غفلت ایران از درآمدهای کلان گردشگری سلامت
امروزه مقوله توریسم درمانی سهم بالایی از درآمدهای نظام سلامت برخی کشورها را به خود اختصاص داده است اما متاسفانه در کشور ما آنطور که باید و شاید مقوله گردشگری سلامت مورد توجه مسئولان مربوطه قرار نگرفته و سرمایه های بالقوه جامعه در این زمینه در حال هدر رفتن است
مقوله توریسم درمانی یکی از بخشهای مهم نظامهای سلامت در دولتهای دنیاست. به طوریکه برخی از کشورها از این محل برای خود منبع درآمد ثابت کسب کرده اند و توانسته اند در مسیر توسعه بخش توریسم درمانی گامهای بلندی بردارند. این در حالی است که ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی که در منطقه خاورمیانه و آسیا دارد، یکی از قطبهای بالقوه توریسم درمانی است که علاوه بر کسب درآمد، می تواند زمینه اشتغال پزشکان در خارج از مرزها و همچنین صادرات تجهیزات پزشکی را فراهم کند.
اواسط سال گذشته بود که دکتر حسن امامی رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت از آمادگی 60 بیمارستان دولتی و خصوصی کشور برای جذب بیماران خارجی خبر داده و گفته بود که پتانسیلهای زیادی برای جذب بیماران خارجی و گسترش گردشگری سلامت در کشور ایجاد شده است و به همین علت روز به روز شاهد افزایش بیماران خارجی در کشور برای درمان هستیم.
البته معاون وزیر بهداشت به آمار بیماران خارجی و اینکه از کدام کشورها می آیند، هیچ اشاره ای نکرد اما گفت که بسترهای مناسبی برای گسترش توریسم درمانی در کشور به وجود آمده است.
به گفته امامی رضوی، برای توسعه توریسم درمانی کشور به برخی مراکز درمانی واجد شرایط این اجازه داده شده که 10 درصد ظرفیت خالی خود را به جذب بیماران خارجی اختصاص دهند. ضمن اینکه وزارت بهداشت از جذب تسهیلات بانکی به بیمارستانهای دولتی و خصوصی به منظور ایجاد امکانات آبرومند و استاندارد برای جذب بیمار خارجی حمایت می‌کند.
معاون درمان وزارت بهداشت معتقد است که حداقل 20 بیمارستان دولتی و خصوصی در تهران امکان جذب بیمار خارجی را دارند و حدود 50 بیمارستان نیز در شهرهای دیگر می‌توانند به جذب بیمار خارجی اقدام کنند. بنابراین در حال حاضر بیش از 70 بیمارستان و مرکز درمانی در کشور می‌توانند در زمینه توریسم درمانی فعال شوند که البته بین آنها ضعیف و قوی وجود دارد.
با توجه به وجود نخبگان پزشکی در ایران و پزشکان حاذق و مجرب در رشته‌های مختلف پزشکی از جمله انواع پیوندها، جراحی قلب، کبد، انواع جراحیهای ارتوپدی مانند تعویض مفصل، پیوند مغز استخوان و درمان بیماریهای چشم پتانسیل جذب بیمار خارجی در کشور وجود دارد. با این حال برای افزایش جذب بیماران خارجی و گسترش توریسم درمانی در کشور باید کیفیت بیمارستانهای کشور را به خصوص از نظر ظاهر فیزیکی ارتقا دهیم. خدمات جانبی و رفاهی به بیماران خارجی نیز باید تقویت شود.
گزارشها نشان می دهد که در سال 2004 حدود 40 میلیارد دلار گردش مالی صنعت توریسم درمانی در دنیا بود که پیش بینی شده است این میزان در سال 2012 به 100 میلیارد دلار می‌رسد. این در حالی است که از ایران به عنوان یکی از 63 کشور دنیا نام می برند که مقصد اصلی گردشگران سلامت است.
این در حالی است که دکتر محمد جهانگیری، قائم مقام معاونت نظارت و برنامه ریزی سازمان نظام پزشکی ایران معتقد است که صنعت توریسم درمانی حداقل می تواند 30 درصد مخارج ارزی دولت در حوزه سلامت را تامین کند.
وی، مشکل صنعت توریسم درمانی در ایران را ناشی از بی برنامگی و نبود سرمایه گذاری لازم دانست و گفت: قرار بود 30 درصد مخارج ارزی دولت در برنامه چهارم توسعه کشور از محل صادرات تجهیزات پزشکی و توریسم درمانی تامین شود که این اتفاق نیافتاد.
صنعت توریسم دومین صنعت جهان به لحاظ درآمدزایی است و سرمایه گذاری در حوزه سلامت طبق اعلام بانک جهانی سومین عرصه سرمایه گذاری در جهان است. بنابراین قرار گرفتن این دو در کنار هم یک عرصه بسیار خوب و مطمئن برای سرمایه گذاری فراهم می کند. به طوریکه ضریب اشغال تخت بیمارستانی در کشور در حدود 60 تا 70 درصد است که می توان از مابقی ظرفیت برای پذیرش و درمان بیماران خارجی استفاده کرد.
گردشگران سلامت با هدف درمان ارزان نسبت به کشوری که در آن ساکن هستند، دریافت درمان سریع و با کیفیت و گردشگری در حین درمان یا دوران نقاهت عازم کشورهای دیگر می شوند. از این رو، کیفیت بالا در ارایه خدمات، قیمت قابل رقابت با کشورهای منطقه، جاذبه های توریستی منحصر به فرد (آثار باستانی)، ضعف کشورهای همسایه در پزشکی از جمله عواملی است که می تواند به جذب توریسم کمک کند.
در حال حاضر بالغ بر 50 طرح ایجاد شهرک سلامت در نقاط مختلف کشور مطرح شده که در مراحل مختلف مطالعه یا اجرا هستند. همچنین قانون برنامه پنجم توسعه به توسعه شهرکهای سلامت و دانش بنیان توجه ویژه ای داشته است. با این وجود دانش توسعه این شهرکها بر پایه اصول رقابت پذیری در دنیا و داخل کشور بسیار محدود است.
.
.
منبع : مهر