بهداشت محیط ، حلقه مفقوده بیمارستانها
بیمارستان ها، مسوولیت خطیر و حیاتی تامین و تضمین سلامت مردم را بر عهده دارند اما گاهی این مراکز به واسطه رعایت نکردن بهداشت محیط، خود سرمنشای بروز بیماری می شوند.
پرده های کثیف، شیشه های کدر شده، دیوارهای رنگ و رو رفته و پوسته پوسته شده ، سطل زباله های کهنه، چیدمان نامناسب قفسه های دارویی در اتاق داروی بیمارستان ها، پایه های زنگ زده سرم و بوی نامطبوع فضای بیمارستانی از جمله مشکلاتی است که بیماران در اغلب بیمارستان ها با آنها برخورد می کنند.
این ظاهر نامناسب بیمارستان ها موجب آزردگی خاطر و رنج مضاعف آنان از بیماری خود و همچنین همراهان بیمار می شود و مایلند هر چه زودتر از آن محیط کثیف دور شوند.
این درحالی است که ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در اﻳﺠﺎد ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎی ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ایفا می کند بنابراین رعایت ضوابط بهداشتی به ویژه بهداشت محیط از اولویت خاصی برخوردار است.
**اشکال در فرسودگی بیمارستان ها است
کارشناس ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این باره به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: تمام مراکز بهداشتی و درمانی به عنوان مرکز تولید سلامت جامعه به شمار می روند و جامعه از این مراکز انتظار دارد مسایل بهداشتی و ایمنی در آنجا بیش از سایر اماکن رعایت شود.
ˈعباس فراهانیˈ می افزاید: بهداشت محیط بیمارستانی به مجموعه فعالیت هایی اطلاق می شود که در جهت بهبود ، سلامت و سالم سازی محیط اجرا شده تا از ورود عوامل بیماری زا از خارج و داخل محیط به بیمارستان، جلوگیری کند و در صورت عدم رعایت بهداشت محیط می تواند منبع و مرکز اشاعه بیماری باشد.
وی خاطرنشان می کند اغلب مردم در مراجعه به بیمارستان ها ، برداشت درستی از واقعیت بهداشت محیط ندارند و براساس آنچه که در ظاهر می بینند درباره بهداشت محیط قضاوت می کنند.
کارشناس ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می گوید : استانداردهای بهداشت محیط ، شاخص ها و تعریف های خاص خود را دارد و به صرف اینکه در و دیوار بیمارستان ها فرسوده است نباید آنها را آلوده تلقی کنیم.
فراهانی تاکید می کند اخیرا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بخشنامه ای به تمام مراکز بهداشتی و درمانی ابلاغ کرده که براساس آن حتما باید کارشناس بهداشت محیط در بیمارستان ها برای ارزیابی فرایندهایی که منجر به افزایش و کاهش بیماری می شود ، وجود داشته باشد.
وی یادآور می شود بنای قدیمی بسیاری از بیمارستان ها، تصور آلوده بودن در افکار عمومی ایجاد می کند درحالیکه این فقط ظاهر بیمارستان است چراکه بیمارستان ها برای پاکیزگی محیط خود باید مستنداتی ارایه دهند و موظف هستند که طی دوره های خاص، بررسی کشت های محیطی را انجام دهند.
**انتقال عفونت های بیمارستانی نتیجه محیط آلوده
کارشناس ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه می کند: عفونت های موسوم به ˈسالمونلاˈ و ˈسودوموناسˈ براثر رعایت نکردن بهداشت محیط بیمارستانی، جان بیماران را تهدید می کند اما این عفونت ها با گندزدایی کاملا برطرف شده و هزینه زمانی و اقتصادی ندارد.
فراهانی می گوید: اگر آزمایشات نشان دهنده وجود عفونتی در بیمارستان باشند ، بیمارستان فورا اقدام به برطرف کردن آن می کنند چراکه این عفونت ها هم تبعات اجتماعی داشته و هم جان بیماران را تهدید می کند.
وی، خروج زباله های خانگی و بیمارستانی، استفاده از مواد غیرقابل اشتعال و قابل شست و شو در ساخت بیمارستان و تقسیم بندی فضاهای عمومی برای تردد ارباب رجوع و کارکنان را از جمله شاخص های بهداشت عمومی یک بیمارستان عنوان می کند.
کارشناس ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه می دهد: بکارگیری سازه های مناسب در ساخت بیمارستان ارتباط تنگاتنگی با عفونت های بیمارستانی دارد و کوچکترین غفلت در استفاده از سازه های مناسب و عدم رعایت بهداشت موجب شیوع عفونت بیمارستانی خواهد شد.
فراهانی با بیان اینکه بروز عفونت بیمارستانی موجب افزایش مدت اقامت بیماران در بیمارستان ها می شود، می افزاید: این عفونت ها سرمنشا تحمیل هزینه به جامعه و خانواده ها خواهد شد و پرداخت از جیب مردم را افزایش می دهد بطور مثال برخی بیماران در جراحی های آپاندیس دچار عفونت اتاق عمل شده و ناگزیرند هزینه های مضاعفی را برای درمان بپردازند.
**بیشترین شکایت مردم از بیمارستان ها مربوط به بهداشت آنها است
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی تهران با اذعان به اینکه مردم حق دارند درباره وضعیت بهداشتی بیمارستان ها گلایه کنند به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: تمام تلاش ما این است که وضعیت بهداشتی بیمارستان ها را بهتر کرده تا نظافت مطلوبی بر آنها حاکم باشد.
دکتر ˈمسعود محمدپورˈ در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا تصریح می کند بیشترین شکایت مردم از بیمارستان ها نیز مربوط به وضعیت بهداشتی آنها است.
وی می افزاید: مردم انتظار دارند که تمام بیمارستان ˈاستریلˈ شود درحالیکه ˈاستریلˈ فقط مخصوص بخش هایی مانند اتاق عمل، اتاق تزریق و اتاق خدمات زخم باز است و بطور مثال سرویس بهداشتی استریل نمی شود بلکه تمیز می شود؛ استریل شدن با تمیز شدن متفاوت است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به سووال خبرنگار ایرنا که چرا وضعیت بهداشتی بیمارستان های دولتی نامناسب تر از بیمارستان های خصوصی است، می گوید: بیمارستان ها خدمات خود را در ازای گرفتن پول ارایه می دهند با این وجود تمام هم و غم بیمارستان های دولتی این است که خدمات و وضعیت بهداشتی آنها نیز ارتقا یابد.
محمدپور یادآور شد سازمان های بیمه گر با تاخیر مطالبات بیمارستان های دولتی را پرداخت می کنند؛ تعرفه های درمانی اینگونه بیمارستان ها پایین است و وضعیت معیشتی پرسنل نیز مطلوب نیست.
وی تصریح می کند طبیعی است که به برخی از کارها نمی رسیم بطور مثال بیمارستان دولتی پول ندارد پرده ها را عوض کند یا دیوارها را رنگ کند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به گران تر شدن کیت ها (دستگاه های تشخیصی) و خدمات آزمایشگاهی ، اضافه می کند: با این هزینه ها، کمتر به ظاهر بیمارستان ها می رسیم.
محمدپور خاطرنشان می کند فلسفه اقتصاد مقاومتی نیز در همین است که خدمات درمانی را با همان قیمت گذشته به مردم ارایه دهیم.
وی با اشاره به اینکه پول بیمارستان ها کمتر و هزینه خرید تجهیزات بیشتر شده است، ادامه می دهد: تعرفه های بیمارستان های خصوصی 20 درصد بیشتر از بیمارستان های دولتی است درحالیکه بطور مثال عمل جراحی آپاندیس در بیمارستان دولتی و خصوصی با یکدیگر تفاوتی ندارد.
محمدپور اظهار امیدواری می کند بیمارستان های دولتی برغم تمام مشکلات بتوانند خدمات بهتر و بیشتری ارایه کنند.
**فرسودگی و مراجعات بیش از اندازه دو عامل مهم در ظاهر آلوده بیمارستان ها
برخی دیگر از کارشناسان بهداشتی ، فرسودگی و مراجعات بیش از اندازه را مهم ترین عوامل تاثیرگذار در وضعیت بهداشتی بیمارستان ها عنوان می کنند
بنابراین ساخت بیمارستان های جدید و به روز، منطبق با استانداردهای بین المللی ، حمایت های بودجه ای از بیمارستان ها برای اصلاح ساختار فیزیکی خود و نیز اصلاح نظام ارجاع بیماران به ویژه به بیمارستان های دولتی می تواند در بهبود وضعیت ظاهری بیمارستان ها، تاثیر گذار باشد.
--------------------------------------------------
پایان