5 راهکار وزیر بهداشت برای درمان وزارتخانه ای که مریض است
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کفته بود وزارتخانه ام مریض است . او که جراح حاذقی بوده و بخصوص چشم چهره های بزرگ دینی ، علمی ، هنری و سیاسی کشور را به خوبی روشن کرده است ، عزم دارد این وزارتخانه را نیز شفا دهد ...... علائم این روزهای نظام سلامت نشان از افتادن در مسیر بهبودی است ....... آیا عاقبت نیز خیر و شفا خواهد بود؟ ....... برنامه های دکتر هاشمی و تیم وی برای رسیدن به روزهای بهبودی چیست؟ ...........
از گفتگوی وزیر بهداشت با افشین شاعری خبرنگار فارس ، مواردی را انتخاب نموده ایم که پاسخگوی سوالات فوق باشد. حالا خلاصه آن بشرح ذیل تقدیم میگردد:
**** دکتر دانش جعفری و دوستان دیگر زحمت زیادی در تحول ساختاری وزارت بهداشت زمینه کشیده‌اند. عمده آن هم آمدن بخش خصوصی در حوزه خدمات بهداشتی و درمانی است که البته دولت باید تسهیلات و مشوقهایی اعم از مالیات و غیره برای آن در نظر بگیرد. زمین و ساختمان بدهد و به علاوه در مورد تعرفه های خدمات هم تجدید نظر کند تا یک سرمایه گذار فکر کند که اگر بیاید و بیمارستان زنجیره‌ای در کشور راه بیندازد. یا مراکز بهداشتی در سراسر کشور راه بیندازد یا خانه بهداشت را مدیریت کند می‌تواند سود ببرد و فعالیت اقتصادی موفق داشته باشد.
بالاخره کسی که وارد این عرصه می‌شود باید سود ببرد، حالا نه مثل کسی که دلالی می‌کند اما فعالیتش باید اقتصادی باشد و سود معقولی داشته باشد. در این صورت است که می‌توانیم شاهد تحول واقعی در نظام سلامت کشور باشیم. بنابراین من خودم کار اصلی ام را در وزارت بهداشت تغییر ساختار می‌دانیم که تغییر نگاه دولت و مجلس است.
مردم و منتقدان باید بدانند که این کار به معنای تبدیل کردن مراکز بهداشتی و درمانی کشور به بخش خصوصی رها شده امروزی نیست. اینکه فاجعه است، منظور من این است که وزارت بهداشت که الان کاملاً لَخت است و اصلاً قادر به تحرک چشمگیر نیست،چابک نیست، خیلی متورم شده است.
**** ما همین حالا مجموعه داخل وزارت بهداشت را موظف کرده‌ایم تا پایان امسال 20 درصد بیمارستانهای دولتی را به صورت هیئت امنایی در قالب بنگاههای اقتصادی کوچک اداره کنیم. جا انداختن همین میزان تغییر در وزارت بهداشت که کارمندان دانشگاههای علوم پزشکی هستند کار بسیار سختی است.
حالا ما باید بتوانیم بیمارستانها را به صورت یک بنگاه اقتصادی مثل هر بنگاه اقتصادی دیگر که مدیرعامل و هیئت مدیره دارد، تعریف کنیم. البته به این شکل که دولت هم تعهدات خود را نسبت به این بیمارستانها انجام دهد. ولی آنها برای کارهای توسعه‌ای، برای خریدهایشان،برای خدماتی که می‌خواهند ارائه کنند باید اختیار داشته باشند. البته همه موظف هستند،خدماتشان را بر اساس نرخ دولتی ارائه کنند و بتوانند به کمک افراد اقتصادی یا افراد موثر سیاسی که هستند، مجموعه شان را بهینه اداره کنند.
اگر بتوانیم این کار را بکنیم، می‌شود یک هلدینگ بزرگ ایجاد کرد که چند شرکت به عنوان زیر مجموعه آن باشند و به این ترتیب باری از دوش دولت برداشته می شود. در این صورت وزارت بهداشت هم کوچک می‌شود و عمدتاً کارش می شود سیاستگذاری و نظارت.
این آرزویی است که داریم، حالا چقدرش را می شود عملیاتی کرد، نمی‌دانم چقدر موفق می‌شویم. این البته کار ما در داخل وزارت بهداشت است. مهمتر از آن بیرون وزارت بهداشت است. بیرون را مجلس را باید کمک کند. یعنی ان شاء الله تشویق بخش خصوصی برای سرمایه گذاری توی حوزه بهداشت و درمان است. شما ببینید وزارت نیرو، وزارت صنایع،نفت، راه و شهرسازی در این زمینه خیلی موفق بوده‌اند. از گذشته شروع کرده‌اند و شرکتهای بزرگ خصوصی مانند مپنا ایجاد کرده‌اند، این فکر در وزارت بهداشت هم بوده است اما متأسفانه هیچ وقت منجر به نتیجه نشده است.
ما هم باید بتوانیم مانند این شرکتها 2 یا 3 شرکت بزرگ هلدینگ در بهداشت و درمان ایجاد کنیم. ایجاد و اداره بیمارستانهای زنجیره‌ای یکی از کارهای این شرکتهاست ولی فقط بیمارستان نیست. در مورد تجهیزات پزشکی هم هست.چه اشکال دارد این همه MRI و سی تی اسکن که در کشور هست،بالاخره یک کمپانی باشد که اینها را اداره و نگهداری کند.
الان هر بیمارستان برای خودش یک سی تی اسکن دارد. یکی تپوپش خراب است. در یکی دستگاه خراب است. یکی گازش،یکی دیگر آینه اش به موقع نرسیده است. خوب، وقتی یک کمپانی باشد که همه را اداره کند. هم خریدش ارزانتر خواهد بود هم بهره برداری آن در سراسر کشور یکنواخت خواهد بود و هر کسی یک نرخی از خودش در نخواهد آورد.مهمتر از همه سرویس،نگهداری و پشتیبانی آنها ساده می‌شود. در مورد بهداشت هم می‌شود همین مسیر را طی کرد.
**** در حوزه بهداشت هم می‌شود هر 2500 نفر را تحویل یک گروه داد. اگر چند تا هلدینگ ایجاد شود کل خدمات بهداشتی را می‌توانیم به آنها واگذار کنیم. ما در حوزه بهداشت واکسیناسیون انجام می دهیم. یا مثلاً خدمات تنطیم خانواده از قبل بوده که حالا عوض کردن فکر این خدمات دهندگان
بعد هم کار ما این است که به آنها نظارت کنیم.ببینیم کارشان را دست انجام می‌دهند یا نه. چرا خودمان برویم انجام دهیم. الان ما برای حاشیه شهرها برای خدمات رسانی به 8.5 میلیون نفر اعلام کرده‌ایم نه یک ساختمان می‌سازیم، نه یک نفر پرسنل استخدام می کنیم بلکه از خرید خدمت بخش خصوصی استفاده می کنیم. البته در آموزش نیروهایشان به آنها کمک می کنیم.
در هر صورت می‌توانیم هلدینگ هایی راه بیندازیم حتی برای بخش بهداشت، چه لزومی دارد ما برویم خانه بهداشت بسازیم، هیچ لزومی ندارد.
**** واقعیت این است که مردم بیشتر در بخش سرپایی دارند هزینه می کنند. در بخش بستری داریم یک آرامشی برای مردم ایجاد می کنیم. اگر نتوانیم این تحولات را ایجاد کنیم، چند سال دیگر دوباره همین جایی خواهیم بود که امروز هستیم. باید کاری کنیم که واقعاً سرمایه گذاری در حوزه بهداشت و درمان حالا نمی گویم سودآورباشد حداقل اقتصادی باشد.
اگر این اتفاق نیفتد، بیمارستانها که ورشکسته هستند، بخش دولتی هم که پول ندارد. دولت چقدر اعتبار بگذارد.بالاخره دولت نمی‌تواند همه کار مملکت را تعطیل کند و همه پولها را بیاورد توی حوزه بهداشت و درمان. غیر از این روند باشد. 4 سال دیگر باز هم در جای اول هستیم. بنابراین باید همان مسیری را برویم که خیلی از کشورها رفته اند. رودربایستی را باید کنار بگذاریم.
مثلاً در مورد گرفتن حق بیمه،اگر بناست وضعیت بهداشت و درمان بهتر شود، مردم هم باید برای سلامتشان هزینه کنند. این هزینه در کشورهای موفق دنیا در قالب حق بیمه پرداخت می‌شود. الان مردم از بیمه‌ها راضی نیستند چون سرویس خوبی از بیمه ها نمی گیرند. اگر بخش خصوصی و دولت همت کنند و به صورت رقابتی سرویس خوبی در اختیار مردم قرار دهند مردم هم حاضر به پرداخت حق بیمه قابل توجه هستند. در آمریکا و اروپا ببینید مردم حداقل یک سوم حقوقشان را به عنوان حق بیمه
من معتقد نیستم که اول باید از مردم شروع کنیم.برویم اول حق بیمه را زیاد کنیم، بدون اینکه کاری کرده باشیم.اینکه منصفانه نیست ولی خودم آرزویم این است که هر مجلس و دولتی که می آید یک کار را بگیرد و برای مردم حل کند، یا حداکثر 2 کار.
این دولت حالا نه به خاطر اینکه من مسئول بهداشت و درمان هستم. طبیعی است که بقیه همکاران من در هیئت وزیران هم علاقه مند هستند که آن حوزه اولویت اول دولت بشود ولی واقعیت این است که موضوع سلامت با احساس و روان مردم سر و کار دارد. مردم حاضرند جاده نداشته باشند، آب نداشته باشند.برق نداشته باشند اما امنیت و سلامت داشته باشند.
اگر فردی برای بچه، همسر و پدر و مادرش اگر اتفاقی بیفتد حاضر است، ماشین و خانه خود را بفروشد، حتی غذا نخورد برای اینکه سلامتشان را به دست آورد و در این زمینه افراد خیلی راحت قابل تحریک هستند.
در چنین شرایطی به نظر من یکبار برای همیشه بیاییم و این مشکلات را حل کنیم. حالا این دوره می‌خواهد حل شود، دوره بعد می خواهند حل کنند، دوره قبل باید حل می کردند، به هر حال یکبار باید حل کنند.
**** دکتر سيد حسن هاشمي با اشاره به محدودیتهای منابع مالی دولتی، اظهار کرد: باید از طریق تغییر کاربری اراضی مازاد موجود و خلق منابع مالی جدید برای اجرا و تکمیل پروژه های نیمه تمام بیمارستانی اقدام کرد. وی خاطر نشان کرد: با برنامه ریزی های صورت گفته از سوی دولت، تلاش خواهیم کرد پروژه های دارای 80 درصد پیشرفت فیزیکی به بالاتر را با تخصیص اعتبار مناسب به اتمام برسانیم. هاشمی با تاکید بر استفاده از ظرفیت خیران و بخش خصوصی در این مسیر، خاطر نشان کرد: می توان با واگذاری پروژه های که کمتر از 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارند به بخشهای غیر دولتی، علاوه بر تامین اعتبار، شاهد تسریع در بهره برداری از آنها باشیم.
---------------------
پایان