وعده تازه در مورد امحای زباله‌های بیمارستانی
با اینکه مسئولان وزارت بهداشت و درمان بارها وعده داده بودند که معضل زباله‌های بیمارستانی به‌زودی حل می‌شود، دکتر علیرضا مصداقی‌نیا، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفته: 90درصد بیمارستانهای کشور به سیستم امحای پسماندهای بیمارستانی مجهز هستند و تعداد اندک بیمارستانهای باقیمانده نیز به این سیستم مجهز خواهند شد. به‌عبارت دیگر از میان 840بیمارستان کشور حدود 84بیمارستان هنوز مجهز به دستگاه‌های زباله‌سوز نیستند که این امر به‌معنای تولید و دفن غیربهداشتی روزانه 40تن زباله بیمارستانی در ایران است. میزان تولید زباله بیمارستانی در تهران روزانه 100تن و در کشور روزانه 400تن است.
به گزارش همشهری در همین حال دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینکه خلأ قانونی در نصب دستگاه‌های امحای زباله در بیمارستانها نداریم، گفته: در نصب دستگاه‌های امحای زباله در بیمارستانها مشکلاتی که وزارت بهداشت دارد ناشی از این است که منابع کافی در اختیار این وزارتخانه قرار نداده‌اند، اگر اعلام کنند کمبود منابع دارند مجلس منابعی را در اختیارشان قرار می‌دهد. در آذر‌ماه سال گذشته نیز مرضیه وحید دستجردی وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بیمارستانهای تهران اولتیماتوم داده بود که فقط تا اول دی90 فرصت دارند که دستگاه امحای زباله نصب کنند در غیراین صورت کاهش رتبه بیمارستانی در انتظار مراکزی است که در این خصوص کوتاهی کرده باشند.
همه اینها در حالی است که به گفته انوشیروان محسنی‌بندپی عضو سابق کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بیمارستانهای تهران برای خرید دستگاه‌های زباله‌سوز اعتبار کافی ندارند و به همین جهت وی خواستار حل مشکل اعتباری این بخش‌ها از سوی وزارت بهداشت شد.در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری نیز شاعری، معاون سازمان محیط‌زیست اعلام کرده بود که ۶۰درصد بیمارستانهای کشور به دستگاه زباله‌سوز و امحای زباله مجهز بوده و ۴۰درصد باقیمانده نیز تا پایان امسال باید به دستگاه زباله‌سوز و امحای زباله مجهز شوند.
مجتبی عبداللهی معاون خدمات شهری شهرداری تهران اخیرا از برگزاری جلسه‌ای مشترک با مسئولان وزارت بهداشت زباله ویژه خبر داد و گفت: در این جلسه که به‌زودی برگزار می‌شود نسبت به دفع زباله‌های بیمارستانی تعیین تکلیف می‌شود.
هر چند آمار صحیحی از میزان پیشرفت طرح تجهیز بیمارستانهای تهران به دستگاه‌های بی‌خطر‌سازی زباله‌های بیمارستانی و زباله‌سوز در دست نیست اما مسئولان دانشگاه علوم پزشکی تهران اذعان کرده‌اند که حتی 10تا 15درصد دستگاه‌های اتوکلاو این دانشگاه بی‌کیفیت هستند!
به‌گفته آنها البته بی‌کیفیت بودن این دستگاه‌ها به این معنا نیست که عملکرد خوبی ندارند بلکه قدیمی هستند و در کنار دستگاه‌های دیگر به‌عنوان دستگاه پشتیبان کار می‌کنند. دستگاه‌های اتوکلاو که انواع مختلفی نظیر رومیزی، بزرگ، گراویتی و پلاسما دارند، به‌منظوراستریل برخی تجهیزات مورد نیاز اتاق عمل و برخی بخش‌های دیگر بیمارستان که نیاز به ابزار استریل دارند به‌کار می‌روند. تولید زباله‌های بیمارستانی در ایران چند برابر استاندارد جهانی است که در راستای کنترل آن باید گام‌های بلندی برداشته شود. در ایران به ازای هر تخت بیمارستانی نزدیک به سه کیلوگرم زباله تولید می‌شود که این رقم در کشورهای پیشرفته به یک کیلوگرم هم نمی‌رسد. گفتنی است، 20تا 30درصد زباله‌های هر تخت بیمارستانی را پسماندهای عفونی تشکیل می‌دهند.در راستای مدیریت بهتر و مطلوب‌تر زباله‌های بیمارستانی در کشور، قوانین و آیین‌نامه و ضوابط بسیاری برای کنترل پسماندها به‌ویژه پسماندهای بیمارستانی تدوین شده است و باید در راستای عملی کردن این قوانین گام‌های بلندی برداشته شود.
با توجه به اینکه پسماندهای عفونی ازجمله پسماندهای ویژه است، برنامه‌ریزی برای بی‌خطر کردن این پسماندها ضروری است. دستگاه‌هایی که درحال حاضر در بیمارستانها وجود دارند، زباله‌سوز نبوده و دستگاهی به نام هیدروکلاو هستند که می‌توانند برای ضدعفونی کردن زباله‌ها، درجه حرارتی نزدیک به 170تا 180درجه ایجاد کنند که البته با این اقدام تنها مقداری از میکروب‌های زباله کشته می‌شوند و همه میکروب‌ها از بین نمی‌روند.
-----------------------------
پایان