کشور به ۷ هزار تخت توانبخشی نیاز دارد
10 درصد نوزادان با ناتوانی به دنیا می‌آیند
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفت:10 درصد نوزادان با ناتوانی به دنیا می‌آیند اما فقط 10 درصد آنها از خدمات توانبخشی مناسب استفاده می‌کنند.
محمد تقی جغتایی در نشست خبری در مورد اعلام برنامه‌های دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی اظهارداشت: حوزه توانبخشی حوزه بکر و مظلومی است که به دلیل در تماس بودن با خانواده و جامعه علاوه بر فرد، برای جامعه اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی حوزه توانبخشی را مرتبط با سلامت اجتماعی و روانی دانست و گفت: متأسفانه مبنای سیاستهای نظام سلامت بار مرگ و میر است و این مبنا تعیین می‌کند که به کدام بیماری باید بیشتر پرداخته شود که بر همین اساس، بیماری‌های قلبی- عروقی، تصادفات و سرطان‌ها در اولویت قرار می‌گیرند.
جغتایی به موضوع کیفیت زندگی اشاره کرد و گفت: با رعایت بهداشت عمومی و کنترل بیماری‌های واگیر طول عمر در ایران بالا رفته و به کیفیت سلامت که مهمترین شاخصه سلامت است کمتر پرداخته شده است.
وی به وضعیت دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی اشاره داشت و گفت: این دانشگاه در 3 حوزه توانبخشی، سلامت اجتماعی و سلامت روانی فعالیت دارد. ویژگی اصلی این دانشگاه کارکرد انستیتو آن است که دارای ستاد مطالعات و برنامه‌ریزی است.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تصریح کرد: مرجعیت علمی این دانشگاه در قلمروهای اجتماعی، توانبخشی و رفاه اجتماعی، گسترش حوزه بین رشته‌ای و ارتباطات بین‌المللی و بررسی شکاف‌های موجود در زمینه توانبخشی، رفاه اجتماعی و سلامت روانی از سیاستها و رویکردهای این دانشگاه است.
وی افزود: برقراری ارتباط سازمان یافته با نهادهای متولی، عملیاتی کردن نقشه جامع علمی و سلامت و همچنین گسرش دوره‌های تحصیلات تکمیلی و استفاده از ظرفیت‌های بالقوه انجمن‌های علمی از دیگر سیاستهای دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی است.
جغتایی تصریح کرد: بیمارستان روانپزشکی رازی که یک سوم تخت‌های روانی کشور را در خود جای داده و بزرگترین مرکز روانپزشکی منطقه است زیر مجموعه دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی است.
جغتایی به بیمارستان توانبخشی این دانشگاه اشاره کرد و گفت: این مرکز از یکسال پیش فعالیتهای روزانه را شروع کرده اما از یک ماه پش با 100 تخت و راه‌اندازی بخش سالمندی، اختلالات حرکتی و اختلالات تکاملی فعالیتش را در زمینه بستری آغاز کرده است.
وی مراکز جامع توانبخشی سینا، اسماء، شوش و اخوان را از جمله دیگر مراکز جامع توانبخشی دانست که توسط این دانشگاه راه‌اندازی شده است.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی شیوع ناتوانی در جوامع را 10 درصد جمعیت دنیا عنوان کرد و افزود: 70 درصد این افراد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند و تنها 3 درصد افرادی که نیازمند خدمات توانبخشی هستند از این خدمات بهره‌مند هستند.
وی ادامه داد: 10 درصد نوزادان با ناتوانی به دنیا می‌آیند اما فقط 10 درصد از آنها از خدمات توانبخشی مناسب استفاده می‌کنند و یک چهارم خانواده‌ها نیز به نوعی با مسئله ناتوانی و معلولیت سر و کار دارند.
وی آمار معلولیت در ایران را در نابینایی 350 هزار نفر، کم بینایی 400 هزار نفر، ناشنوایی مطلق 100 هزار نفر، سکته مغزی باقیمانده 90 هزار نفر، اختلال ذهنی 150 هزار نفر، ضایعات نخاعی 70 هزار نفر و معلولیت جسمی و حرکتی از آمار اختلالات روانی آمار مستند و دقیقی در دست نیست.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در بخش دیگری از صحبت خود به استاندارد جهانی و مطالعه نظام پزشکی در مورد حداقل سطح توانبخشی اشاره داشت و گفت: حداقل استاندارد توانبخشی یک دهم درصد به ازاء هر هزار نفر است لذا ۷ هزار تخت توانبخشی نیاز است که هم‌اکنون تخت‌های بستری در فاز حاد کمتر از 40 تخت است و برای فاز تحت حاد هیچ بیمارستانی موجود نیست که یکی از نیازهای شدید در این مرحله ایجاد مراکز تحت حاد یا بیمارستانهای توانبخشی است.
جغتایی به الگوی ارجاع از سطح دو به سطح 3 پرداخت و گفت: باید بسته ارائه خدمت یا پکیج‌هایی تعریف شود که طی آن بتوان ارجاع از درمان به توانبخشی را تعریف کرد.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تصریح کرد: تأسیس مراکز بیمارستانی و تحت حاد برای انواع توانبخشی‌ها قرار است به شکل خیریه‌ای و هیئت امنایی باشد نه دولتی؛ البته نظام سلامت به آنها کمک می‌کند.
وی مراکز تحت حاد در آمریکا را 2000، در آلمان 500، در انگلیس 400 و در کویت 5 مرکز عنوان کرد و گفت: متأسفانه ما این تعداد مرکز در ایران نداریم و تنها مرکز رفیده با 100 تخت به تازگی این فعالیت را آغاز کرده است.
وی به ابعاد سلامت پرداخت و گفت: سلامت جسمی، روانی و اجتماعی از ابعاد سلامت است که متأسفانه توجه زیاد به بعد جسمی و مغفول بودن ابعاد روانی و اجتماعی سلامت از چالش‌های اساسی است.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی اظهارداشت: پرهزینه شدن خدمات سلامت در سطوح 2 و 3 ، شکافت بین سطح دوم و سوم و عدم پوشش بیمه در سطوح خدمات بیمه از جمله چالش‌های اساسی است.
جغتایی در پاسخ به پرسش فارس در مورد تحت پوشش بودن خدمات توانبخشی گفت: خیلی از خدمات توانبخشی هنوز تحت پوشش بیمه نیستند و اگر هم تعدادی تحت پوشش باشند به طور ناقص تحت پوشش قرار دارند.
وی افزود: بیمه برای هدفی که فرد نیاز مداوم دارد از خدمات سلامت استفاده کند اما در مورد خدمات توانبخشی که نیاز مداوم است بیمه کارایی اصلی خود را نداشته است.
جغتایی به جامع کردن خدمات بیمارستان رازی اشاره کرد و گفت: می‌خواهیم مرکز جامع آموزشی- پژوهشی تخصصی خدمات سلامت روان را در بیمارستان رازی ایجاد کنیم.
وی افزود: تأسیس مرکز تحقیقات توانبخشی، روانپریشی را در حوزه بیماران روانی از جمله مرکز تخصصی در حوزه سلامت روان عنوان کرد و افزود: این مرکز در سال آینده فعالیتهایش را شروع می‌کند.
وی به تکنولوئژی توانبخشی و وسایل توانبخشی پرداخت و گفت: سالانه ارز زیادی برای تهیه وسایل توانبخشی از کشور خارج می‌شود و چون سن افراد جامعه رو به سالمندی می‌رود به این دسته از خدمات نیاز است.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تصریح کرد: قرار است مرکز تکنولوژی توانبخشی تأسیس شود که در واقع مرکز رشد وسایل توانبخشی است که 30 وسیله در آن طراحی شده و به تولید رسیده که امروز در بیماران استفاده می‌شود و اگر جواب دهد تولید رسمی آن آغاز می‌شود.
جغتایی تعداد ابزار مورد استفاده در دنیا برای توانبخشی را ۲ هزار وسیله عنوان کرد و گفت: بخش عمده‌ای از این وسایل وارد می‌شود و بخشی دیگر هنوز در ایران رایج نشده اما قرار است با هماهنگی بخش خصوصی، دانشگاه‌های فنی و دانشگاه‌های روانشناسی و با کمک معاونت علمی ریاست جمهوری و قسمت پژوهشی وزارت بهداشت برخی تست‌های تشخیصی و ارزیابی را طراحی کنیم.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به ستاد علوم شناختی اشاره کرد و گفت: یکی از اولویت‌های علوم شناختی، عصب‌شناسی شناختی است که در ایران به آن دیر پرداخته شده؛ برنامه راهبردی آن تصویب شده و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با ابزارهای ارزیابی و مداخلات درمانی در حوزه علوم شناختی به آن می‌پردازد.
عضو شورای راهبردی سلامت شهر تهران به تهیه بسته خدمات سلامت اجتماعی پرداخت و گفت: در این زمینه منطقه 9 و 4 تهران پایلوت شده و قرار است خدمات جامع سلامت در ابعاد ذهنی، روانی و اجتماعی به صورت اکتیو در آنجا ارائه شود.
رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی خاطرنشان کرد: خدمات نظام سلامت باید به نظام رفاه نزدیک شود.فاصله موجود کم شود و وزارت بهداشت و شهرداری با هم خدمات یکپارچه سلامت را در سطح کشور ارائه دهند.
---------------------------
پایان