انتقاد از کم فروشی داروخانههای بیمارستانی واگذار شده به بخش خصوصی
مسؤل بخش داروخانههای بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران به آسیبشناسی روشهای موجود ارائه خدمات دارویی پرداخت و گفت: متاسفانه استاندارد و رویه مناسبی برای واگذاری داروخانههای بیمارستانی به بخش خصوصی وجود ندارد و برخی از داروخانههایی که به بخش خصوصی واگذار میشوند، به تخلف و کم فروشی برای اداره داروخانههایشان روی میآورند.
دکتر خیراله غلامی در سمینار نحوه واگذاری مدیریت داروخانههای بیمارستانی به بخش خصوصی که با حضور معاونین غذا و دارو دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور که از صبح امروز در دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز به کار کرد، به ارائه تاریخچهای از واگذاری داروخانههای بیمارستانی در دانشگاههای علوم پزشکی تهران پرداخت و گفت: این دانشگاه در زمینه واگذاری داروخانههای بیمارستانی پیشتاز بوده است. از سال 1364 که وزارت بهداشت به وجود آمد ، مسئولیت داروخانهها و بیمارستانها دست پزشکان عمومی و داروسازها بود و کار به خوبی پیش میرفت اما به مرور با توجه به ورود رشتههای تخصصی و فوق تخصصی در عرصه پزشکی کم کم داروخانهها در بیمارستان به یک واحد و تقلیل یافتند و نگاه مدیریت بیمارستان به داروخانه نگاه بالا به پایین شد.
وی ادامه داد: این روند تا جایی پیش رفت که رؤسای بیمارستان پول را هر گونه خودشان صلاح میدانستند خرج میکردند و اولین نیازهایشان را با پول داروخانهها پرداخت میکردند در نتیجه داروخانهها شدند بدهکار شرکتهای پخش و جزو لیست سیاه تا جایی که این شرکتها هیچ رغبتی برای دادن دارو به بیمارستانهای دولتی نداشتند.
غلامی افزود: پیرو این مسئله سال 85 رئیس وقت دانشگاه علوم پزشکی تهران دستور دادند تا مجموعهای به نام داروخانههای بیمارستانی ایجاد شود.
وی ادامه داد: در سال1364 با تاسیس وزارت بهداشت، دانشگاههای علوم پزشکی نیز راهاندازی شدهاند. از همان زمان بسیاری از بخشهای پزشکی اقدام به تاسیس تخصص و فوق تخصص کردند. بنابراین بسیاری از پزشکان ما که هم رده داروسازان در بیمارستانها فعالیت میکردند، مشغول گذراندن دورههای تخصصی شدند و علیرغم اینکه همکاری خوبی میان پزشکان و داروسازان وجود داشت، اما با ارتقای مدرک پزشکان به تخصص و فوق تخصص، کمی نگاه به داروسازان از بالا به پایین شد و داروسازان با مدارک داروسازی عمومی در داروخانهها باقی ماندند.
مسؤل بخش داروخانههای بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه در آن زمان داروخانه به عنوان بخش مهمی از بیمارستان مطرح بود، اما پس از این اتفاق در عمل، به یک واحد بیمارستانی تبدیل شد، گفت: درواقع داروخانهای به محلی برای تدارک دارو تبدیل شده بود و رئیس بیمارستان پول دارو را صرف امور دیگر بیمارستان میکرد؛ به همین دلیل بود که داروخانهها به سیستمهای پخش بدهکار شدند. دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز از این قاعده مستثنی نبود.
غلامی ادامه داد: به دنبال همین اتفاقات بود که دکتر لاریجانی، رئیس وقت دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 85 دستور تاسیس بخشی تحت عنوان «بخش داروخانههای بیمارستانی» را در دانشگاه علوم پزشکی تهران صادر کرد و داروخانههای بیمارستانها زیر مجموعه این بخش شدند.
وی به آسیبشناسی روشهای موجود ارائه خدمات دارویی پرداخت و گفت: مشکلات گردش مالی دارویی، مشکلات پرسنلی و سختی استخدام داروساز و سایر کارکنان داروخانه و عدم ارائه خدمات تخصصی دارو درمانی از جمله چالشهای پیشروی ارائه خدمات دارویی هستند. وی یکی از مشکلات این حوزه را گردش مالی دارویی در بیمارستانها عنوان کرد و اظهار داشت: وقتی دارویی در بیمارستان فروش میرود پولش باید برای شرکتهای پخش برگردد که بر نمیگردد از طرفی کمبود نیروی انسانی مانند نسخهپیچ و مسئول فنی دارو همواره یک دغدغه بوده و مشکل استخدام نیز وجود دارد. دیگر مسئله عدم ارائه خدمات تخصصی دارودرمانی در سطح تهران و کشور است و این باور وجود دارد که فقط کالا بفروشد.
مسؤل بخش داروخانههای بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران به عدم وجود استانداردها و رویه مناسب برای انتخاب بخش خصوصی و برگزاری مزایده واگذاری داروخانه اشاره کرد و گفت: نحوه واگذاری داروخانههای بیمارستان به بخش خصوصی به این طریق بود که مزایدهای برگزار میشد و داروخانه به بالاترین ریال پیشنهاد شده از سوی بخش خصوصی واگذار میشد. به عنوان مثال نماینده بخش خصوصی اعلام میکرد که 22 درصد از سود فروش دارو به بیمارستان داده خواهد شد؛ در صورتی که همه ما میدانیم حاشیه سود دارو بین 16 تا 20 درصد است. درواقع وی با تخلف و کمفروشی، قصد اداره داروخانه به این طریق را داشت و بیمارستان هم به علت اینکه مزایده قانونی است، چارهای جز تسلیم نداشت.
رئیس داروخانه 13 آبان اذعان داشت: ما در واگذاری به بخش خصوصی گاهی شاهدیم که طرف بخش خصوصی با پرداخت 22 درصد از فروش داروخانه به دانشگاه برنده مزایده میشود که باید گفت پرداخت این رقم غیر از خلاف که کم بنویسی و زیاد بنویسی و یا رقمهای بالاتر از عرف از بیمار دریافت شود چیز دیگری نیست
وی ادامه داد: از سوی دیگر با عدم کنترل دقیق و به روز خدمات ارائه شده توسط بخش خصوصی نسبت به بخش دانشگاهی روبرو بودیم، گفت: برآیند این مشکلات، عدم رضایت بیمار و مراکز درمانی بود. البته این مشکل هنوز هم در داروخانههای بیمارستانی واگذار شده به بخش خصوصی در سایر دانشگاههای علوم پزشکی کشور وجود دارد. اما دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاسیس بخش داروخانههای بیمارستانی و قرار گرفتن داروخانهها زیر مجموعه این بخش، تجربه موفقی را پشت سر گذاشته است.
غلامی با بیان اینکه پس از راهاندازی این بخش با سازمانهای بیمهگر، از جمله تامین اجتماعی وارد مذاکره شدیم تا بتوانیم پرداختیهای مربوط به دارو را از سایر پرداختیهای بیمه به بیمارستان جدا کنیم، اظهار کرد: پیگیری این امر 9 ماه به طول انجامید تا اینکه سرانجام این دستور از سوی تامین اجتماعی صادر شد تا بتوانیم پول دارو را جدای از سایر حسابهای بیمارستانی دریافت کنیم. این اتفاق کمک شایان توجهی به ما کرد.
مسؤل بخش داروخانههای بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: راهاندازی داروخانههای بیمارستانی از بیمارستان رازی شروع شد. از جمله نتایج حاصله راهاندازی داروخانههای بیمارستانی، میتوان به بهبود خدمترسانی به بیماران، کاهش پرداخت هزینه توسط بیماران، اجرای کامل پوشش بیمهای اقلام دارویی و تجهیزات تخصصی، کاهش مراجعه بیماران به خارج از بیمارستان جهت تهیه اقلام مورد نیاز، راهاندازی خدمات تخصصی دارو درمانی چون مشاوره تخصصی و ساخت برخی داروها، قطع کامل تهیه دارو و تجهیزات از منابع غیر رسمی، بازنگری و اصلاح پروتکلهای درمانی جهت ارائه خدمات بهینه دارویی به بیماران، انتقال تعهدات مالی بیمارستان به شرکتهای پخش دارو و تجهیزات و همچنین کاهش چشمگیر شکایات بیماران از ارائه خدمات دارویی اشاره کرد.
به گفته وی، در سال 90، 956 هزار مراجعه به داروخانههای بیمارستانی زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی تهران داشتیم که این آمار در سال 91 به یک میلیون و 650 هزار مراجعه رسید.
رئیس داروخانه 13 آبان گفت: شعار داروخانههای بیمارستانی این است که بهتر است از بیمه پول بگیریم و اجرای کامل پوشش بیمهای اقلام دارویی و تجهیزات تخصصی سرفصل کاری این داروخانههاست در عین حال با راهاندازی داروخانههای بیمارستانی با کاهش شکایت بیمار نسبت به خدمات دارویی و کاهش خطاهای دارویی مواجه هستیم و در عین حال با بهبود فرآیند دارورسانی به بخشهای بیمارستانی در بخش بستری و اتاق عمل روبهرو میشویم.
به گفته مدیر داروخانههای بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران سیستم HIS خوبی نداریم و نمیتوانیم آن را کنترل کنیم چرا که یا هزینه نقدی از بیمار گرفته میشود و یا از شرکتهای بیمهگذار.
وی به مزایای راهاندازی داروخانههای بیمارستانی در بخش دولتی اشاره کرد و گفت: با ایجاد داروخانههای بیمارستانی پرداخت از جیب مردم کاهش مییابد و در عین حال بیمار یا خانواده او رفت و آمد کمتری در سطح شهر برای تأمین دارو خواهند داشت.
--------------------------
پایان