تبديل بيمارستان ها به خوابگاه
افزایش بيماران پشت نوبت بستري در بخش مراقبت‌هاي ويژه
كاهش هزينه‌هاي درمان باعث شده تا بيماران تمايل به ترخيص از بيمارستان‌ها نداشته باشند.» اين اظهارات كه روز گذشته توسط يكي از اعضاي كميسيون بهداشت و درمان مجلس انجام شده مي‌تواند همزمان خبري خوب و خبري بد باشد. از فحواي كلام حميدرضا عزيزي فارساني مي‌توان فهميد همانطور كه مسئولان وزارت بهداشت ادعا مي‌كنند اجراي طرح تحول سلامت توانسته است هزينه‌هاي بستري در بيمارستان‌ها را تا حد قابل توجهي كاهش دهد. با وجود اين، صرف غيركارشناسي بودجه هنگفتي كه براي طرح تحول سلامت مد نظر گرفته شده باعث شده است به‌رغم كمبود تخت‌هاي بيمارستاني در مواردي بيمارستانهاي كشور به خوابگاه و آسايشگاه تبديل شوند!
در كشور ما به ازاي هر يك هزار نفر از جمعيت كشور يك تخت در بيمارستان دولتي و 5 /1 تخت هم به ازاي هر هزار نفر جمعيت در بيمارستانهاي دولتي و خصوصي داريم كه اين نشان‌دهنده كمبود تخت بيمارستاني در كشور است. در مورد كمبود تخت در بيمارستانهاي كشور آمارهاي ضد و نقيضي وجود دارد. قائم مقام وزير بهداشت در اوايل ارديبهشت امسال از كمبود 105 هزار تخت بيمارستاني در كشور خبر داد در حالي كه در اواخر خرداد امسال، هنوز دو ماه از آمار اعلام شده توسط ايرج حريريچي نگذشته بود كه وزير بهداشت از كمبود 80 هزار تخت خبر داد.
اين اختلاف 25 هزار تختي در يك وزارتخانه از كجا مي‌آيد، معلوم نيست! از سوي ديگر از 135 هزار تختي هم كه در كشور هستند حدود 50 درصد آنها فرسوده هستند. وضعيت تخت‌هاي آي‌سي‌يو از اين هم بدتر است. در حال حاضر پنج هزار و 700 تخت مراقبت ويژه آي‌سي‌يو، در كشور وجود دارد كه با وجود اين، پنج هزار و 700 تخت ديگر در اين زمينه كمبود تخت وجود دارد. اين يعني ضريب اشغال تخت‌هاي بخش‌هاي مراقبت ويژه در كشور حدود 100درصد است. اين ضريب اشغال موجب شده تا بيمارستان‌ها در برخي از ساعات روز و در ايام خاص نتوانند بيماران را پذيرش كنند.
مسائل و مشكلاتي كه همواره در حوزه بهداشت و درمان وجود داشته و عامل نارضايتي‌هاي بسياري در اين زمینه بوده است، باعث شد كه دولت يازدهم يكي از كارويژه‌هاي مهم خود را ساماندهي وضعيت بهداشت و درمان كشور با عنوان «طرح تحول سلامت» قرار دهد. بودجه وزارت بهداشت در سال 94 به ميزان 70 درصد رشد داشته است. اين در حالي است كه هيچ وزارتخانه ديگري تا به اين حد افزايش بودجه نداشته است، حتي وزارت آموزش و پرورش با تمام مشكلاتي كه دارد فقط 21 درصد افزايش بودجه داشته است. مسئولان وزارت بهداشت سعي در عادي تحليل كردن اين افزايش بودجه دارند اما يك مساله مهم در مورد اين بودجه نجومي نحوه مصرف كردن آن در طرح‌هاي درست است. هر چقدر كه صرف كردن اين بودجه در طرح‌هاي زيرساختي مانند ساخت بيمارستان يا بهبود وضعيت پيشگيري مي‌تواند اقدام هوشمندانه‌اي باشد، صرف آن در اقداماتي مانند كاهش هزينه درمان كه از جمله اقداماتي است كه در ظاهر و در كوتاه‌مدت رضايت مردم را به همراه دارد اما به مرور زمان عواقب ناخواسته آن بروز مي‌نمايند، چندان اقدام مطلوبی نیست.
برخی بيماران تمايلي به ترخيص ندارند
روز گذشته يك عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس با بيان اينكه كاهش هزينه‌هاي درمان باعث شده تا برخی بيماران تمايلي به ترخيص از بيمارستان‌ها نداشته باشند، گفت: همين عامل منجر به افزايش پشت نوبتي‌ها براي بستري در تخت‌هاي مراقبت‌هاي ويژه شده است. عزيزي فارساني درباره 4 نفر پشت نوبتي براي بستري در هر تخت ICU، افزود: بدون‌شك براي رفع اين معضل نياز به افزايش تخت‌هاي بيمارستاني در بخش مراقبت‌هاي ويژه به‌شدت احساس مي‌شود كه البته تلاش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي آن است تا تخت‌هاي اين بخش دو برابر شود.
او ادامه داد: البته افزايش تقاضاي بيماران براي بستري ماندن نيز سبب آن شده تا بيماران پشت نوبت بستري در تخت‌هاي بخش مراقبت‌هاي ويژه افزايش يابند. بدان معنا كه خانواده‌ها تمايل كمتري دارند تا بيماران را در منزل پرستاري كنند. او با يادآوري پايين بودن تعرفه‌ها و كاهش هزينه‌هاي بستري بيماران، تصريح كرد: با توجه به اينكه در بيمارستانهاي دولتي هزينه‌ها رايگان شده است تا جايي كه گاهي شاهد بوديم بيمار بخش مراقبت‌هاي ويژه ترخيص شده اما خانواده‌ها از اين اقدام ممانعت كرده‌اند كه همين عامل باعث مي‌شود تعداد بيماران پشت نوبتي نيز افزايش يابد. عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس تاكيد كرد: امروزه نياز به تخت‌هاي بيمارستاني در بخش مراقبت‌هاي ويژه در حدود 15 هزار تخت است كه لازم است مرحله به مرحله اين كمبود جبران شود تا بتوان در شرايط مطلوب قرار گرفت. عزيزي فارساني گفت: واقعيت آن است كه اگر اقدام ضربتي براي رفع معضل كمبود تخت‌هاي بخش مراقبت‌هاي ويژه صورت نگيرد بيمار مجبور است به بخش‌هاي خصوصي مراجعه كند كه دراين شرايط نيز هزينه براي بيماران افزايش مي‌يابد. به گزارش خانه ملت، پيش از اين رئيس انجمن مراقبت‌هاي ويژه ايران گفت: براي بستري در هر تخت ICUچهار نفر پشت نوبت هستند، كه قرار است تعداد تخت‌هاي مراقبت‌هاي ويژه امسال دو برابر شود و به 5 هزار تخت برسد.
خواسته‌ها و ناخواسته‌هاي طرح تحول سلامت
يك متخصص قلب و عروق با تائيد خبر عدم تمايل بعضي بيماران براي ترخيص از بيمارستان، مي‌گويد: وقتي فرد براي يك هفته بستري در بخش سي‌سي‌يو بيمارستان 45 هزار تومان پول مي‌دهد نه تنها تمايلي براي ترخيص از بيمارستان ندارد بلكه درمان را هم زياد جدي نمي‌گيرد. منوچهر قاروني مي‌افزايد: حتي در برخي از موارد بيماران به دليل اينكه درمان در بيمارستان‌ها دولتي براي مردم ارزان تمام مي‌شود آن را جدي نمي‌گيرند و بعد از ترخيص از آنجا به بيمارستانهاي خصوصي هم مراجعه مي‌كنند. او ادامه مي‌دهد: از سوي ديگر، بعضي از خانواده‌ها هم كه پدربزرگ يا مادربزرگ مريضي دارند و قصد مسافرت كردن دارند، فرد بيمار را به بيمارستان مي‌سپارند و بعد از بازگشت از مسافرت او رابه خانه مي‌برند! در نهايت يك هزينه 100توماني مي‌پردازند و به خوبي هم از بيمار آنها مراقبت مي‌شود. او تصريح مي‌كند: طرح تحول سلامت در كنار تاثيرات مثبتي كه داشته، تاثيراتي منفي هم بر جاي گذاشته است.
اثر مثبت اين طرح آن است كه كساني كه بيمار واقعي بودند و به امكانات پزشكي دسترسي نداشتند الان امكان بهره‌مندي آنها از خدمات درماني به وجود آمده است. قاروني مي‌افزايد: اما پيامدهاي ناخواسته‌اي هم به وجود آمده است. با توجه به مراجعات زيادي كه به بيمارستانهاي دولتي بعد از اين طرح شده است و به دليل كمبود بودجه‌اي كه بعضي از بيمارستان‌ها دارند روساي بيمارستان مجبور مي‌شوند از داروهاي ارزان به جاي داروهاي اعلا استفاده كنند تا بتوانند همه افرادي را كه به امكانات نياز دارند پوشش دهند.
طرح تحول سلامت يك انقلاب بود
به‌رغم تمام انتقادها و مشكلاتي كه طرح تحول سلامت دارد يك عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس در تائيد اين طرح، مي‌گويد: طرح تحول سلامت در دولت يازدهم كاري بود كه هيچ كس فكر نمي‌كرد قابل انجام باشد. آقاي روحاني با ورود به سياست در عرصه سلامت در اين حوزه انقلاب ايجاد كرد.
عابد فتاحي مي‌افزايد: اين طرح موفق هم بوده است، با توجه به مشكلاتي كه در حوزه‌هاي سياست و اقتصاد در كشور داريم موفق‌ترين حوزه، حوزه درمان است. او تصريح مي‌كند: اين طرح يك سري مشكلات هم دارد كه با همكاري كميسيون بهداشت مجلس با وزارت بهداشت قرار است به حداقل برسند. او ادامه مي‌دهد: با توجه به مشكلات اقتصادي كه مردم داشتند اگر مشكل درمان آنها حل نمي‌شد به‌شدت تحت فشار قرار مي‌گرفتند.
-------------------------
پایان