آموزش به بیمار در سیستم درمانی کشور متولی ندارد
دبیر اجرایی دومین کنگره ملی آموزش به بیمار در ارزیابی جایگاه فعلی آموزش به بیمار در مراکز درمانی و بیمارستانهای کشور گفت: در حال حاضر آموزش به بیمار به صورت منسجم، ساختارمند، یکپارچه و با برنامه مشخص در بیمارستانهای کشور انجام نمیشود و دلیل اصلی آن عدم وجود متولی مشخص و آشکار برای این موضوع بسیار مهم و حیاتی در نظام سلامت است.
سیما گرشاسبی با اشاره به اینکه آموزش بیمار میتواند تحول اساسی در بهبود کیفیت و اثربخشی در نظام سلامت کشور ایجاد نماید، گفت: لازم است در جامعه پزشکی این موضوع نهادینه شود که آموزش بیمار گرچه باید از برنامه مشخصی برخوردار باشد اما آموزش بیمار حق اساسی بیمار است و یک وظیفه و تعهد برای مجموعه اعضای علوم پزشکی به ویژه اعضای کادر درمان است.
دبیر اجرایی دومین کنگره ملی آموزش به بیمار افزود: آموزش به بیمار فقط مختص بیمارستانها نیست. اگر همه اعضای کادر درمان متعهدانه بپذیرند که در این خصوص وظیفهای دارند که لازم است با کیفیت تمام آن را انجام دهند البته در چارچوب و برنامه مشخص ، بیمار در انتظار دریافت آموزش صحیح در حلقه و زنجیره تعهدات انجام نشده رها نمیشود.
وی در مقایسه عملکرد بیمارستانهای خصوصی و دولتی در آموزش به بیمار گفت: موضوعی که ساختار روشنی ندارد و یا در صورت وجود، هنوز پایش نشده چگونه می توان درباره موفقیت آن در بخش خصوصی و یا دولتی قضاوت کرد. گرچه این قضاوت می بایست از سوی مسئولین وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و متولیات سلامت جامعه صورت گیرد و در سطح من و امثال من نیست.
سیما گرشاسبی به بررسی موانع پیش روی عدم گسترش آموزش به بیمار در کشور پرداخت و گفت: عدم وجود متولی مشخص و آشکار برای آموزش بیمار در نظام سلامت، عدم وجود برنامه مشخص و مدون برای آنجام آموزش بیمار به روش کاملا علمی، عدم وجود ساختارهای لازم برای تحقق اهداف آموزش بیمار در نظام سلامت از جمله خلاهای پیش روی عدم استقرار برنامهای جامع برای آموزش به بیمار هستند.
وی همچنین عدم وجود برنامه درسی مشخص برای آموزش بیمار در کوریکولوم آموزش علوم پزشکی را نیز در عدم گسترش این امر دخیل دانست و گفت: در حال حاضر آموزش به بیمار یک برنامه آموزشی پنهان است و به دلیل اهمیت موضوع لازم است از پنهان به آشکار و جدی تغییر جهت دهد.
دبیر اجرایی دومین کنگره ملی آموزش به بیمار افزود: کمبود نیروی انسانی نیز به عدم انجام موفق آموزش به بیمار دامن زده است. البته مشکل اصلی کمبود نیروی انسانی نیست. گرچه تعداد نیروی انسانی به لحاظ کمی بسیار مهم است و نبود آن میتواند مشکل جدی ایجاد نماید اما در حوزه آموزش بیمار کیفیت و کفایت حائز بیشترین درجه از اهمیت است.
گرشاسبی در ادامه به تبیین برخی راهکارهای موجود به منظور ارتقای آموزش به بیمار پرداخت و گفت: تبیین برنامه درسی آشکار و عملیاتی برای موضوع آموزش بیمار در کوریکولوم آموزش علوم پزشکی ضروری به نظر میرسد. زیرا آموزش دانشجویان علوم پزشکی در رشتههای مختلف سالهاست در کشور ما در حال انجام است و یک فرصت طلایی برای اجرا و نهادینه کردن آموزش بیمار در نظام آموزشی و سلامت محسوب میشود.
وی افزود: لازم است از این فرصت به بهترین شیوه ممکن استفاده کرد. علاوه بر این لازم است موضوع آموزش بیمار در برنامههای آموزش مداوم جامعه پزشکی به عنوان یک اولویت برجسته گنجانده شود.
دبیر اجرایی دومین کنگره ملی آموزش به بیمار به نقش وزارت بهداشت در این خصوص نیز اشاره کرد و گفت: تشکیل یک کمیته و یا گروه کارشناسی قوی کشوری در معاونت درمان وزارت بهداشت با حضور متخصصین مجرب آموزش پزشکی، بالینی، بهداشتی و آموزش بهداشت که بتوانند برنامههای جامعهنگر عملیاتی تدوین نموده و اجرای آن را مورد رصد و پایش قرار دهند، پیشنهاد میشود.
وی با تاکید بر ضرورت برجسته کردن موضوع آموزش بیمار در حاکمیت بالینی به عنوان حق اساسی بیمار اظهار کرد: همچنین تامین نیروی انسانی متخصص و متعهد آموزش دیده، حمایتهای قانونی و تصویب و تامین بودجه کافی برای اجرای موفق آموزش بیمار در کشور بدون اینکه در هزینههای قابل پرداخت از سوی بیمار تاثیر بگذارد، از جمله راهکارهای موثر در ارتقای آموزش به بیمار هستند.
گرشاسبی در ادامه ضمن اعلام خبر برگزاری دومین کنگره ملی آموزش به بیمار از 18 تا 20 دی ماه در تهران، هدف کلی از برپایی این کنگره را بررسی و تقویت جایگاه آموزش به بیمار در نظام سلامت کشور دانست.
وی اهداف اختصاصی برگزاری این کنگره را نیز برشمرد و گفت: بررسی جایگاه آموزش بیمار در نظام سلامت، بررسی آموزش بیمار و اقتصاد سلامت، بررسی جایگاه آموزش بیمار در نظام آموزشی وزارت بهداشت، بررسی جایگاه و نقش انجمنهای علمی - تخصصی در آموزش بیمار در نظام سلامت، بررسی استانداردها، مدلها و روشهای آموزش بیمار، بررسی مسائل قانونی آموزش بیمار، بررسی چالشهای پرستاران در آموزش بیمار، بررسی سهم مهارتهای ارتباطی در آموزش بیمار، مطرح کردن اهمیت و لزوم حرفهایگری در آموزش بیمار، بررسی فناوری اطلاعات و آموزش بیماراز جمله اهداف اختصاصی تعیین شده برای این دوره از کنگره هستند. ضمن اینکه فرآیندها و محصولات آموزشی دانشگاهها، انجمنهای علمی و تخصصی و شرکتهای دولتی و خصوصی در زمینه آموزش بیمار بررسی و برترین انها انتخاب خواهد شد و جوایزی به محصولات برتر تعلق خواهد گرفت.
------------------------
پایان