگاه
ت )  تحويل پروانه هاي صادره به مؤسس 
 
 
مدارك مورد نياز جهت مسئولين فني

1-  تكميل فرم هاي مشخصات ،  فرم تقبل مسئوليت فني  ( فرم ها از واحد صدور پروانه ها پس از معرفي مسئولين فني از طرف مؤسس به صورت كتبي تحويل مي گردد )
2- تصوير پروانه دائم و پروانه مطب معتبر
3- تسويه حساب صندوق رفاه دانشجويان يا دانشنامه
4- نامه عدم نياز در ساعات غير اداري جهت شاغلين رسمي دواير دولتي
5- اصل گواهي عدم سوء پيشينه كيفري يا آخرين حكم كارگزيني جهت پزشكان استخدام رسمي دواير دولتي
6- اصل گواهي عدم محكوميت انتظامي از سازمان نظام پزشكي
7- فتوكپي صفحه اول شناسنامه  +  صفحه آخر در صورت داشتن توضيح
8- چهار قطعه عكس  4 * 3 +ارائه تصويريا شماره کارت ملي
9-  اصل گواهي عدم اعتياد
توضيح  :   در خصوص مدارك مورد اشاره در بند  5 و 9   مكاتبه از طريق اين دانشگاه پس از ارائه ساير مدارك از طرف متقاضي صورت مي پذيرد . بديهي است پي گيري در مورد وصول پاسخ هاي فوق به عهده متقاضي مي باشد .   
                                                                                                                 
مقررات عمومي 
 
- كليه مقررات مراكز دندان پزشكي موظفند ضوابط مربوط به استاندارد و ارزشيابي وزارت متبوع را رعايت نمايند در غير اين صورت مطابق مقررات با مراكز متخلف برخورد خواهد شد .
- مؤسس يا مؤسسين مراكز موظفند هر سال نسبت به اعلام تقاضاي و ارزشيابي طبق ضوابط و استانداردهاي موجودتوسط وزارت متبوع اقدام نمايد .
 
تبصره - ضوابط و استانداردهاي درماني و ارزشيابي مراكز توسط وزارت متبوع ابلاغ خواهد شد . 
تبصره – مراكز موظفند آخرين درجه ارزشيابي و پروانه هاي مركز را در قسمت پذيرش به نحوي كه كاملاً قابل رؤيت باشد نصب نمايند . 
 
در صورتي كه موسس و يا مؤسسين مراكز دندان پزشكي از ضوابط و مقررات و وظايف موضوع آيين نامه و اصلاحيه درمانگاه ها تخطي نمايند به نحو زير اقدام خواهد شد :
الف : تذكر شفاهي با قيد موضوع در صورت جلسه بازرسي محل توسط دانشگاه هاي/دانشكده هاي ذي ربط
ب : اخطار كتبي توسط دانشگاه/دانشكده ذي ربط
ج : لغو موقت پروانه تأسيس و تعطيل مركز به مدت يك تا سه ماه به پيشنهاد دانشگاه/دانشكده مربوطه و تصويب كميسيون قانوني موضوع ماده 20
د :  لغو موقت پروانه تأسيس و تعطيل مركز به مدت سه ماه تا يك سال به پيشنهاد دانشگاه/دانشكده مربوطه و تصويب كميسيون قانوني موضوع ماده 20
ه : لغو پروانه تأسيس مركز به پيشنهاد دانشگاه/دانشكده مربوطه و تصويب كميسيون قانوني موضوع ماده 20 و عندالزوم اعلام آن به مراجع قضائي
- پرستار دندان پزشكي به شخصي اطلاق مي گردد كه دوره پرستاري دندان پزشكي را در يكي از دانشگاه هاي معتبر گذرانده و موفق به اخذ گواهي نامه رسمي كارداني شده باشد .
- تكنسين لابراتوار دندان سازي به شخصي اطلاق مي گردد كه دوره كارداني دندان سازي ( پروتز) را در يكي از دانشگاه هاي معتبر گذرانده و موفق به اخذ گواهينامه رسمي كارداني شده باشد .
 
- تأسيس هرگونه مؤسسه درماني به نام مركز دندان پزشكي قبل از هرگونه اقدم منوط به كسب موافقت اصولي و پروانه تأسيس از وزارت متبوع مي باشد .
- اجازه تأسيس به كساني داده مي شود كه علاوه بر داشتن شرايط ماده 2 قانون مربوط به امور پزشكي دارويي ، مواد خوردني و آشاميدني داراي عدم سوء پيشينه بوده و صلاحيت آنها بر طبق ضوابط تعيين شده به تائيد كميسيون قانوني تشخيص امور پزشكي برسد .
 
تبصره – شركت تعاوني هاي بهداشتي درماني تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع و با رعايت مفاد اين آيين نامه مي توانند پروانه تأسيس دريافت نمايند .
 
بهره برداري و ادامه فعاليت مراكز دندان پزشكي منوط به راه اندازي قسمت هاي مختلف مركز دندان پزشكي و معرفي مسئولان فني مركز براي كليه نوبت هاي كاري و معرفي كاركنان دندان پزشك و پيرا پزشك طبق ضوابط اعلام شده توسط وزارت متبوع و تائيد كميسيون قانوني تشخيص امور پزشكي و كسب پروانه لازم و رعايت ضوابط قانوني و مقررات مندرج در اين آئين نامه خواهد بود .
- محل ساختمان و تجهيزات فني بايد قبل از صدور پروانه تأسيس توسط كارشناسان ذي ربط دانشگاه ها و يا وزارت متبوع مورد بررسي و تائيد قرار گيرد .
- پروانه تأسيس به نام اشخاص حقيقي صادر خواهد شد .
- پروانه مسئول فني به نام دندان پزشك عمومي يا متخصص واجد شرايط و صلاحيت پس از تائيد كميسيون قانوني تشخيص امور پزشكي صادر خواهد شد . 
تبصره – مسئول يا مسئولين فني از بين مؤسس يا مؤسسين معرفي مي گردند . 
- مسئوليت و سرپرستي كليه امور مركز با  مسئول فني خواهد بود . 
- تبصره – مسئولين فني مراكز تخصصي بايستي متخصص در يكي از رشته هاي دندان پزشكي باشد .
 
هيئت امناي مراكز درماني خيريه دندان پزشكي تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع بايستي مسئول فني واجد شرايط جهت هر يك از نوبت هاي كاري معرفي نمايند .  

------------------

پایان