سکانس اول بیمارستان البرز، روز، داخلی؛ به سختی در میان شلوغی اورژانس بیمارستان صدایش را به گوشم می رساند و می گوید: چه می شود گفت وقتی جمعیت آنقدر زیاد است که حتی صدا به صدا نمی رسد و هوای بسته و راهروهای شلوغ نفس آدم را بند می آورد.

شهرزاد خانلوقی در حالیکه ویلچری را به سختی حرکت می داد در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: متاسفانه تنها بیمارستانی که بیمه تامین اجتماعی را می پذیرد بیمارستان البرز است. با وضعیتی که خواهرم دارد رفتن به تهران و بیمارستان دیگر برایمان امکان پذیر نیست. تعداد پزشکان اندک است و برای نوبت بسیار در انتظار می مانیم.

مردی که دقایقی پیش با اضطراب به دنبال آشنایی، برای رزرو و پذیرش بیمارستانی در تهران بود، می گوید: متاسفانه امکانات این بیمارستان اندک است. علی رغم برخورد خوب و توانمندی پزشکانش تختی برای بستری مریض ما وجود ندارد. من نمی دانم این روزها مردم بیشتر مریض می شوند یا بیمارستان ها کوچک شده است.

وی با گلایه از مسئولان و سیاستگذاران بخش درمانی در استان البرز می گوید: ما قشر کم درآمد مجبور به استفاده از بیمارستان های دولتی هستیم و این در صورتی است که مسئولان با چنین مشکلی مواجه نمی شوند و در صورت نیاز در بهترین بیمارستانهای خصوصی نیازهایشان تامین می شود.

وی ادامه می دهد: دو روز است به دنبال پذیرش و دریافت یک تخت خالی در یکی از بیمارستانهای تهران هستیم تا مادرم را که نیاز به عمل جراحی قلب دارد به تهران منتقل کنم.

وظیفه پزشک حل مشکلات غیر درمانی و مدیریت بحران نیست

مراجعه کننده دیگری در بخش درمانگاه می گوید: کمبود پزشک و امکانات و تخت بیمارستانی در این استان بیداد می کند. وقتی کسی برای نجات بیمارش به بیمارستان مراجعه می کند امید به زندگی دارد و هرگز نمی تواند بپذیرد که به خاطر نبود تخت یا پزشک و امکانات عزیزی را از دست بدهد.

راهرو ها و راه پله های منتهی به درمانگاه و اورژانس موج می زند از مراجعه کنندگانی که از صبح زود در انتظارند و پزشکانی که شیفت به شیفت عوض می شوند. این ابتدای مشکل است، چنانچه نیاز به خدمات تکمیلی عکس و آزمایش و بستری باشد مشکلات بعدی آغاز می شود.

در گوشه ای دیگر از درمانگاه پزشکی سعی می کند بیمارش را قانع کند که نه به دلیل کم کاری بلکه به دلیل کمبود امکانات درمانی دست او برای ارائه بیشتر امکانات درمانی بسته است.

سکانس بعدی هنگام گذر از راهروهای بیمارستان کلید می خورد. رئیس درمانگاه بیمارستان البرز را می بینیم که در حال گپ و گفت تلفنی با پزشک است تا برای ساعات خالی درمانگاه اعلام حضور کنند.

دکتر حسین کلامی در گفتگو با مهر و در پاسخ به این پرسش که مشکلات درمانی از کجا شروع می شود پزشک، بیمه یا بیمارستان؟ می گوید: مشکلات درمانی از جایی آغاز می شود که از پزشک توقع حل مشکلات غیر درمانی و مدیریت بحران داشته باشیم. در هیچ دانشکده پزشکی به پرستار و پزشک نمی آموزند که بیمارستان یا اورژانس را چگونه مدیریت کنند.

جای حمایت از پزشکان در قانون خالی است

کلامی در ادامه می افزاید: وقتی از بیمارستان ۳۰۰ تختخوابی که تنها می تواند ۱۵ تخت اورژانس داشته باشد و امکاناتش برای ۳۰۰ بیمار تعریف شده است، انتظار داریم یک استان را پوشش بدهد نتیجه همین است که می بینید و در نهایت این پزشک و مدیران بیمارستان هستند که زیر سوال می روند حال آنکه مشکل در سطح مدیریت کلان است و باید راه حلی برای جبران این کمبود داشته باشند.

این مسئول بیان می کند: طبیعی است وقتی هر روز صبح ۵۰۰ مراجعه کننده وارد درمانگاه می شوند، فشاری غیر قابل تحمل را بر بیمار و پزشک و عوامل تحمیل می کند. ما برای ۳۰۰ بیمار نیرو داریم هزار نفر را پذیرش می کنیم. مراجعات پزشکی بیش از ظرفیت یکی از بزرگترین مشکلات ماست.

وی با اشاره به کمبودهای موجود در بیمارستان های دولتی، می گوید: اگر در نبود امکانات مریض را بپذیریم و نتوانیم کاری انجام دهیم و خدای ناکرده فوت کند همه ما را مسئول می دانند و هیچ قانون حمایتی برایمان وجود ندارد. در هیچ کجای قانون هم فکری برای این موضوع و حمایت از پزشک و پرستار اندیشیده نشده است. فکر کادر درمانی آزاد نیست تا با تمام توان کار کنند، نبود امکانات منجر به کمبود خدمات می شود. نیاز به یک دستوالعمل مصوب داریم که در صورت نبود تخت و امکانات چه باید کرد؟

کلامی می افزاید: اگر قرار باشد بیمارستان البرز جوابگوی نیازهای بیماران تامین اجتماعی استان، در حد ظرفیت های خودش باشد، مشکلی وجود نخواهد داشت و در این صورت یک بیمارستان مناسب و تکمیل با تمام نیازهای ویژه یک بیمارستان ۳۰۰ تختخوابی است. تمام بخش های لازم را نیز داراست.

وی در ادامه با اشاره به نبود حتی یک تخت بیمارستانی در شهرستان تازه تاسیس فردیس با جمعیت نیم میلیون نفری، می گوید: فردیس به تنهایی نیازمند یک چنین بیمارستانی است و این در حالی است که بار بیمارانش بر دوش بیمارستان البرز است.

وجود بیمارستان مُعین در البرز ضروری است

این مسئول ادامه می دهد: برای اورژانس بیمارستان البرز ۱۳ پزشک تعریف شده است که با توجه به ۷۰۰ بیماری که گاه به این مرکز مراجعه می کنند نیاز بیمارستان ایجاب می کند تعداد را به ۲۰ پزشک افزایش دهیم.

وی در پایان مشکلات درمانی در البرز را بیشمار توصیف می کند و می گوید: برای ساخت یک بیمارستان هزینه و وقت زیادی باید صرف شود به همین منظور مسئولان باید امکانات بیمارستان البرز را در حد ظرفیت واقعی ببینند.

در ادامه باید گفت؛ تعریف و تخصیص بیمارستان مُعین برای بیمارستان های استان به ویژه بیمارستان البرز ضروری است. بیمارستان مُعین به بیمارستانی گفته می شود که به عنوان پشتیبان یک بیمارستان تعریف می شود تا در صورت نیاز و کمبود امکانات و تخت بیمارستانی، بدون هیچ بهانه ای موظف به پذیرش بیماراران شود. این اقدام بخش اعظم مشکلات بیماران بیمارستان البرز به خصوص در بخش جراحی عروق و ارتوپدی را رفع خواهد کرد.

سکانس بعدی این ماجرا در مدیریت درمان تامین اجتماعی استان البرز کلید می خورد، دکتر ابوالفضل آفریده مدیر درمان و تامین اجتماعی البرز در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه همه مشکلات در سطح بیمارستانی نیست و برخی باید در سطح کلان وزارتخانه هایی مطرح شود، می گوید: بیمارستان البرز خود بیمارستانی معین برای دیگر بیمارستانهاست و از سوی دیگر صرف داشتن یک بیمارستان معین مشکلات را حل نمی کند.

تامین اجتماعی موظف به خرید خدمت است نه تولید خدمت

وی در ادامه می افزاید: گاهی مشکلات پزشکی و اورژانسی بیمار در شرایطی است که امکانات بیمارستان معین هم ممکن است جوابگو نباشد و بحث پیچیده تر از این است که به راحتی قابل بازگو کردن باشد.

این مسئول بیان می کند: در حال حاضر یک هزار و ۴۸۴ پزشک طرف قرارداد و ۸ مرکز تامین اجتماعی در البرز به شهروندان خدمات ارائه می کنند. طبق دستور العمل وزارت بهداشت و درمان امکان افزایش نیرو و پرسنل درمانی برای ما وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه طبق دستورالعمل و قوانینی که وجود دارد موظف به خرید خدمت هستیم و نه تولید خدمت، می گوید: در حال حاضر داروخانه و مراکز حصارک، مهرشهر، فردیس و نظر آباد که بالاتر از استانداردهای وزارتخانه هم هستند مکلف به تعطیلی شده اند و مجوز ادامه کار از وزارتخانه را ندارند. زیرا ما تنها مجاز به خرید خدمت هستیم.

وی در ادامه در خصوص همین موضوع توضیح می دهد: با عقد قرار داد با سایر مراکز درمانی غیر تامین اجتماعی، بیماران تامین اجتماعی در مراکز غیر وابسته درمان خواهند شد و مشکل کمبود امکانات وجود نخواهد داشت و مطابق قوانین ما تنها پشتیبانی از بیماران بیمه شده تامین اجتماعی را به عهده داریم.

آفریده یادآور می شود: بیمارستان رسول اکرم و میلاد، معین بیمارستان البرز هستند و ممکن است این دو بیمارستان هم امکانات لازم را برای انجام بخشی از امور پزشکی نداشته باشند.

البرز چهره واقعی بی عدالتی در حوزه بهداشت و درمان است

دکتر آفریده می گوید: بیمارستانهایی که با کمبود امکانات مواجه هستند و نیازمند خدمات خاصی هستند فرم خاصی را پر کرده و نیاز هایشان را به ستادی در دانشگاه علوم پزشکی فرستاده و تامین نیاز می کنند.

وی با پذیرش خلاء قانون مصوب حمایت از پزشکان، می گوید: این مشکل در سراسر کشور وجود دارد. هر کسی می تواند هر ادعایی را نسبت به پزشکان داشته باشد و هیچ قانون حمایتی برای اعاده حیثیت پزشک وجود ندارد. امیدوار هستیم قانون گذاران در بحث حمایت از پزشکان فعالیتهایی را آغاز کنند.

در سکانس آخر باید دید؛ مسئولان ارشد استان که بهتر از هر کس دیگری می دانند تنها بیمارستان وابسته به بیمه تامین اجتماعی استان جوابگوی جمعیت دو و نیم میلیونی کرج نیست چه برسد به استان البرز، در برنامه های آتی خود چه خواهند کرد. مهاجرت و هزینه های سنگین نیز بار مضاعفی را بر دوش بیمارستان های دولتی می گذارد.

دیدن چنین صحنه ها کمی نه خیلی دردناک است و دردناک تر حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دوم مردادماه سال گذشته در البرز بود وقتی که گفت؛ البرز چهره واقعی بی عدالتی در بهداشت و درمان و ناکارآمدی نظام درمان است. در این سفر وزیر پیشنهاد داد سه بیمارستان ۸۰۰ تخت خوابی در البرز احداث شود استدلال وزیر این بود که؛ استان البرز معین پایتخت در شرایط بحرانی است.