ارزیابی ایمنی 421 بیمارستان با طراحی ابزار FHSI وزارت بهداشت
سرپرست دفتر مدیریت خطر بلایای وزارت بهداشت ضمن اشاره به مرگ سالانه 2900 تن از ایرانیان به دلیل حوادث طبیعی، از ارزیابی ایمنی 421 بیمارستان در سطح کشور خبر داد.
دکتر علی اردلان درباره میزان مرگ‌ومیر ناشی از بلایای طبیعی در کشور، گفت: در ایران بر اساس آمار چهار دهه گذشته به طور متوسط در سال حدود 300 حادثه طبیعی ثبت شده اتفاق می‌افتد و حدود 2900 نفر بر اثر این حوادث فوت کرده و حدود 9000 نفر نیز مصدوم می‌شوند.
وی با بیان اینکه بخشی از این مصدومیت‌ها منجر به معلولیت‌های جدی می‌شوند مانند حوادثی که در زلزله ورزقان یا بم اتفاق افتاد، افزود: علاوه بر این یک‌ونیم میلیون نفر در ایران بر اثر مخاطرات طبیعی تحت تاثیر قرار می‌گیرند. بر همین اساس دو سال است که کمیته پیشگیری از معلولیت و حوادث طبیعی را با همکاری وزارت بهداشت و سازمان مدیریت بحران کشور و با دبیری موسسه ملی تحقیقات سلامت ایجاد کرده‌ایم و جمعیت هلال احمر، سازمان بهزیستی و سازمان‌های مردم نهاد نیز دراین کمیته عضویت دارند.
اردلان با تاکید بر لزوم اندازه‌گیری دو شاخص میزان آمادگی معلولان و مسئولان در برابر حوادث و بلایای طبیعی، گفت: بر اساس ظرفیت‌سازی که طی دو سال گذشته انجام شده است، امیدواریم در دو سال آینده بتوانیم دو شاخص آمادگی معمولان و خانواده‌های آنها در برابر حوادث و بلایا و آمادگی سازمان‌های مسئول و امدادرسان برای ارئه خدمات شایسته به معلولان را اندازه‌گیری کنیم.
دوراهکار اساسی برای پیشگیری از معلولیت دائم در بلایای طبیعی
وی تاکید کرد: ما باید به سمتی رویم که تا حد امکان حوادث و بلایا مصدومیت‌های خفیف‌تری را ایجاد کنند، به صورتی که منجر به معلولیت دائمی نشوند. حال این موضوع دو راهکار اساسی دارد؛ اولین راهکار اطلاع‌رسانی و آموزش همگانی است به طوری که جمعیت عمومی نسبت به این موضوع حساس شده و در عین حال هم آموزش کاربردی دریافت کند. در این راستا وزارت بهداشت برنامه‌های کاربردی در سطح کشور دارد. البته کمک رسانه‌ها در این زمینه نیاز است.
سرپرست دفتر مدیریت خطر بلایای وزارت بهداشت، راه دوم برای پیشگیری از معلولیت دائم را استحکام سازه‌ها عنوان و اظهار کرد: عمده آسیب‌هایی که از حوادث و بلایا می‌بینیم مربوط به سازه‌های ما است. این باعث شرمندگی است که در قرن بیست‌ویکم سازه‌هایی می‌سازیم که کماکان تخریب می‌شوند. نمونه آن بیمارستان ورزقان بود که بیمارستان یکسال ساز و نوساز بود اما در زلزله تخریب شد.
ارزیابی ایمنی 421 بیمارستان کشور در سال 94
اردلان در ادامه با اشاره به برنامه وزارت بهداشت مبنی بر ارزیابی ایمنی 224 بیمارستان در سال 92، گفت: در سال 1394 این تعداد به 421 بیمارستان رسیده و این بیمارستانها با ابزاری با عنوان FHSI ارزیابی شدند. این ابزار برنامه‌ای است که وزارت بهداشت آن را طراحی و تدوین کرده و در حال حاضر به عنوان شاخص اعتبار بخشی بیمارستانها محسوب می‌شود.
وی افزود: پایش وزارت بهداشت توسط این ابزار نشان داد که آمادگی کلی بیمارستانها که شامل آمادگی عملکردی، ایمنی سازه‌ای و غیر سازه‌ای است از 34 درصد در سال 92 به 43 درصد در سال 94 رسیده است و این خبر خوبی است که نشان می‌دهد، افزایش شاخص FHSI که ایمنی کلی بیمارستانها را می‌سنجد، ارتقا یافته است. البته هنوز هم جای کار برای این موضوع وجود دارد.
اردلان برنامه سنجش مدیریت بحران در بیمارستانها را نیز در راستای برنامه ارزیابی بیمارستانها دانست و گفت: در واقع وزارت بهداشت سامانه سنجش کمی شاخص‌های مدیریت بحران را دارد که در سه حوزه این را انجام می‌دهد. ابتدا شاخص‌های ایمنی و آمادگی بیمارستانهای کشور برای بلایا، شاخص‌های ایمنی و آمادگی واحدهای بهداشتی کشور برای بلایا و شاخص آمادگی خانوارهای ایرانی در برابر بالایا است.
وی افزود: شاخص آخر در سال 92، 8.5 درصد بود و امسال بر اساس برآورد ما به 9.3 درصد رسیده است و روند رو به افزایش خفیفی را نشان می‌دهد. بنابراین این افزایش امیدوار کننده است و نشان‌دهنده این است که هنوز جای کار زیادی داریم.
اردلان با بیان اینکه وزارت بهداشت وظایف سازمانی خود را دارد و برنامه‌ای را با عنوان "دارت" در دستور کار خود دارد، گفت: در این برنامه فرد و خانوار را از بین تمام لایه‌های جمعیتی به عنوان گروه هدف قرار داده و به آنها راه‌های آمادگی برای بلایا را آموزش می‌دهد. در دو سال گذشته ما 10 شهرستان در کشور و 100 هزار خانوار را تحت پوشش این برنامه قرار دادیم و امسال برنامه در نظام شبکه ادغام شده است. بر اساس این برنامه بنا داریم که آن را به سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی گسترش دهیم و امیدوارم در سال 94 بتوانیم تا 400 هزار خانوار را تحت پوشش این برنامه قرار داده و آموزش دهیم. البته با جمعیت هلال احمر نیز همکاری‌هایی داریم.
وی ادامه داد: اقدام اساسی که وزارت بهداشت انجام داد تکمیل شاخص FHSI بود که در مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی مدیریت می‌شود و این مرکز متولی آن است و این موضوع به یکی از شاخص‌های اعتبار بخشی بیمارستانها تبدیل کرده است. در واقع نکته مهم این است که ارزیابی ایمنی بیمارستانها برای بلایا شاخص اعتبار بخشی آنها شد که هم تشویق است و به گونه‌ای هم الزام می‌آورد. بنابراین امیدواریم امسال ما بتوانیم در تمام بیمارستانها این ارزیابی را انجام دهیم.
--------------------------
پایان