امروزه با پیشرفت تکنولوژی و توجه بیشتر به حفظ امنیت بیماران بستری در بیمارستان، طراحی معماری و دکوراسیون واقعی بیمارستان ها و وسایل و امکانات آنها دچار تحولات شگرفی شده است  .......................... با توجه به این حقیقت که در حال حاضر مشکلات بروز خطاها در مراقبت های سلامتی و ایمنی بیماران کم نبوده، ایجاد تغییرات بنیادی در روند مراقبت ها، محیط های فرهنگی و فیزیکی بستری بیماران به نظر الزامی می رسد و باید مدنظر قرار گیرند، بنابراین لازم است مسوولان و سرمایه گذارانی که از آنها حمایت می کنند، برای ایجاد مراقبت های ایمنی بیماران تلاش بیشتری داشته باشند .................... روان شناسان با اتفاق نظر بر این موضوع تاکید دارند که محیط فیزیکی، تاثیر قابل توجهی بر ایمنی و کارایی انسان خواهد داشت ........................ همیشه این کادر پزشکی نیستند که اشتباه می کنند و خطا دارند، بلکه شاید اشکال در طراحی وسایل مراقبتی است که خطا در کار آنها به وجود می آورند  ..................... شاید باورنکردنی باشد، اگر بگوییم یک نمونه خاص از این شرایط که پاتوژن های همیشه مقیم بیمارستان ها نامیده می شوند، کم بودن سطح روشنایی محل های توزیع داروهاست که موجب رخداد اشتباهات غیرقابل جبرانی خواهند شد ...................... شرایط نهفته در هر سازمانی وجود دارند و می توانند به طور غیرعمدی به وسیله افرادی که مسوولیت طراحی سیستم ها را برعهده دارند، اتفاق بیافتند ..................... در مجموع محیط درمانی تاثیرات ثابت شده ای بر هزینه ـ اثربخش بودن درمان و خدمات مراقبتی و کاهش میزان اقامت بیماران در مراکز درمانی خواهد داشت. تاثیراتی که نمی توان به آسانی از کنار آنها گذشت و باید برای حفظ ایمنی بیماران و کادر پزشکی در نظر گرفته شوند .......................  مطلب زیر به بررسی تحلیلی این موضوع میپردازد . . .

جهت رویت متن کامل این مطلب   ٬ میتوانید بر روی کلمهء   ادامه متن  در کادر ذیل کلیک فرمائید :

متن کامل

نگاهی بر چگونگی تاثیر طراحی وسایل بیمارستانی بر ایمنی بیمار

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و توجه بیشتر به حفظ امنیت بیماران بستری در بیمارستان، طراحی معماری و دکوراسیون واقعی بیمارستان ها و وسایل و امکانات آنها دچار تحولات شگرفی شده است...

با توجه به این حقیقت که در حال حاضر مشکلات بروز خطاها در مراقبت های سلامتی و ایمنی بیماران کم نبوده، ایجاد تغییرات بنیادی در روند مراقبت ها، محیط های فرهنگی و فیزیکی بستری بیماران به نظر الزامی می رسد و باید مدنظر قرار گیرند، بنابراین لازم است مسوولان و سرمایه گذارانی که از آنها حمایت می کنند، برای ایجاد مراقبت های ایمنی بیماران تلاش بیشتری داشته باشند.

تا آنجا که ذهن یاری می کند، تاثیر طراحی بیمارستان ها با تجهیزات و فناوری آنها بر کیفیت درمان و ایمنی بیماران تاکنون مورد توجه جدی نبوده، در حالی که میلیاردها دلار در این راه هزینه شده و خواهد شد.

روان شناسان  با اتفاق نظر بر این موضوع تاکید دارند که محیط فیزیکی، تاثیر قابل توجهی بر ایمنی و کارایی انسان خواهد داشت. شناخت ارتباط متقابل میان انسان، ابزار مورد استفاده آنها و محیطی که در آن زندگی و کار می کنند، پایه هر مطالعه ای است که در زمینه طراحی وسایل مراقبت از سلامت و تاثیرات آن بر کارایی پرستاران و دیگر افراد شاغل (که در ارتباط مستقیم با آن وسایل قرار می گیرند) صورت می گیرد (به عنوان نمونه، پورت های اکسیژن و ساکشن که روی دیوار اتاق بیمار قرار می گیرد، به عنوان وسایل ثابت یا وسایل قابل جابه جا شدن مانند تخت بیمار). باید بدانیم که همیشه این کادر پزشکی نیستند که اشتباه می کنند و خطا دارند، بلکه شاید اشکال در طراحی وسایل مراقبتی است که خطا در کار آنها به وجود می آورند. در واقع این شرایط نهفته هستند که افراد را به سمت خطاهای غیرقابل اجتناب سوق می دهند، پس لزوم توجه ویژه به وسایل و محیط کار بیشتر می شود.

شاید جای خوشحالی باشد که می توانیم این شرایط نهفته را به حداقل میزان خود برسانیم و قبل از اینکه حادثه ای رخ دهد، از وقوع آن جلوگیری کنیم. شاید باورنکردنی باشد، اگر بگوییم یک نمونه خاص از این شرایط که پاتوژن های همیشه مقیم بیمارستان ها نامیده می شوند، کم بودن سطح روشنایی محل های توزیع داروهاست که موجب رخداد اشتباهات غیرقابل جبرانی خواهند شد. شرایط نهفته در هر سازمانی وجود دارند و می توانند به طور غیرعمدی به وسیله افرادی که مسوولیت طراحی سیستم ها را برعهده دارند، اتفاق افتند.

در بررسی ۶۰۰ مقاله مرتبط، محققان دریافتند که ارتباط تنگاتنگی میان محیط فیزیکی (مانند اتاق های یک تخته یا دو تخته یا بیشتر در بیمارستان ها) و پیامد نهایی درمان بیماران و رضایت شغلی کادر پزشکی وجود دارد، چیزی که به کاهش استرس و خستگی کادر درمانی و افزایش کارایی در ارائه خدمات مراقبتی منجر خواهد شد.

با هدف قرار دادن عوامل انسانی از طریق طراحی وسایل و کاستن از شرایط نهفته ایجاد خطا، ایمنی بیماران پیشرفت قابل ملاحظه ای خواهد کرد و این امر محقق نخواهد شد، مگر با ارتقای فرهنگ قوی رعایت ایمنی و اهمیت دادن به این موضوع در بیمارستان ها، طراحی دوباره سیستم ها و امکانات با شرایط و تکنولوژی موجود، تمرکز بر حذف شرایط ایجادکننده خطاهای شناختی و کمک به دست اندرکاران برای تصحیح یا توقف بروز خطا، قبل از آنکه خطری متوجه انسانی شود.

● عوامل مرتبط با ساختار محیط

با در نظر گرفتن عوامل انسانی، جنبه های مختلفی در ساخت محیط وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند. با بررسی های انجام شده عناصر طراحی زیر به عنوان عوامل کلیدی در اطمینان یافتن از ایمنی بیمار و کیفیت مراقبت های ارائه شده به وی معرفی شده اند. در واقع باید تلاش کنیم که:

۱) بیمار محور باشیم، یعنی:

• ۱) بیمارستان ها اتاق هایی با سطح ایمنی بالا و ترجیحا یک تخته داشته باشند،
• ۲) اتاق ها، فضای کافی برای جای دادن اعضای فامیل بیمار داشته باشند،
• ۳) دسترسی بیماران به اطلاعات موردنظرشان در مورد مراقبت از سلامت فراهم باشد،
• ۴) علامت های کاملا مشخصی برای هدایت آنها در بیمارستان وجود داشته باشد.

۲) ایمنی بیمار فراهم باشد، یعنی:

• ۱) طراحی امکانات و دسترسی به وسایل کمکی به گونه ای باشد که خطاهای بیماران به حداقل میزان ممکن برسد،
• ۲) از سیستم های تهویه و تصفیه مناسب استفاده شود تا کنترل و پیشگیری از گسترش عفونت ها به حداقل برسد،
• ۳) از سطوحی استفاده شود که به راحتی قابل ضدعفونی کردن باشند،
• ۴) تسهیلات لازم برای شستن دست ها با دسترس بودن سینک های بهداشتی و محلول های الکلی شست وشوی دست فراهم شود،
• ۵) وسایلی که ممکن است به بیمار آسیب برساند، از دسترس او به دور باشند،
• ۶) فضای کار کافی در اختیار کادر پزشکی قرار داشته باشد.

۳) اثربخشی کارها را بالا ببریم، یعنی:

• ۱) روشنایی به حدی باشد که کارایی دیداری فراهم باشد،
• ۲) تا حد ممکن از نور طبیعی استفاده شود،
• ۳) تاثیرات صداهای نابهنجار کنترل شوند.

۴) کارایی درمان و مراقبت های سلامتی را ارتقا دهیم، یعنی:

• ۱) طرح بندی، محل وسایل و امکانات پزشکی استاندارد باشد،
• ۲) خطرات بالقوه ای که ایمنی بیمار را به خطر می اندازد، کم شده و رضایت بیماران را با به حداقل رساندن میزان جابه جایی آنها افزایش دهیم.

۵) سرعت عمل داشته باشیم، یعنی:

• ۱) مطمئن شویم که می توانیم پاسخ سریع و به موقع به نیازهای بیمار دهیم،
• ۲) نارکارآمدی ها را در فرآیند ارائه مراقبت حذف کنیم،
• ۳) کار بالینی پزشکان و پرستاران را تسهیل کنیم.

۶) عدالت و تساوی حقوق را رعایت کنیم، یعنی:

• ۱) اندازه، طرح و عملکردهای ساختار مراقبت هایی را که مورد نیاز بیماران است، فراهم آوریم.

در این میان موارد دیگری نیز به محیط فیزیکی و پیامدهای بیماران مرتبط می شود. به عنوان نمونه، نیاز به کاهش آلودگی صوتی و بالابردن عواملی که می توانند مدت اقامت بیماران را در بیمارستان کاهش دهند، از اهم موارد است، مانند استفاده از نور طبیعی، مراقبت در واحدهای بازسازی شده و دسترسی به موسیقی و امکان اینکه بتوانند از محیط طبیعت اطراف بهترین استفاده را ببرند و برایشان چشم نواز باشد.

در میان بررسی های مختلف، به استفاده ماهرانه از موسیقی و آثار هنری اشاره های فراوانی شده که کمک شایانی به بیماران خواهد کرد. Ulrich و همکاران دریافته اند که طراحی یک بیمارستان می تواند با کاهش عفونت ها و خطاهای پزشکی، تاثیر شگفت انگیزی بر پیشبرد ایمنی بیمار داشته باشد. آنها همچنین به این نکته رسیده اند که طراحی وسایل، تاثیر مستقیمی بر رضایتمندی بیماران و کادر پزشکی، استرس بیمار و معیارهای عملکرد سازمان خواهند گذاشت. در بیمارستان هایی که به خصوص اتاق های یک تخته دارند، ایمنی بیمار ارتقا خواهد یافت و محیط سالم تری برای بیماران و همراهان آنها فراهم خواهد شد؛ چراکه آلودگی صوتی کمتر خواهد شد، میزان بروز خطاهای پزشکی کاهش خواهد یافت، احتمال گسترش عفونت ها به حداقل خواهد رسید، استرسورهای محیطی مرتبط با صدا، اتاق های ناکارآمد و طراحی واحدها کمتر خواهند شد و افزودن آثار هنری و دید خوب مناظر اطراف، رنگ، نور و صدا برای کنترل استرسورهای نهفته امکان پذیر خواهند شد.

● محیط درمانی

تئوری «محیط درمانی» از شاخه های «سایکولوژی محیطی» (تاثیرات روانی – اجتماعی محیط)، «سایکونوروایمونولوژی» (تاثیر محیط بر سیستم ایمنی) و «نوروساینس» (چگونه مغز محیط و طراحی آن را درک می کند) برخاسته است. بیمارانی که در مراکز درمانی بستری هستند، اغلب با ترس از عاقبت سلامتی و ایمنی خود و جداشدن از ارتباطات طبیعی اجتماعی شان در ستیزند. محیط های بزرگ و پیچیده ای که در بیمارستان های کنونی دیده می شود، به استرس آنها می افزاید. براین اساس، طراحان محیط های درمانی، افرادی که در زمینه دکوراسیون های داخلی فعالیت می کنند و محققان، ۴ عامل کلیدی را یافته اند که اگر در طراحی هر محیط درمانی رعایت شود، می توانند پیامد نهایی درمان بیماران را بهبود دهند:

• حذف یا کاهش استرسورهای محیطی
• فراهم کردن مواردی که حواس بیماران را در جهت مثبت پرت می کند
• ایجاد حمایت های اجتماعی
• دادن این حس به بیمار که می تواند بر محیط اطراف خود کنترل داشته باشد

لازم به ذکر است که کاربرد این عوامل بر بیمار و خانواده وی تمرکز دارد. با این حال مزایای شناخته شده بالقوه ای برای کادر درمانی و پرستاران نیز در بردارد، مانند رضایت شغلی، افزایش اثربخشی درمان و مراقبت های ارایه شده و حفظ آنها از عوامل تخریبی محیطی. این خود بر کیفیت مراقبت از بیماران تاثیر شگرفی خواهد گذاشت.

در مجموع محیط درمانی تاثیرات ثابت شده ای بر هزینه ـ اثربخش بودن درمان و خدمات مراقبتی و کاهش میزان اقامت بیماران در مراکز درمانی خواهد داشت. تاثیراتی که نمی توان به آسانی از کنار آنها گذشت و باید برای حفظ ایمنی بیماران و کادر پزشکی در نظر گرفته شوند

منبع : هفته نامه سپید - ترجمه دکتر نیلوفر شایسته