اقتصاد بیمارستانها در اغما
بیمارستانها اوضاع اقتصادی خوبی ندارند.
بخشی از این وضع بد مربوطبه بودجههایی است که تحقق نیافته و بخشی از آن به دلیل مدیریت نادرست است. این اوضاع اقتصادی نابسامان مانند چرخهای است که انتها ندارد. بیمارستانها بدهیهای بیمهها را بهانه میکنند و بیمهها بدهی دولت را. دولت نیز بخشی از این مشکلات را متوجه مسئولان دولتی و بخشی را ناشی از ضعف نظارت مجلس میداند. وضعیت بیمارستانها بهعنوان یکی از مکانهایی که بیماران با نظام درمانی بیشترین اصطکاک را دارند مناسب نیست.
وزیر بهداشت چندی پیش اعلام کرده بود که بیمارستانها در شرایط بد اقتصادی توان خرید تجهیزات مناسب را ندارند، حتی بیمارستانهایی داریم که پول پرداخت قبض برق را ندارند و به اداره برق التماس میکنند که برق آنها را یک هفته دیگر هم قطع نکند، رؤسای بیمارستانها به قصاب و بقال بدهکارند و از آنها فرار میکنند.
دکتر حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در گفتوگو با همشهری در مورد مشکلات بیمارستانها اظهار کرد: خیلی از بیمارستانهای شهرهای کوچک متخصص مورد نیاز را ندارند به همین دلیل اشغال تخت پایین است. در این صورت هزینههای بیمارستان تحقق پیدا نمیکند و بیمارستانها بدون اینکه خدمات خوبی ارائه دهند، عملا بار زیادی بر دوش دانشگاههای علوم پزشکی وارد میکنند.
از سوی دیگر جزو وظایف حاکمیتی است که در اقصینقاط کشور جهت تحقق عدالت در سلامت، امکانات لازم را فراهم کند. این امر با اینکه جزو برنامههای بالادستی است ولی تحقق پیدا نکرده است. بسیاری از بیمارستانهای دولتی با توجه به بالارفتن هزینههای تجهیزات و گرانشدن حاملهای انرژی پس از هدفمندشدن یارانهها نتوانستند هزینههای جاری خود را بپردازند و بهراحتی اداره شوند. اینکه ما اصرار داریم که تعرفهها واقعی شود برای کمک کردن به بیمارستانهای دولتی است و الا بیمارستانهای خصوصی هر طور که شده هزینههایشان را از بیماران میگیرند.
البته این بدان معنا نیست که افزایش تعرفهها را مردم از جیبشان بپردازند بلکه هزینهها را بیمهها باید بپردازند ولی بیمهها در کشور کارآمد نیستند و منابع مالیشان جوابگو نیست. وی با اشاره به اینکه بیمارستانها مشکلات مالی فراوانی دارند گفت: در همه دولتها بعداز انقلاب دولتمردان سلامت را اولویت خود قرار ندادهاند ولی امیدواریم در دولت جدید این دید سلامتنگر ایجاد شده باشد و جزو سهچهار اولویت اول دولت باشد. وی برای اینکه چرخه باطل مشکلات درمان حل شود، گفت: اگر بخواهیم مشکلات سلامت را حل کنیم، بهترین راه، اجرای برنامه پنجم توسعه است.
مسائل حوزه سلامت بهصورت یک بسته است و نمیتوان فقط یکیدو مورد را اجرا کرد ولی بقیه را اجرا نکرد. اگر این قانون عملیاتی شود، چالشهای حوزه سلامت قابل حل شدن است. اجرای قانون ولو بد باشد بهتر از بیقانونی است.وی در مورد تمایل پزشکان برای کار در بیمارستانهای شهرهای بزرگ گفت: افراد به این دلیل به شهرهای بزرگ میآیند که نظارت دقیقی بر امر درمان در کشور وجود ندارد. پزشکان هرطوری که میلشان باشد رفتار میکنند.
آنها در شهرهای کوچک زیر ذرهبین مردم هستند ولی در شهرهای بزرگ اینگونه نیست، ضمن اینکه درآمد آنها در شهرهای کوچک بهدلیل وضعیت اقتصادی بد مردم، پایین است. وزارت بهداشت باید منابع مالی کافی برای پزشکان در مناطق محروم داشته باشد تا انگیزه کافی برای ماندن برای آنها ایجاد کند. از سوی دیگر نظارتها را باید در شهرهای بزرگ بیشتر کنند.
بسیاری از پزشکان زن عملا به شهرهای کوچک برای طبابت نمیروند. آنها تلاش میکنند به شهرهای بزرگ و برخوردار بروند. طرحی که مجلس بهتازگی تصویب کرده و منتظریم از شورای نگهبان تأییدیه بگیرد میتواند تا حدودی این مشکل را برطرف کند. براساس این طرح 30درصد از سهمیه پزشک عمومی و تخصصی از مناطق محروم خواهد بود. شاید در درازمدت بتوان از نیروهای بومی که شانس ماندگاری بیشتری در مناطق محروم دارند بیشتر استفاده کرد.
مراد هاشمزهی، نماینده نهبندان و سربیشه، عضو کمیسیون بهداشت مجلس هم در گفتوگو با همشهری با اشاره به مشکلات مالی همه وزارتخانهها گفت: بهدلیل کمبودهای بودجهای و تأمین اعتبار، بسیاری از دستگاههای دیگر نیز مشکلات مالی دارند. دولت قبل در اختصاص بودجه به بخش سلامت نگاه ویژهای نداشته است.
اعتباراتی که دولت قبل درنظر گرفت تکافوی بیمارستانها و طرحهای حوزه سلامت مانند پزشک خانواده را نمیکند. به حوزه سلامت نباید با دید صرفهجویی نگاه شود بلکه باید با دست باز و طبع بلند به سلامت مردم پرداخته شود. وی که نماینده یکی از مناطق محروم کشور است با اشاره به اینکه مشکلات بیمارستانها در شهرهای دور از پایتخت بسیار زیاد است گفت: قسمتی از بودجه دانشگاهها درآمدهای بیمارستانها و دانشگاههاست.
در شهرهای بزرگ محل تأمین آن با سختگیریای که بیمارستانها انجام میدهند امکانپذیر است ولی در شهرهای کوچک نمیتوان فرانشیز بیشتری از مردم گرفت، ضمن اینکه جمعیت کمتری مخاطبان بیمارستانها هستند. بیمارستانها نمیتوانند درآمد کافی بهدست بیاورند و باید از مناطق دیگری درآمد کسب کنند. حل این مسئله توجه ویژهای از سوی دولت میطلبد. اصلاحیه قانون بودجه در دستور کار است ولی با آن هم مشکلی حل نمیشود. از آنجا که پیشبینی کردهاند منابع مالی آن تأمین نشود خیلی نمیتوان به اصلاح وضعیت سلامت در کشور در شرایط موجود امید داشت
-------------------
پایان